Người dân hiện sinh sống tại làng Mông, xã Ya Hội, huyện Đak Pơ phần lớn là các hộ dân di cư từ xã Phi Hải, huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng vào Gia Lai vào những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ trước. Từ những buổi đầu hết sức khó khăn, nhưng cộng đồng người Mông với ý chí và nghị lực cộng với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và tinh thần tương thân tương ái của người dân bản địa, bà con đã nỗ lực vươn lên để xây dựng làng khởi sắc như ngày hôm nay, đóng góp vào sự thay đổi diện mạo chung của xã Ya Hội, huyện Đak Pơ.
Tháng 5-1982, nhóm người Hmông đầu tiên vào Ya Hội, huyện Đak Pơ chỉ có 11 hộ với 115 nhân khẩu. Trải qua hơn 40 năm xây dựng kinh tế trên vùng đất mới, làng Mông hiện có 158 hộ với trên 500 nhân khẩu. Đặc biệt, phần lớn các hộcó đời sống kinh tế ổn định. Là một trong những hộ vào sinh sống tại làng Mông từ sau năm 2010, được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, sự giúp đỡ của người dân bản địa và các gia đình đi trước, gia đình ông Hoàng Trung Hải đã từng bước vượt qua khó khăn để ổn định cuộc sống.
Ông Hoàng Trung Hải – Làng Mông, xã Ya Hội, huyện Đak Pơ bày tỏ: “Gia đình tôi có 4 sào ruộng, có 5 sào mì. Mới bán được 5 sào mì đấy, về chở cát vô đây làm cái nền nhà. Mấy năm nữa nếu có điều kiện thì làm cái nhà mới.”
Không chỉ riêng gia đình ông Hải, nhiều hộ dân ở làng Mông nhờ những hỗ trợtừchính sách dân tộc cùng nỗ lực của bản thân cũng đãtừng bước vươn lên thoát nghèo. Là thế hệ thứ 2 của người Mông tại Ya Hội và được hưởng những chính sách ưu đãi của Nhà nước, gia đình anh Hoàng A Sử giờ đây sắp sửa cóngôi nhà mới khang trang.
Anh Hoàng A Sử – Làng Mông, xã Ya Hội, huyện Đak Pơ chia sẻ: “Tôi làm nhà này dự kiến khoảng 150 triệu, được Nhà nước hỗ trợ 50 triệu. Nhà tôi thì có trồng keo, bây giờ có thu hoạch keo nên tôi bù vô thêm 100 triệu nên làm được nhà.Nói chung rất là vui, rất là cảm ơn Nhà nước đã quan tâm đến bà con Nhân dân chúng tôi.”
Theo đại diện hệ thống chính trị ở làng Mông, những năm gần đây, số hộ nghèo, cận nghèotại làng đều nhận được hỗ trợ từ các nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Ngoài ra chính quyền địa phương cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền người dân mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tại đây.
Ông Đào Văn Lùng – Người có uy tín làng Mông, xã Ya Hội, huyện Đak Pơ chia sẻ: “Việc phát triển kinh tế làng Mông thì hiện nay bền vững hơn các năm. Thu nhập bình quân đầu người cũng hơn cao hơn mọi năm. Bởi vì từ năm 2019 đến tới nay thì lang được phòng Nông nghiệp, và Phát triển nông dân của huyện tuyên truyền vận động, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi cho phù hợp khí hậu thổ nhưỡng ở địa phương. Rồi những cây nào mà có giá trị cao, kinh tế cao thì vận động bà công nhân dân thực hiện cho nó. Bây giờ ở đây thì cây mía, cây mì đã trở thành những cây trồng chủ lực.”
Ông Lý Kim Tuyên – Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn làng Mông, xã Ya Hội, huyện Đak Pơ cho biết: “Kinh tế làng Mông bây gờ cũng đã phát triển rồi, nhưng cũng mong muốn sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước để kinh tế làng Mông được phát triển đồng đều hơn nữa. Với lại chúng tôi cũng mong muốn làm sao đó để quảng bá được vẻ đẹp, nét đặc trung của văn hoá người mông đến với mọi người ở khắp nơi trong tỉnh.”
Nếu như những ngày đầu lập nghiệp trên vùng đất mới, đời sống của bà con người Mông chủ yếu là tự cung tự cấp, chưa biết áp dụng khoa học – kỹ thuật vào sản xuất, còn phụ thuộc nhiều vào tự nhiên thì đến nay đã có nhiều đổi thay tích cực, nhiều hộ đac có cuộc sống khá giả.
Vùng đất khô cằn của Ya Hội ngày nào hôm nay đã và đang khoác lên mình màu xanh của sự trù phú. Trong những sự đổi thay đó, ngoài ý chí vươn lên của người dân bản địa, thì có sự đóng của nhân dân các dân tộc phía Bắc di cư vào vùng kinh tế mới, trong đó có cộng đồng người Mông./.
Quốc Linh – Huy Toàn