Với sự phong phú về truyền thống văn hóa thì ẩm thực của người Việt cũng khá đa dạng với đặc trưng của mỗi vùng miền và mỗi dân tộc. Mỗi vùng miền đều có khẩu vị khác nhau thể hiện qua từng nguyên liệu, cách chế biến, tên gọi của món ăn khác nhau nên thể hiện nét văn hóa riêng của địa phương đó. Tại Gia Lai, món phở khô, còn gọi là phở 2 tô cũng đã tạo ấn tượng rất riêng trong bản đồ ẩm thực của Việt Nam. Cũng chính những nét đặc trưng ấy và tình yêu của nhiều người đã góp phần lan tỏa giá trị của Phở khô Gia Lai..
Nhiều du khách cho biết, đến Gia Lai mà chưa thưởng thức được món Phở khô thì như thiếu cái gì đó. Để món Phở khô Gia Lai cuốn hút được nhiều người là cả một quy trình chế biến rất riêng so với phở thông thường.
Sợi phở là một trong những yếu tố làm nên vị ngon của Phở khô Gia Lai. Sợi phở phải nhỏ, mỏng và khá dai. Sợi phở được làm hoàn toàn bằng hạt gạo, loại ngon và không pha trộn. Để chế biến thành sợi phở, gạo phải đem đi ngâm một thời gian, sau đó xay nhuyễn và kéo sợi. Điều đặc biệt của sợi phở là sau khi chần qua nước sôi, vẫn có sự tách rời, chứ không dính lại, nhũn ra giống như một số sợi hủ tiếu khác.
Chị Phan Thị Mỹ Hạnh – Chủ Cơ sở sản xuất bánh phở sạch Hầu gia Gia Lai cho biết: “Để ra được sản phẩm bánh phở phục vụ cho mọi người gọi là chất lượng nhà mình nâng cao chất lượng an toàn vệ sinh an toàn thực phẩm là trên hết, khâu nguyên liệu là gạo, mình sẽ chọn loại gạo nói chung là đặc trưng để mà làm nghề, gạo hạt tròn, gạo 504, nói chung hạt gạo được chọn lọc kỹ cho ra bánh phở vừa ngon, đảm bảo chất lượng cho người tiêu dùng.”
Món phở khô Gia Lai đã tạo được ấn tượng rất riêng từ hình thức trang trí và cách thức phục vụ. Gọi là hai khô là vì có một tô đựng riêng phở cùng với những món thịt đi kèm như thịt bò hay gà và một tô đựng nước hầm từ xương đã gia vị; và các nguyên liệu khác như: tương đen, hành phi, tóp mỡ, giá… Thông thường, nước dùng được làm khá sánh, quyện và nhiều chất béo.
Anh Phạm Công Quỳnh – Thành phố Hồ Chí Minh nói: “Tôi sống và làm việc ở Hồ Chí Minh, mỗi lần về đây rất thích món phở khô ở Gia Lai. Thứ nhất khi nghe phở khô 2 tô thì cũng lạ, thứ 2 là cộng phở ở đây ăn cũng rất là ngon, nước ở đây đặc biệt nấu rất là sắc, ngon. Đặc biệt, hay dẫn bạn bè và giới thiệu bạn bè món phở khô ở đây.”
Phở khô Gia Lai là một món ăn được biến tấu độc đáo từ phở truyền thống, đã được công nhận nhiều danh hiệu. Trong năm 2022, Sở Khoa học và Công nghệ Gia Laiđã trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận Phở khô Gia Lai cho 04 tổ chức, cá nhân để cùngphát triển mạnh mẽ thương hiệu phở khô. Đây là cơ sở, nền tảng để các tổ chức, cá nhân xây dựng chỉ dẫn cho ẩm thực và lan tỏa danh tiếng Phở khô Gia Lai ra các địa phương trong nước và cả nước ngoài.
Bà Lương Vũ Thảo Nguyên – Chủ quán phở Nhớ Phố Núi, TP. Pleiku cho biết: “Mình là một người kinh doanh phở, cái món ăn rất đặc trưng của quê hương mình nên nhân cuộc thi này, mình muốn mang Phở khô Gia Lai đi thi Ngày của phở 12/12. Thông qua cuộc thi đó, mình chuẩn bị nguyên liệu, thông qua cách chế biến, mình có thể giới thiệu cho Ban giám khảo và những người yêu phở ở cuộc thi đó biết được những cái nét đặc sắc của Gia Lai.”
Với tình yêu dành cho Phở khô Gia Lai, những người bán phở trên địa bàn tỉnh Gia Lai nói chung và thành phố Pleiku nói riêng không chỉ đơn thuần vì kinh tếmà mong muốn trao đi những giá trị văn hóa ẩm thực đến với thực khách. Đặc biệt hơn, Phở khô Gia Lai vinh dự nằm trong top 100 món ăn đặc sản của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam và Tổ chức Top Việt Nam công bố.
Thúy Diện, Phi Long