Theo quy hoạch đến năm 2020, tổng diện tích cây mỳ của huyện Krông Pa là 8.500 ha nhưng đến nay đã tăng gấp gần 2,5 lần với trên 20.000 ha. Dù hàng năm địa phương đều có khuyến cáo song mỳ là cây trồng ít rủi ro, không tốn công chăm sóc nhiều nên người dân vẫn lựa chọn để phát triển kinh tế. Thêm vào đó, với điều kiện thời tiết nắng nóng như Krông Pa thì cây mỳ luôn được người dân ưu tiên lựa chọn để hạn chế thiệt hại do nắng hạn gây ra.

Bà Nguyễn Thị Phượng, thị trấn Phú Túc, huyện Krông Pa cho biết: “Nhà tôi có 4 ha, chủ yếu là trồng mỳ. trước đây cũng trồng cây mè nhưng được năm đầu có thu sang năm thứ 2 đang ra hoa thì nắng quá thì mất thu và lại để hoang; rồi mấy năm nay mới cải tạo ra trồng mỳ và mấy năm trước mất giá được năm vừa rồi mới có giá; 5 năm thì 4 năm mất giá nhưng chúng tôi cũng chỉ biết trồng cây mỳ chứ không biết trồng cây gì khác”.

Anh Ner Xuân, xã Phú Cần, huyện Krông Pa cũng nói: “Nhà tôi có 6 sào đất chủ yếu là trồng mỳ, trồng bắp thì trời nắng quá lên không được nên thu xong mỳ lại trồng tiếp”.

Việc diện tích cây mỳ tăng không có kiểm soát, đã làm phá vỡ cơ cấu một số cây trồng chủ lực của địa phương, như: bắp, đậu các loại, điều. Mặt khác đối với  những diện tích trồng mỳ liên tục trong 3 năm trở lên sẽ làm cho đất bạc màu, sản xuất kém hiệu quả. Trước tình hình trên, huyện Krông Pa đã đề nghị các cấp cho điều chỉnh quy hoạch diện tích cây mỳ trên địa bàn đến năm 2020 là 21.000 ha và đến năm 2025 là 30.000 ha. Giải pháp trước mắt là chỉ đạo cho các ngành, địa phương tuyên truyền, vận động người dân hạn chế tối đa việc phát triển cây mỳ ồ ạt như hiện nay mà chú trọng đầu tư thâm canh và chuyển đổi cây mỳ sang các loại cây trồng khác.

Ông Tạ Chí Khanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Pa cho biết:  Vận động bà con không phát triển diện tích mà nâng cao năng suất bằng cách là hàng năm huyện đều có chính sách hỗ trợ mua giống mới cấp cho người dân; và giống mới cho năng suất cao thì sẽ tăng sản lượng, lấy sản lượng bù cho diện tích. Hiện nay thực hiện kế hoạch trồng rừng và thông báo 191 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển rừng bền vững thì huyện đang vận động nhân dân thu hồi diện tích đất rừng bị lấn chiếm mà bà con trồng mỳ chuyển sang trồng rừng.

Với phương thức sản xuất và điều kiện khí hậu ở địa phương thì việc tìm ra cây trồng để thay thế cây mỳ trong phát triển kinh tế là vấn đề khó của huyện Krông Pa. Vì thế cùng với điều chỉnh quy hoạch, huyện Krông Pa cần có những định hướng cụ thể trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng và đưa những loại cây trồng mới phù hợp với điều kiện sản xuất, có năng suất, hiệu quả để thay thế cho cây mỳ./.

Đức Hải, Huy Toàn