Lây truyền HIV từ mẹ sang con là một trong ba con đường chính làm lây truyền HIV/AIDS, với nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con là 25 – 40%. Tuy nhiên, nếu bà mẹ được chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả thì tỷ lệ lây truyền từ mẹ sang con chỉ còn 2-6%, thậm chí là 0%. Do vậy, dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con là giải pháp quan trọng góp phần giảm đáng kể tỷ lệ trẻ sinh ra bị lây nhiễm HIV từ mẹ.
Rất nhiều người nghĩ rằng, một người mẹ nhiễm HIV thì đứa con trong bụng cũng chung số phận. Thực chất đó là một quan niệm sai lầm. Người phụ nữ này chính là minh chứng cho điều đó, bệnh nhân nhiễm HIV đã 13 năm nay. Nhưng niềm khao khát được làm mẹ, vợ chồng chị đã quyết định sinh một đứa con. Trong suốt quá trình mang thai cũng như sau khi sinh, bệnh nhân luôn tuân thủ mọi sự hướng dẫn của bác sĩ trong quá trình điều trị ARV và rồi điều kỳ diệu đã đến khi đứa trẻ sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh.
Một bệnh nhân nói: “Là một phụ nữ mình cũng mong được sinh con, trong thời gian mình mang bầu mình cũng mong làm sao con mình sinh ra được khỏe mạnh để hai vợ chồng có niềm tin để sống, để chiến đấu với bệnh tật….Nếu ai cũng giống như mình thì nên yên tâm thực hiện chế độ ăn uống, thuốc thang đủ giờ, đủ giấc mình cũng sinh con khỏe mạnh thôi”.
“Trước khi nghĩ đến chuyện sinh con thì hai vợ chồng tôi đã lên kế hoạch cụ thể như kinh tế, đến trung tâm để được các bác sĩ tư vấn, ở nhà tôi cũng động viên vợ, củng cố tinh thần để vợ sinh bé ra được khỏe mạnh”, bệnh nhân khác cũng nói.
Toàn tỉnh Gia Lai hiện có 978 người nhiễm HIV, trong đó có 251 bệnh nhân nữ đang trong độ tuổi sinh đẻ. Hiện Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Gia Lai bảo đảm đủ dụng cụ (test) để xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai, đặc biệt là đối tượng có nguy cơ nhiễm HIV cao. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng tăng cường phối hợp để chuyển kết quả cho những địa phương có người nhiễm bệnh quản lý, đặc biệt là phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai để được điều trị tốt ARV.
Bác sĩ Rah Lan Huế Phụ trách khoa quản lý – điều trị HIV – Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Gia Lai cho biết: “Nếu như phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ chưa bị nhiễm HIV thì cũng nên đi xét nghiệm để biết được tình trạng của mình như thế nào, còn đối với phụ nữ đã nhiễm HIV thì tôi khuyên là nên đến ngay cơ sở điều trị ARV vì nếu được điều trị càng sớm càng tốt. Mục đích thứ nhất là nó sẽ phục hồi lại hệ thống miễn dịch, thứ hai là nó sẽ tăng cường được sức đề kháng của mình. Những vấn đề đó liên quan đến mong muốn của phụ nữ là được làm mẹ, nhưng để được sinh con an toàn bắt buộc phụ nữ phải điều trị ARV tốt”.
Chương trình phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con đang được thực hiện rất tích cực từ trung ương đến các địa phương. Theo đó, tất cả các trường hợp phụ nữ mang thai bị nhiễm hay phơi nhiễm HIV đều có chế độ chăm sóc, theo dõi và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Thai phụ nhiễm HIV ngoài việc kiểm tra tình hình thai nghén theo định kỳ thì tình trạng lâm sàng của HIV cũng được kiểm tra chặt chẽ và tuỳ theo từng thời điểm sẽ có những phác đồ điều trị khác nhau, từ đó giúp hạn chế tối đa nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con./.
Lệ Xuân, Cao Duy