Hoạt động buôn bán hàng hóa trên các trang mạng xã hội hiện đang diễn ra khá phổ biến. Thế nhưng điều đáng nói là lợi dụng “sân chơi” thương mại điện tử (TMĐT), các đối tượng đã sử dụng các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo… để livestream, giới thiệu, bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ, giả mạo nhãn hiệu. Thậm chí một số cơ sở sử dụng website TMĐT bán hàng nhưng chưa chấp hành đúng quy định trong hoạt động kinh doanh TMĐT. Thực tế này đang gây không ít khó khăn cho các lực lượng chức năng trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Theo số liệu của Cục Quản lý thị trường (QLTT) Gia Lai, trong 06 tháng đầu năm 2024, trên lĩnh vực TMĐT, Cục QLTT tỉnh đã kiểm tra và xử lý 32 vụ vi phạm; phạt tiền 734,5 triệu đồng; hàng hóa tịch thu quy ra tiền là hơn 204 triệu đồng; hàng hóa tiêu hủy hơn 76 triệu đồng. Thực tế hiện nay cho thấy, hoạt động TMÐT trên các trang mạng xã hội thường phức tạp hơn do không có đơn vị trung gian quản lý người bán cũng như kiểm soát hàng hóa đăng bán; vì vậy mà phần lớn các mặt hàng này thường là nhập lậu, giả mạo các thương hiệu nổi tiếng, không có hóa đơn chứng từ.
Ông Đinh Văn Hà – Phó Cục trưởng Cục QLTT Gia Lai cho biết: “Mấy tháng đầu năm chúng tôi đã rà soát thông tin ở 20 cơ sở hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT để bán hàng. Chúng tôi đã kiểm thông tin và đến thời điểm này 12/20 nguồn tin mà chúng tôi đã chuyển và các đội đã làm có hiệu quả với số tiền xử phạt là 300 triệu đồng. Tuy nhiên cũng cần phải nói thêm rằng, trong hoạt động TMĐT thì không chỉ là vi phạm về quy định hoạt động trên nền tảng đó mà hàng hóa bán trên nền tảng đó cũng bị vi phạm và chúng tôi cũng đã tịch thu rất là nhiều loại hàng hóa.”
Với sự bùng nổ và phát triển của TMĐT, các đối tượng lợi dụng các sàn TMĐT, các trang mạng xã hội cũng như các ứng dụng bán hàng trực tuyến để quảng cáo, giới thiệu sản phẩm, giao dịch mua bán hàng hóa; sau đó thông qua các dịch vụ bưu chính, chuyển phát nhanh để vận chuyển hàng hóa nhằm tránh bị các cơ quan chức năng kiểm tra, kiểm soát. Bên cạnh đó, thời gian gần đây lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ xuyên biên giới thông qua hoạt động TMĐT cũng đã tăng gấp nhiều lần. Số liệu được Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Gia Lai thông tin cho biết: Theo thống kê, mỗi ngày trung bình 4 – 5 triệu đơn hàng giá trị nhỏ dưới 01 triệu đồng được vận chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam qua các sàn Shopee, Lazada, Tiki, TikTok. Theo quy định hiện hành, hàng nhập khẩu giá trị nhỏ dưới 01 triệu đồng gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh được miễn thuế nhập khẩu cũng như thuế VAT đầu vào; chính vì vậy các đối tượng đã lợi dụng điều này để buôn bán hàng nhập lậu, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng; gây khó khăn cho kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng.
Ông Đinh Văn Hà – Phó Cục trưởng Cục QLTT Gia Lai trao đổi: “Từ tháng 02/2024 thì Tổ TMĐT bắt đầu kiện toàn và ngay sau đó thì Tổng Cục QLTT chỉ đạo rất là sát đối với 63 tỉnh, thành về hoạt động Tổ TMĐT. Thì Tổ TMĐT có nhiệm vụ là rà soát, nắm thông tin và chuyển tất cả các thông tin này cho các đội QLTT. Những vụ việc lớn thì chúng tôi sẽ trực tiếp xin ý kiến của Cục trưởng để chúng tôi thực hiện cùng với các đội hoặc là phối hợp với các cơ quan chức năng để tiến hành kiểm tra. Chúng tôi sẽ làm mạnh mẽ từ nay đến cuối năm để đảm bảo hoạt động TMĐT dần dần đi vào nề nếp.”
Cùng với sự vào cuộc của các lực lượng chức năng, mỗi người dân cũng nên cẩn trọng trong mua sắm hàng hóa qua hoạt động TMĐT để đảm bảo quyền lợi của chính mình.
Mỹ Tiến – R’Piên