Những cây mì đang lên mầm mơn mởn bỗng dưng héo rũ, rụng lá

Năm nay, gia đình chị Thái Thị Lan trồng gần 30 ha mì. Tuy nhiên, chưa đầy một tháng, gần 20 ha cây mì đang lên mầm mơn mởn bỗng dưng héo rũ. Theo gia đình chị Lan cho biết thì căn bệnh này lạ, chỉ mới xuất hiện nên gia đình chị rất bối rối, không biết phải xử lý thế nào. Sau nhiều lần tự mua thuốc phun mà cây vẫn héo rũ rồi chết, gia đình chị mới lên báo với chính quyền và trực tiếp mang mẫu cây bệnh lên trạm bảo vệ thực vật huyện. Nhờ sự hướng dẫn của trạm, những diện tích mới bị đã được cứu sống. Tuy nhiên, cũng nhiều diện tích gia đình chị đành phải bỏ.

Chị Thái Thị Lan, Thôn Tân Lập – xã Ia Rsai, huyện Krông Pa nói:  “Nhà tôi cứ đi mua thuốc ngoài tiệm về xịt. Một ngày công thuê xịt hết ba trăm nghìn, tiền thuốc chưa tính. Cho nên nhà tôi chỉ trị được một ít diện tích, còn 1 số diện tích khác  nhà tôi bỏ không xịt thuốc nữa, được bao nhiêu thì được.”

Theo thống kê của UBND xã Ia Rsai toàn xã có hơn 700ha mì bị sâu bệnh. Trong đó, có đến gần 550 ha bị mất trắng. Có nhiều nguyên nhân khiến cho cây trồng mắc các bệnh này nhưng nguyên nhân chính là do những diễn biến bất thường của thời tiết. Đầu năm nắng hạn kéo dài nhiều tháng liền, sau đó có mưa, nhưng không ổn định đã tạo ra sự chênh lệch nhiệt độ, độ ẩm lớn làm cho các ký sinh trùng, nấm và vi sinh vật gây hại có điều kiện thuận lợi để phát triển.

Gia đình chị Ngô Trọng Tuyến trồng gần 4 ha mì rải vụ. Cây mì của chị phát triển khá đều. Song đến nay, sau khi trồng khoảng 7 tháng cây mì chậm phát triển và xuất hiện rệp sáp cùng nhện đỏ. Sau đó, chỉ trong vòng một thời gian ngắn 90% cây mì bị nhện đỏ và rệp sáp bám đầy các kẽ và tán lá, làm lá úa vàng, củ nhỏ.

Chị Ngô Trọng Tuyến, Thôn Quỳnh Phú- xã Ia Rsươm, huyện Krông Pa cho biết:  “Nhện đỏ này  mới xuất hiện nửa tháng nay, còn cái rệp sáp  thì  xuất hiện lâu rồi. Năm ngoái nhà tôi cũng trồng, nhện đỏ này cũng có nhưng chỉ có nho nhỏ thôi nhà tôi phun thì nó sạch. Nhưng năm nay phun mà nó không sạch. Nói chung thì chúng tôi cứ thấy bệnh là cứ đến quán bán các loại thuốc sâu chúng tôi mua thuốc về chúng tôi phun. Chúng tôi phun nhiều rồi, cách đây 10 ngày nhà tôi phun đến lần thứ 7 rồi,  nên giờ chúng tôi không phun nữa.”

Vụ mì năm nay trên địa bàn huyện Krông Pa trồng hơn 12 ngàn ha. Tuy nhiên, theo ước tính, có đến hàng ngàn ha mì bị các loại sâu bệnh khác nhau. Bệnh rải rác ở tất cả các diện tích cây trồng.Nhiều nhất là tập trung ở thị trấn Phú Túc, xã Ia Mlah, Chư Gu, Ia Rmok, Ia Rsai và Ia Rsươm. Đối với các diện tích mì chính vụ thường bị mắc các bệnh như lở cổ rễ, bệnh sinh lý. Bệnh này nếu không kịp thời phát hiện và chữa trị thì cây chỉ chết sau vài ngày mang bệnh. Còn đối với các diện tích mì trồng rải vụ thì dễ gặp bệnh rệp sáp, nhện đỏ. Cây mắc bệnh này không chết ngay mà chậm phát triển, mất chất dinh dưỡng và giảm mạnh hàm lượng tinh bột trong củ.

Anh Siu Blít, cán bộ Trạm Bảo vệ Thực vật huyện Krông Pa cho biết:  “Hiện nay do diễn biến thời tiết khác thường, nắng hạn kéo dài đến mưa cũng kéo dài làm cho chênh lệch nhiệt độ, ẩm độ nên các loại cây trồng đều gặp một số loại bệnh. Riêng cây mì hiện nay nhiễm các loại bệnh lở cỗ rễ, bệnh sinh lý và bệnh do nhện đỏ. Bên cạnh đó là do bà con mình lấy các loại giống không đảm bảo chất lượng, nghĩa là vụ trước bị bệnh đó rồi mà năm nay lấy giống đó trồng tiếp thì mì sẽ bị bệnh từ giống lây lan cho cây con”.

Ngành chức năng cũng khuyến các bà con khi phát hiện bệnh mới, bà con phải nhanh chóng báo với chính quyền địa phương và trạm bảo vệ thực vật huyện để có hướng xử lý đúng đắn nhất. Không nên tự ý mua các loại thuốc về phun vừa gây lãng phí tiền của lại làm sâu bệnh kháng thuốc khiến công tác phòng trừ càng gặp nhiều khó khăn. Khi mua thuốc, bà con cũng nên nhớ đến các cửa hàng uy tín để mua, tránh mua phải thuốc giả, thuốc kém chất lượng./.

Lê Thảo – Sơn Trung ( Krông Pa).