Năm 2020, Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu cho sản phẩm “Chôm chôm Ia Grai – Gia Lai”. Được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, chôm chôm huyện Ia Grai đã khẳng định chất lượng đặc thù mà chôm chôm vùng khác không thể có được. Vì vậy, địa phương cũng như người dân đã có những thay đổi canh tác để tiếp tục nâng cao giá trị sản phẩm trên thị trường.
Trong vườn chôm chôm của gia đình chị Vũ Thị Tâm, ở Thôn 6, xã Ia Tô, huyện Ia Grai có 17 cây chôm chôm được Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai công nhận là cây đầu dòng. Cây đầu dòng là cây có năng suất, chất lượng cao và ổn định, chống chịu cao với sâu bệnh hại và thời tiết bất thuận hơn hẳn các cây khác cùng giống trong một quần thể, cây đã qua bình tuyển và được công nhận làm nguồn cho công tác nhân giống để tạo ra những cây giống chất lượng,
Chị Vũ Thị Tâm – Thôn 6, xã Ia Tô, huyện Ia Grai nói: “Tôi thấy chăm sóc cũng dễ, không khó cho lắm, khi mình thu hoạch xong mình tạo hình, rửa vườn, phun bằng thuốc rửa vườn. Khi đó ra được 1 phôi đọt, mình phun thuốc sâu thuốc bệnh, đến khi mình cho ra bông thì phải xem vào thời điểm nào để cây ra đúng dịp. Ăn Tết xong thì mình phun, mình làm cho cây ra bông, tưới nước lúc đó cây ra được đồng loạt bông rồi chăm bón phân tro.”
Để chôm chôm phát triển tốt, sản phẩm sau thu hoạch an toàn, chất lượng, thời gian gần đây nhiều nông dân trên địa bàn xã Ia Tô chuyển đổi từ canh tác chôm chôm thông thường sang canh tác theo hướng hữu cơ. Đồng thời địa phương đang xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ để tăng giá trị cho sản phẩm chôm chôm.
Ông Cao Xuân Cận – Xã Ia Tô, huyện Ia Grai chia sẻ: “Chất lượng chôm chôm Ia Châm đạt chuẩn, chất lượng quá ngon, sản lượng tùy theo từng năm làm, năm nào ra bông nhiều thu nhập cao hơn năm bị mất mùa do thời tiết. Mọi năm của tôi nó ra đều vườn, được khoảng 6,7 tấn, năm nay nắng hạn quá không ra bông mấy nên sản lượng chỉ được 3 tấn, giá thành đang bán với 28 ngàn, vẫn làm nhưng ngắn ngày hơn. Không làm theo ngày xưa, bây giờ chủ lực là làm hữu cơ, sử dụng thuốc thì sử dụng thuốc sinh học, cũng hạn chế.”
Ông Rơ Chăm Tâm – Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Ia Tô, huyện Ia Grai cho biết: “Năm nay, người dân trên địa bàn xã phấn khởi được giá, nhiều thương lái, siêu thị, biết đến xuống tận vườn họ cắt, đầu ra của sản phẩm được ổn định từ đó nâng lên chất lượng, sản phẩm, thương hiệu chôm chôm Ia Grai.”
Hiện toàn huyện Ia Grai có 150 ha trồng chôm chôm, trong đó 85 ha đang trong thời kỳ kinh doanh, tập trung nhiều nhất là xã Ia Tô với diện tích khoảng 40 ha. Để tiếp tục nâng cao giá trị, thương hiệu “Chôm chôm Ia Grai – Gia Lai”, các ngành chức năng cần tiếp tục hỗ trợ tư vấn, bổ trợ kiến thức sản xuất cho nông dân, tìm đầu ra cho sản phẩm khi sản xuất quy mô lớn để tránh được hệ lụy thường xảy ra trong sản xuất nông nghiệp là “được mùa rớt giá”, “được giá mất mùa”.
Thúy Diện – R’Piên