Nằm ở phía Bắc Tây Nguyên với diện tích tự nhiên trên 15 nghìn 500 km2, lớn nhất khu vực và lớn thứ 2 cả nước, Gia Lai là vùng đất hội tụ nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, nơi có nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, văn hóa. Gia Lai là nơi sinh sống của 34 dân tộc anh em, trong đó hai dân tộc bản địa của Gia Lai là Jrai và Bahnar với nền văn hóa giàu bản sắc, mang đậm dấu ấn của người Tây Nguyên. Với vị trí là cửa ngõ của khu vực Tây Nguyên, Gia Lai không chỉ trở thành đầu mối giao thông, trung chuyển hàng hóa, dịch vụ thương mại trong tam giác phát triển Việt Nam- Lào- Campuchia mà còn là đầu mối giao thông quan trọng kết nối khu vực Tây Nguyên với các tỉnh miền Trung và Đông Nam Bộ với các tuyến quốc lộ huyết mạch như: QL 14, QL 19, QL25… Những điều kiện thuận lợi này đang từng bước được Gia Lai phát huy hiệu quả, mở ra cánh cửa mới để chào đón các nhà đầu tư tiềm năng vào 4 lĩnh vực trọng tâm, thế mạnh của tỉnh là: Nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ chế biến, chế tạo; năng lượng tái tạo và du lịch.

Với khát vọng phát triển, vươn lên cùng đất nước, Gia Lai đang tạo những điều kiện thuận lợi nhất với những cơ chế mở để thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước đến khảo sát, triển khai các dự án đầu tư trên các lĩnh vực. Đặc biệt, với 2 khu công nghiệp và 1 Khu Kinh tế Cửa khẩu đã và đang được đầu tư, nâng cấp, hoàn thiện, Gia Lai đang sẵn sàng chào đón các nhà đầu tư có tiềm năng đến với tỉnh sản xuất kinh doanh hiệu quả.

Khu công nghiệp, khu kinh tế của Gia Lai: Điểm đến của doanh nghiệp

Khu Công nghiệp Trà Đa là Khu Công nghiệp đầu tiên hình thành của tỉnh Gia Lai. Nằm trên địa bàn thành phố Pleiku, Khu Công nghiệp Trà Đa có tổng diện tích 200 ha, là khu vực có điều kiện thuận lợi về giao thông, dịch vụ đô thị và hạ tầng kỹ thuật tốt. Được hình thành từ năm 2006, đến nay, sau gần 20 năm hoạt động, Khu Công nghiệp Trà Đa đã được lấp đầy với 63 dự án có tổng vốn đầu tư đăng ký trên gần 3 nghìn 700 tỷ đồng và đang là một trung tâm sản xuất quy mô, ổn định, hiện đại không chỉ của Gia Lai mà của cả khu vực Tây Nguyên. Hiện nay, Khu Công nghiệp Trà Đa đã thu hút được 05 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Các doanh nghiệp FDI trong KCN đang góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng lực sản xuất mới trong các ngành công nghiệp then chốt với dây chuyền máy móc thiết bị hiện đại, tự động hóa, ứng dụng công nghệ cao… mở ra hướng mới trong thu hút đầu tư và nguồn nhân lực.

Điển hình như Công ty TNHH Quicornac, một doanh nghiệp FDI có nguồn gốc từ Thụy Sĩ. Ecuadorian-một thương hiệu đang có mặt tại hơn 40 quốc gia trên thế giới. Doanh nghiệp này đã lựa chọn Gia Lai để xây dựng nhà máy sản xuất, chế biến mặt hàng chanh dây, một trong những nông sản đang được tỉnh Gia Lai tập trung phát triển. Sự có mặt của các doanh nghiệp lớn của thế giới này đã giúp ngành sản xuất, chế biến chanh dây ở Gia Lai đã có những bứt phá ngoạn mục cả về năng suất, sản lượng lẫn kim ngạch xuất khẩu.

Ông Lưu Quốc Thạnh – Giám đốc Công ty TNHH Quicornac cho biết: “Trong quá trình hoạt động, chúng tôi nhận được sự hỗ trợ của các sở, ban, ngành, của Ban Quản lý KKT tỉnh/ chúng tôi được hưởng những chế độ ưu đãi về thuế, về chính sách thu hút đầu tư. Nhìn chung tập đoàn đánh giá rất cao về sự hợp tác, hướng dẫn của các sở, ngành ở Gia Lai. Đáp lại sự hỗ trợ, giúp đỡ của Ban Quản lý KKT, các sở, ngành thì chúng tôi đã nhanh chóng đi vào sản xuất thương mại, chúng tôi chính thức hoạt động từ năm 2022 đến nay. Hiện tại thì chúng tôi đã giải quyết gần 200 công ăn việc làm cho người dân địa phương. Tình hình hoạt động trong năm 2022, 2023 thì rất sôi động.”

Nhà đầu tư hoạt động tại KCN Trà Đa chủ yếu tập trung vào các ngành, nghề khai thác lợi thế về nguồn nguyên liệu của tỉnh như: Sản xuất đá granite, nông sản, gỗ, chế biến thực phẩm…Những doanh nghiệp đang hoạt động tại KCN Trà Đa đang có sự đóng góp quan trọng cho giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh Gia Lai những năm qua. Trong 09 tháng đầu năm 2024, giá trị sản xuất công nghiệp tại KCN Trà Đa đạt trên 14 nghìn tỷ đồng, tăng 307% so với cùng kỳ năm 2023; tổng doanh thu thuần đạt trên 14 nghìn tỷ đồng; doanh thu công nghiệp đạt gần 13 nghìn 800 tỷ đồng, tăng 398,3% so với cùng kỳ năm 2023. Kim ngạch xuất – nhập khẩu của các doanh nghiệp tại KCN Trà Đa ước đạt 797,87 triệu USD, tăng 246,3% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt gần 656 triệu USD.

Ông Hồ Sĩ Sáu – Giám đốc Công ty Cổ phần Thực phẩm dinh dưỡng Nutifood Cao Nguyên trao đổi: “Chiến lược của Công ty là Nhà máy tại Gia Lai sẽ là nhà máy chuyên sản xuất dòng sản phẩm sữa tươi 100%, chúng tôi cũng có 1 trại bò tại xã Đak Yă, huyện Mang Yang cung cấp nguyên liệu cho nhà máy sản xuất. Công suất và sản lượng của nhà máy đang tăng dần hằng tháng, từ đầu năm đến nay đang tăng khoảng 30 đến 40%. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho sự tăng trưởng của Công ty. Hiện, trang trại bò sữa của nhà máy đang cung cấp sản lượng sữa tươi nguyên liệu 100 tấn/ngày để phục vụ cho sản xuất. Sắp tới, doanh nghiệp sẽ đầu tư thêm dây chuyền sản xuất, có thể đạt 110 nghìn tấn/năm.”

Khu Kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh- cửa ngõ giao thương của Việt Nam – Lào – Campuchia. Khu Kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh được quy hoạch với tính chất là khu kinh tế tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực, gồm khu phi thuế quan với các khu: Gia công sản xuất, xuất – nhập khẩu, trưng bày triển lãm, giới thiệu sản phẩm…và khu thuế quan gồm: Khu công nghiệp, đô thị, dịch vụ du lịch và các trung tâm tiếp vận của vùng tỉnh Gia Lai. Đây là đầu mối giao thương của tỉnh Gia Lai và của vùng Tây Nguyên với các nước: Campuchia, Myanmar, Thái Lan; là khu vực động lực phát triển kinh tế của tỉnh với trọng tâm phát triển tập trung vào các hoạt động thương mại, xuất – nhập khẩu hàng hoá qua biên giới, cửa vào – ra của khu vực Đông Bắc Campuchia và của khu vực Tây Nguyên xuống cảng biển Quy Nhơn.

Với hạ tầng được hoàn thiện và quy hoạch đã được phê duyệt, Khu Kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh hứa hẹn sẽ trở thành động lực quan trọng trong phát triển kinh tế vùng biên giới và thu hút nhiều nhà đầu tư chiến lược trong tương lai.

Khu Kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh hiện đang có 40 dự án đăng ký với tổng vốn đầu tư đăng ký 643,9 tỷ đồng. Các dự án chủ yếu hoạt động thương mại, dịch vụ, kinh doanh kho bãi phù hợp với khu vực cửa khẩu.

Ông Phạm Minh Ngọc – Cán bộ phụ trách Xuất nhập khẩu, Công ty TNHH Thương mại xuất nhập khẩu Trang Đức nói: “Trong quá trình hoạt động xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh, doanh nghiệp đã nhận được sự hỗ trợ tích cực từ lực lượng chức năng trong các thủ tục thông quan hàng hoá. Từ đó, các hoạt động vận chuyển hàng hoá qua biên giới gặp nhiều thuận lợi.”

Khu Công nghiệp Nam Pleiku được khởi công xây dựng từ cuối năm 2019, có tổng diện tích trên 190 ha, nằm ở vị trí chiến lược quan trọng trên Quốc lộ 14 và giao nhau với các trục giao thông lớn như: Quốc lộ 19, Quốc lộ 25 và đường Hồ Chí Minh nối Gia Lai với các tỉnh trong khu vực Tây Nguyên, các tỉnh Duyên hải miền Trung và các tỉnh Đông Bắc Campuchia thông qua Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh và nối với Cửa khẩu quốc tế Bờ Y, tỉnh Kon Tum. Đặc biệt, Khu Công nghiệp Nam Pleiku đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch đầu tư cảng cạn, qua đó tạo ra lợi thế về kho bãi, vận chuyển hàng hóa xuất khẩu.

Hiện, chủ đầu tư Khu Công nghiệp Nam Pleiku đang gấp rút triển khai các hạng mục hạ tầng cần thiết để sớm đưa Khu Công nghiệp đi vào hoạt động, đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư.

Ông Bùi Dương Khánh – Phó Giám đốc Chi nhánh Khu Công nghiệp VRG Gia Lai cho biết: “Hiện nay, đơn vị đang gấp rút triển khai hạ tầng cần thiết, đặc biệt là hạ tầng về môi trường để đưa khu công nghiệp đi vào hoạt động sớm nhất, đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư đã đăng ký. Đến thời điểm này đã có 10 nhà đầu tư đăng ký các ngành nghề phù hợp vào khu công nghiệp với diện tích khoảng 80 ha.”

Ông Nguyễn Bá Hải – Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư phát triển Công Thương, Cục Xúc tiến Thương mại, Bộ Công Thương thông tin: “Qua khảo sát tại 2 khu công nghiệp lớn của tỉnh, chúng tôi thấy Gia Lai có tiềm năng rất to lớn, nhất là trong các lĩnh vực nông nghiệp, dược liệu, đồ gỗ, vật liệu xây dựng… Chúng tôi mong muốn được kết hợp với các bộ phận liên quan đến xúc tiến đầu tư, liên quan đến ngành công thương để có những giải pháp tổng thể đồng bộ, đồng thời có những thông tin vĩ mô, thông tin chuyên sâu phục vụ cho các nhà đầu tư.Trong xu thế sản xuất xanh, sử dụng nguyên liệu sạch, tôi cho rằng Gia Lai đang có đầy đủ những lợi thế để thu hút các nhà đầu tư.”

Với 2 khu công nghiệp, 1 khu kinh tế cửa khẩu với nhiều tiềm năng có thể khai thác để phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh, Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Gia Lai đang mong muốn học tập các mô hình, kinh nghiệm phát triển các KCN, KTT của các địa phương trên cả nước để đưa các KCN, KTT của tỉnh Gia Lai trở thành điểm đến lý tưởng của các doanh nghiệp, từ đó đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Ông Nguyễn Như Trình – Trưởng Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Gia Lai trao đổi: “Gia Lai chuẩn bị chào đón các đại biểu về dự Hội nghị giao ban các CLB Ban quản lý Khu kinh tế, Khu công nghiệp, Khu chế xuất các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam. Đây là cơ hội để Gia Lai học hỏi kinh nghiệm của các đơn vị bạn trong phát triển các KTT, KCN. Đồng thời, cũng sẽ giới thiệu đến các doanh nghiệp về những tiềm năng, lợi thế của Gia Lai để các doanh nghiệp tham khảo, tìm kiếm cơ hội đầu tư.”

Quy hoạch tỉnh Gia Lai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định phê duyệt với quan điểm phát triển tỉnh Gia Lai theo hướng trở thành hình mẫu của một nền kinh tế phát triển bền vững, lấy sinh thái làm nền tảng cho tăng trưởng, lấy ứng dụng số, chuyển đổi số để rút ngắn khoảng cách và gia tăng chất lượng tăng trưởng. Đây chính là kim chỉ nam để Gia Lai xây dựng các chiến lược phát triển, thu hút đầu tư, vươn mình sánh vai cùng cả nước trong công cuộc xây dựng và phát triển.

Ngọc Hà – Viễn Khánh