Đóng quân trên địa bàn huyện Đak Đoa, trải qua quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 thuộc Binh đoàn Tây Nguyên đã lập nên những chiến công hiển hách trong các chiến trường từ Đắk Tô-Tân Cảnh, Buôn Mê Thuột đến chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, góp phần tô thắm truyền thống Quân đội Nhân dân Việt Nam Anh hùng.
Tiền thân là Trung đoàn Xe tăng 273 với bí danh là Đoàn Sơn Lâm, được thành lập cách đây tròn 50 năm tại huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum, Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 phát triển từ chính hoạt động chiến đấu của bộ đội Tăng Thiết giáp Tây. Ngay sau khi được thành lập, năm 1973 Lữ đoàn đã anh dũng đánh địch trên đường 19- Gia Lai, Chư Nghé, Đắk Pét… lập nhiều chiến công xuất sắc; cùng các đơn vị bạn liên tục chiến đấu bảo vệ và mở rộng vùng giải phóng của hai tỉnh Gia Lai và KonTum.
Mùa xuân năm 1975, trong đội hình lớn của Chiến dịch Tây Nguyên, Lữ đoàn đã tham gia tiến công giải phóng thị xã Buôn Mê Thuột, phá vỡ các cụm phòng ngự của địch ở Khánh Dương, đèo Phượng Hoàng- Ma Đrắc trên Đường 21, tiến xuống giải phóng Nha Trang, quân cảng Cam Ranh; tham gia truy kích địch trên Đường 7, Cheo Reo (Phú Bổn), giải phóng thị xã Tuy Hoà, tỉnh Phú Yên, góp phần vào thắng lợi Chiến dịch giải phóng Tây Nguyên.
Ngay sau thắng lợi của Chiến dịch Tây Nguyên, Lữ đoàn cùng đội hình của Binh đoàn Tây Nguyên tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, vinh dự được giao nhiệm vụ cùng đơn vị bạn tiến công tiêu diệt Sư đoàn 25 Nguỵ ở căn cứ Đồng Dù, mở toang cánh cửa thép phía Tây Bắc Sài Gòn.
Trên đường tiến về Sài Gòn, ngày 29/04/1975, trong trận chiến đấu chốt giữ Cầu Bông, Đại đội tăng 9 thuộc Lữ đoàn do Đại đội trưởng Đoàn Sinh Hưởng và Chính trị viên Huỳnh Rịch chỉ huy, dẫn đầu đội hình thọc sâu, được giao nhiệm vụ bằng mọi giá đánh chiếm được cầu Bông để mở đường cho Binh đoàn tiến vào Sài Gòn.
Là lực lượng đột kích mũi thọc sâu của chiến dịch, xe tăng của Lữ đoàn đã phối hợp với các chiến sĩ bộ binh của Sư đoàn 10 lần lượt đánh chiếm Thành Quan Năm, ngã tư Bẩy Hiền và nhiều mục tiêu quan trọng khác của địch trong nội thành Sài Gòn. Đúng 11 giờ 30 phút ngày 30/4/1975, những vết xích xe tăng của Lữ đoàn đã in đậm trên nền nhà Bộ Tư lệnh Không quân ở Sân bay Tân Sơn Nhất và Tổng hành dinh Bộ tổng Tham mưu Quân đội Việt Nam Cộng hoà, góp phần giải phóng hoàn toàn Miền Nam thống nhất tổ quốc.
Trong quá trình chiến đấu, nhiều cán bộ chiến sĩ của Lữ đoàn đã anh dũng hy sinh vì Tổ quốc. Trung tướng Đoàn Sinh Hưởng – Tư lệnh Binh chủng Tăng Thiết giáp, Nguyên Tư lệnh Quân khu IV, Nguyên Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 (1985-1988) cho biết: “Trong trận quyết chiến chiến lược cuối cùng: Giải phóng Sài Gòn – Gia Định, Trung đoàn xe tăng 273 (Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273) đã góp phần vào thắng lợi chung; Diệt hàng chục xe tăng xe bọc thép, hàng trăm hỏa điểm và hàng nghìn tên địch, tham gia đánh trận then chốt, đột phá tiêu diệt Sư đoàn 25 ngụy tại căn cứ Đồng Dù, chiếm cầu Bông, mở cửa chiến dịch, đưa lực lượng thọc sâu của Quân đoàn tiến vào Sài gòn từ phía Tây Bắc, phá vỡ tuyến phòng thủ dày đặc của địch trên hai trục đường 1 và 15, đánh chiếm 2 trong số 5 mục tiêu trọng yếu trong thành phố Sài Gòn là Sân bay Tân Sơn nhất và Bộ Tổng Tham mưu quân đội Ngụy, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao”.
Vừa bước ra từ khói lửa chiến tranh giải phóng dân tộc, Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 vinh dự được giao nhiệm vụ tham gia chiến đấu bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam và làm nhiệm vụ quốc tế trên đất bạn Campuchia, cùng với triển khai các nhiệm vụ trên nhiều địa bàn, tiếp tục lập công xuất sắc.
Trên chặng đường xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 luôn nhận được từ nhân dân sự yêu thương, đùm bọc. Dù trong Nam, ngoài Bắc hay trên nước bạn Campuchia anh em; dù trong chiến đấu hay thời kỳ bảo vệ, xây dựng đất nước; ở đâu, hình ảnh người chiến sĩ xe tăng luôn là hình ảnh đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ”.
Ông Nguyễn Hữu Thọ-Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Đak Đoa nói: “Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 đứng chân trên địa bàn huyện Đak Đoa. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ Lữ đoàn đã tích cực hỗ trợ địa phương để thực hiện các nhiệm vụ xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội”…
Trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng bộ Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 luôn xác định nhiệm vụ hàng đầu là xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, có khả năng đột kích mạnh và sức cơ động cao với chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu không ngừng được nâng lên. Trong đó “Sẵn sàng chiến đấu cao, huấn luyện giỏi” được xác định là nhiệm vụ chính trị trọng tâm.
Thượng tá Nguyễn Văn Thủy – Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273, Binh đoàn tây Nguyên cho biết: “Để nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ của Lữ đoàn trong giai đoạn hiện nay, Đảng ủy Lữ đoàn đã lãnh đạo làm tốt công tác quán triệt, chấp hành nghiêm nghị quyết, mệnh lệnh, hướng dẫn của trên làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ có nhận thức sâu sắc nhiệm vụ huấn luyện trong tình hình mới. Lữ đoàn luôn chú trọng làm tốt công tác chuẩn bị huấn luyện, tập trung đầu tư, củng cố hệ thống thao trường, bãi tập; tổ chức tập huấn, hội thi, hội thao có nền nếp, chất lượng; kiểm tra đánh giá kết quả huấn luyện đúng thực chất; kịp thời rút kinh nghiệm, khắc phục những khâu yếu, mặt yếu. Chính vì vậy, kết quả huấn luyện hàng năm từng bước được nâng lên, trong nhiều năm liền Lữ đoàn luôn đạt đơn vị huấn luyện giỏi”.
Trải qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, vượt qua mọi khó khăn gian khổ, Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 vinh dự 2 lần được Nhà nước tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; trong đội hình Lữ đoàn có 5 Đại đội, 2 kíp xe và 4 cá nhân cũng được tặng thưởng danh hiệu cao quý đó.
Trên chặng đường xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 273 đã và đang tiếp nối truyền thống, không ngừng nâng cao trình độ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, góp phần đắc lực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc./.
Hà Đức, R’Piên