Làng Yút, xã Ia Phí là làng đặc biệt khó khăn ở huyện Chư Păh với 139 hộ, gần 500 khẩu đều là dân tộc Jrai; tỷ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo chiếm hơn 50%. Do nhận thức của người dân còn hạn chế, đời sống còn nhiều khó khăn; vì vậy tình trạng tảo hôn ở làng vẫn còn diễn ra. Để nâng cao nhận thức cho nhân dân trong làng, xã đã thường xuyên tuyên truyền các chính sách, pháp luật của Nhà nước về Luật hôn nhân gia đình và những hệ lụy của tảo hôn.

Ông Rơ Châm Kiểu – Thôn trưởng làng Yút, xã Ia Phí, huyện Chư Păh nói: “Trước mắt là đi tuyên truyền. Nhà nào sắp lấy vợ, lấy chồng tảo hôn là mình đi tuyên truyền trực tiếp tại nhà để nói cho họ biết cái này sai, chưa đủ tuổi lập gia đình. Cũng mong các hộ đó vận động cho con mình. Bây giờ lấy sớm quá sau này mình nuôi con cái rất là khó, mình nuôi mình chưa được thì sao mình nuôi con cái, sau này còn khổ nữa. Con cái sau này ảnh hưởng đến công việc học của nó. Tảo hôn sinh con nó ảnh hưởng rất là nhiều, một là suy dinh dưỡng, thứ hai trí tuệ của nó kém hơn.”

Thời gian qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Ia Phí thực hiện tích cực công tác tuyên truyền ngăn chặn tảo hôn trên địa bàn thông qua việc tiếp cận hội viên phụ nữ, trẻ em, vị thành niên để lồng ghép tuyên truyền nội dung tảo hôn, giáo dục giới tính trong các buổi sinh hoạt; tổ chức thành lập câu lạc bộ nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Đồng thời thành lập mô hình Tổ truyền thông cộng đồng, Địa chỉ tin cậy để tuyên truyền về tảo hôn, bảo vệ phụ nữ và trẻ em.

Bà Rơ Châm Phyum – Phó Chủ tịch Hội LHPN xã Ia Phí, huyện Chư Păh cho biết: “Hội Liên hiệp phụ nữ xã cũng đi tuyên truyền, không chỉ ở làng đặc biệt khó khăn mà ở làng khác nữa. Ở đây cũng thành lập câu lạc bộ không tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống tại làng Yút, thường xuyên sinh hoạt định kỳ 3 tháng/lần. Ngoài ra các tổ truyền thông này đi truyền thông từng nhóm hoặc đi thăm hộ gia đình, lồng ghép trong họp làng. Nội dung tuyên truyền chủ yếu về quy định của nhà nước về độ tuổi sinh con, không được kết hôn sớm.”

Em Rơ Châm HYanh ở làng Or, xã Ia Phí, huyện Chư Păh năm nay chỉ mới 15 tuổi. Vừa học xong lớp 8 em đã phải nghỉ học đi cạo mủ cao su kiếm sống và dự định kết hôn với em Đinh Huy, 22 tuổi ở làng Tơ Ver, xã Ia Khươl. Tuy nhiên khi được chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động, việc tổ chức đám cưới đã dừng lại, chờ đến khi các em đủ tuổi mới đăng ký kết hôn và tổ chức đám cưới theo phong tục.

Em Rơ Châm HYanh – Làng Or, xã Ia Phí, huyện Chư Păh bộc bạch: “Em và chồng em quen nhau qua mạng và chuẩn bị tổ chức lễ cưới. Chính quyền địa phương xuống tuyên truyền không được cưới sớm, sai quy định nên bây giờ chúng em tìm hiểu nhau, chờ đủ tuổi mới cưới.”

Năm 2022, xã Ia Phí là địa phương có nhiều cặp tảo hôn nhất huyện Chư Păh với 22 cặp. Xã đã đa dạng hóa các hình thức truyền thông, tuyên truyền; chỉ đạo các hội đoàn thể sâu sát, kịp thời nắm bắt tình hình tảo hôn tại địa phương và tiến hành xử phạt hành chính 20 cặp tảo hôn, với tổng số tiền 40 triệu đồng. Nhờ vậy đã tác động vào ý thức của người dân và giới trẻ; góp phần giảm số cặp tảo hôn trên địa bàn.

Ông Rơ Châm Laoh – Chủ tịch UBND xã Ia Phí, huyện Chư Păh trao đổi: “Ủy ban xã đã làm cương quyết, đã thực hiện các quy định của pháp luật, cụ thể là Luật hôn nhân gia đình 2014 và Nghị định 182. Ủy ban xã đã tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật ở các thôn/làng; vận động các cặp có nguy cơ tảo hôn và sau đó phát hiện xử phạt. Năm ngoái đã xử phạt 20 cặp tảo hôn. Qua quá trình xử lý vi phạm về tảo hôn thì vấn đề tảo hôn đã có bước tiến triển, thay đổi đáng kể và hạn chế tình trạng tảo hôn nhiều.”

Với những đổi mới trong công tác tuyên truyền và những cách làm thực tế đã giúp xã Ia Phí, huyện Chư Păh ngăn chặn, đẩy lùi nạn tảo hôn; qua đó góp phần thực hiện tốt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2025” trên địa bàn tỉnh./.

CTV Diễm Ly – Bùi Đại (Huyện Chư Păh)