Tại Lễ kỷ niệm, đồng chí Thiếu tướng Nguyễn Bá Lực – Phó Bí thư Đảng ủy, Tư lệnh Quân đoàn 34 đã đọc diễn văn, ôn lại truyền thống vẻ vang 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đoàn 3 – Binh đoàn Tây Nguyên anh hùng. Theo đó, ngày 26 tháng 3 năm 1975, Đại tướng Võ Nguyên Giáp – Tổng Tư lệnh, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ký Quyết định thành lập Quân đoàn 3 – Binh đoàn Tây Nguyên để đáp ứng đòi hỏi khách quan của yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng trước thời cơ lịch sử giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Quân đoàn 3 được thành lập trên cơ sở khối chủ lực Mặt trận Tây Nguyên, là sự kiện đánh dấu sự ra đời của quân đoàn chủ lực cơ động thứ tư của Quân đội nhân dân Việt Nam. Tuy ra đời vào những năm tháng cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nhưng các đơn vị hợp thành Quân đoàn 3 đều có lịch sử, truyền thống từ kháng chiến chống Pháp và đặc biệt là 11 năm đánh Mỹ trên chiến trường Tây Nguyên.

Thiếu tướng Nguyễn Bá Lực – Phó Bí thư Đảng ủy, Tư lệnh Quân đoàn 34 ôn lại truyền thống của Quân đoàn: “Chỉ sau 10 ngày thành lập, Quân đoàn vinh dự nhận nhiệm vụ tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đảm nhiệm tiến công trên hướng chủ yếu nhất – Tây Bắc Sài Gòn. Cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn đã hòa cùng đội quân trùng điệp của cả nước tham gia chiến dịch mang tên Bác với khí thế “Thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”. Mở đầu Chiến dịch, Quân đoàn nhanh chóng tiêu diệt Sư đoàn 25 nguỵ ở Căn cứ Đồng Dù, bắt sống tên chuẩn tướng Lý Tòng Bá, mở toang “cánh cửa thép” án ngữ phía Tây Bắc Sài Gòn; đập vỡ tuyến phòng thủ mạnh nhất của địch từ Gò Dầu Hạ tới Củ Chi. Quán triệt sâu sắc tư tưởng chỉ đạo, phương châm tác chiến: “Mạnh bạo, chắc thắng, đánh mạnh, đánh liên tục, nắm chắc thời cơ, đánh thọc sâu, phát triển nhanh”.  Toàn Quân đoàn hiệp đồng chặt chẽ, xốc tới, quét sạch mọi kháng cự của địch từ Trảng Bàng, Củ Chi, Hóc Môn, Phú Hòa, thành Quan Năm, Trung tâm huấn luyện Quang Trung. Đúng 10 giờ 35 phút ngày 30/4/1975, lá cờ của Sư đoàn 10 đã tung bay trên nóc sở chỉ huy không quân ngụy ở Sân bay Tân Sơn Nhất. Vào lúc 11 giờ 30 phút, lá cờ chiến thắng do tổ cắm cờ của Đại đội 10, Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 28 đã tung bay trên nóc Bộ Tổng tham mưu ngụy. Trong Chiến dịch này, Quân đoàn đã tiêu diệt và bắt sống 19.084 tên địch, góp phần cùng quân và dân cả nước kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc. Kết thúc Chiến dịch, Quân đoàn được Bộ Tư lệnh Chiến dịch đánh giá “Hoàn thành đặc biệt xuất sắc nhiệm vụ”.”

Ra đời và lớn lên từ cao nguyên hùng vĩ, mang sức mạnh và truyền thống kiên cường, bất khuất của nhân dân các dân tộc Tây Nguyên, Quân đoàn 3 đã lập nên những chiến công hiển hách, những chiến thắng vang dội từ Nam ra Bắc; đóng góp to lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và làm nghĩa vụ quốc tế cao cả. Bằng công sức, trí tuệ, mồ hôi và xương máu của mình, lớp lớp cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 3 đã xây đắp và tô thắm 12 chữ vàng truyền thống vẻ vang: “Quyết thắng, Sáng tạo, Đoàn kết, Thống nhất, Nghiêm túc, Tự lực”. Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, ngày 20 tháng 12 năm 1979, Quân đoàn 3 vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”; được tặng thưởng: 03 Huân chương Hồ Chí Minh, 57 Huân chương Quân công, 242 Huân chương Chiến công các hạng, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác; được Nhà nước Campuchia tặng thưởng Huân chương Ăng Co; 81 tập thể và 51 cá nhân được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Thiếu tướng Nguyễn Bá Lực – Phó Bí thư Đảng ủy, Tư lệnh Quân đoàn 34 phát biểu: “50 năm qua, kế thừa và phát huy bản chất tốt đẹp, truyền thống vẻ vang của dân tộc, của Quân đội nhân dân Việt Nam Anh hùng và Mặt trận Tây Nguyên (B3); trải qua chặng đường đầy gian khổ, hy sinh nhưng sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng; Quân đoàn 3 – Binh đoàn Tây Nguyên đã lập nên nhiều thành tích xuất sắc trong chiến đấu cũng như trong xây dựng; không ngừng trưởng thành lớn mạnh, xứng đáng với lòng tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Thực hiện Nghị quyết số 05 của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 230 của Quân ủy Trung ương; Kế hoạch số 1228 của Bộ Quốc phòng về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030 và những năm tiếp theo, Bộ Quốc phòng đã quyết định giải thể Quân đoàn 3 – Binh đoàn Tây Nguyên và Quân đoàn 4 – Binh đoàn Cửu Long, thành lập Quân đoàn 34. Đây là một chủ trương lớn, là sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng, đánh dấu sự trưởng thành, phát triển của Quân đội ta, là bước cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về xây dựng Quân đội. Đây vừa là vinh dự, tự hào; vừa là trách nhiệm to lớn trước Đảng, Tổ quốc, Nhân dân. Lịch sử Quân đoàn sang trang mới, truyền thống của Quân đoàn sẽ được các thế hệ cán bộ, chiến sĩ hôm nay kế tục, phát huy. Cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 34 hôm nay xin hứa sẽ không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí quyết tâm cao, nỗ lực phấn đấu, vượt qua mọi khó khăn thử thách, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Mỗi cán bộ, chiến sĩ của Quân đoàn 34 hôm nay nguyện lấy lịch sử hào hùng của các thế hệ cha anh làm động lực, làm ngọn lửa hồng thắp sáng mỗi khối óc, con tim, viết tiếp trang sử vàng chói lọi, nguyện xứng đáng với sự hy sinh và công lao to lớn của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ qua các thời kỳ.”

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ngày 23/01/2025, Chủ tịch nước Lương Cường đã ký Quyết định truy tặng danh hiệu “Anh hùng LLVTND” cho 06 đồng chí nguyên cán bộ, chiến sĩ của Quân đoàn 3 và Quân đoàn 4, gồm: Thiếu tướng Hoàng Thế Thiện, nguyên Chính ủy Quân đoàn 4; Thiếu tướng Trần Thế Môn, nguyên Chính ủy Mặt trận Tây Nguyên (B3), Quân đoàn 3; Thiếu tướng Hồ Đệ, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 66, nguyên Sư đoàn trưởng Sư đoàn 10, Mặt trận Tây Nguyên (B3), Quân đoàn 3; Đại tá Trương Văn Đảng, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 2, Sư đoàn 9, Quân đoàn 4; Liệt sĩ, Thượng úy Đàm Vũ Hiệp, nguyên Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 8, Trung đoàn 64, Sư đoàn 320, Mặt trận Tây Nguyên (B3), Quân đoàn 3; Liệt sĩ Binh nhất Đặng Đình Chức, nguyên chiến sĩ Đại đội 11, Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 48, Sư đoàn 320, Mặt trận Tây Nguyên (B3), Quân đoàn 3.

 Tại buổi lễ, thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, đồng chí Thượng tướng Lê Huy Vịnh- Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đã trao bằng, huy hiệu và danh hiệu Anh hùng LLVTND cho thân nhân, gia đình 6 đồng chí vinh dự được truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND trong đợt này.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, đồng chí Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Lê Huy Vịnh chúc mừng và biểu dương những thành tích vẻ vang của Quân đoàn 3- Binh đoàn Tây Nguyên anh hùng trong chặng đường 50 chiến đấu, xây dựng và phát triển. Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 3 đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh, phấn đấu lập được nhiều chiến công oanh liệt, xây đắp nên truyền thống “Quyết thắng, sáng tạo, đoàn kết, thống nhất, nghiêm túc, tự lực” góp phần tô thắm truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng. Trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đang đặt ra trong giai đoạn cách mạng mới, đồng chí Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Lê Huy Vịnh đề nghị cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 34 cần tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang, phấn đấu lập được nhiều thành tích hơn nữa.

Thượng tướng Lê Huy Vịnh – Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh: “Quân đoàn 34 là đơn vị mới thành lập, quy mô lực lượng lớn hơn; chức năng nhiệm vụ nặng nề hơn; được trang bị nhiều loại vũ khí, phương tiện mới, hiện đại hơn, hỏa lực mạnh hơn; với thế bố trí mới, địa bàn tác chiến rộng; đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đảm nhiệm mở các chiến dịch có quy mô vừa và đánh bại mọi hình thái chiến tranh và tác chiến mới của địch trong tương lai. Trong điều kiện, hoàn cảnh mới; cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 34 cần thấy rõ vinh dự, trách nhiệm, nêu cao tinh thần đoàn kêt, tự lực, tiếp nối, phát huy xứng đáng truyền thống của các đơn vị tiền thân; tập trung thực hiện có hiệu quả một số nhiệm vụ: Chú trọng làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, phát huy truyền thống, tổ chức và chính sách; tạo sự thống nhất cao về nhận thức, trách nhiệm và hành động cho cán bộ, chiến sĩ toàn Quân đoàn; nhanh chóng ổn định về mọi mặt, lập thành tích và chiến công vẻ vang hơn nữa trong trang sử mới của Quân đoàn 34. Tiến hành đồng bộ, hiệu quả các giải pháp xây dưng Quân đoàn “Tinh, gọn, mạnh” gắn với đổi mới, đột phá, nâng cao chất lượng sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, đào tạo, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, tổ chức biên chế của Quân đoàn và của từng đơn vị. Tự hào với truyền thống nửa thế kỷ chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của Quân đoàn 3- Binh đoàn Tây Nguyên anh hùng, tôi tin tưởng rằng cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 34 hôm nay sẽ kế thừa, phát huy, tiếp bước các thế hệ cha anh; phấn đấu giành được nhiều thành tích hơn nữa; góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.”

 Trước đó, trong sáng nay, các đại biểu dự Lễ Kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống của Quân đoàn 3 – Binh đoàn Tây Nguyên anh hùng đã dự Lễ dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ các Anh hùng Liệt sĩ tại Đài Tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ của Quân đoàn 3 trong khuôn viên Quân đoàn 34.

Ngọc Hà – Viễn Khánh – Duy Linh