Gia đình ông Đinh Hnih, làng Hà Nừng, xã Sơn Lang, có 4 ha cà phê trồng từ năm 1994. Do cà phê đã già cỗi nên bình quân hàng năm, nhà ông chỉ thu được hơn 20 tấn cà phê tươi. Do không đem lại hiệu quả nên năm 2016, gia đình ông đã quyết định tái canh gần 2 ha đến nay cà phê đã lên quá đầu gối và đang sinh trưởng phát triển tốt. Và trong thời gian tới gia đình ông sẽ tái canh hết diện tích còn lại.

Ông Đinh Hnih nói: “Trước kia là nguồn giống không đảm bảo, không có hiệu quả cho nên thu hoạch rất là kém. Vì vậy sắp tới, gia đình tôi tiếp tục phá cà phê già cỗi rồi để mình trồng lại cái mới cho có hiệu quả hơn để phát triển kinh tế; bởi vì mình thấy cà phê thì trồng 20 năm rồi, già cỗi rồi mà mình có đầu tư cũng không ăn thua”.

Sơn Lang là địa phương có diện tích cà phê nhiều nhất huyện Kbang, chiếm gần 50% với 1.300 ha. Tuy nhiên phần lớn diện tích này được trồng từ những năm 1990 nay đã già cỗi và chất lượng giống không đảm bảo nên năng suất, sản lượng đạt thấp; bình quân mỗi ha chỉ thu được khoảng 10 tấn cà phê tươi; thậm chí nhiều diện tích chỉ đạt từ 5 đến 6 tấn/ha. Chính vì thế mà trong những năm gần đây, xã Sơn Lang đã tập trung tái canh diện tích cà phê đã già cỗi, không đảm bảo chất lượng.

Ông Lê Quý Truyền, Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Lang, huyện Kbang, Gia Lai cho biết: “Địa phương chúng tôi thì có khoảng 1.300 ha và diện tích cần tái canh là 1 nữa. Vì diện tích này chúng tôi trồng rất là lâu, thứ 2 là chất lượng giống không được tốt nên năng suất rất là kém. Thế thì qua các chương trình, dự án của các năm, nhất là chương trình nông thôn mới chúng tôi đã hỗ trợ cho người dân, cùng với người dân tham gia thì hiện đã tái canh được gần 100 ha. Kế hoạch trong thời gian tới thì chúng tôi cùng với bà con kiến nghị với các cấp hỗ trợ giống cho bà con trồng tái canh”.

Theo thống kê của ngành chuyên môn, trong tổng diện tích cà phê của huyện Kbang là khoảng 3.000 ha thì có tới gần một nửa đã già cỗi, năng suất thấp, cần được tái canh. Để triển khai việc tái canh cà phê trên địa bàn, huyện Kbang đã chỉ đạo cho ngành chuyên môn phối hợp với các địa phương tiến hành rà soát, thống kê các diện tích cần tái canh. Qua đó, hướng dẫn cho các hộ dân về thủ tục, quy trình đăng ký tái canh để được hỗ trợ giống, nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước.

Ông Mã Văn Tình, Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kbang, Gia Lai cho biết: “Vừa qua tổ công tác của huyện đã kiểm tra thực tế, trên cơ sở đó thì Phòng Nông nghiệp đã xác nhận điều kiện tái canh cho 199 hộ với tổng diện tích là 165 ha. Hiện nay các hộ dân đang liên hệ với Ngân hàng Nông nghiệp để vay vốn ưu đãi từ chương trình tái canh cà phê. Về hỗ trợ giống thì trong năm 2017, huyện tổ chức với đơn vị có chức năng để ươm 160.000 cây giống để hỗ trợ cho các hộ dân để tạo điều kiện cho các hộ dân có nguồn giống tốt để đưa vào tái canh đảm bảo chất lượng về lâu dài. Về tập huấn kỹ thuật thì UBND huyện đã giao cho Trạm Khuyến nông phối hợp với các xã lập danh sách các hộ dân để tập huấn về quy trình tái canh”.

Trên cơ sở tái canh của năm 2017, huyện Kbang sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc tái canh cà phê trong những năm tiếp theo. Cà phê là cây công nghiệp dài ngày. Sau 3 năm trồng mới bắt đầu cho thu bói và đến năm thứ tư mới thu chính. Chính vì thế, không chỉ riêng huyện Kbang mà các cấp, ngành cần nghiên cứu có phương án hỗ trợ cho người dân ổn định cuộc trong thời gian tái canh cà phê.

Đức Hải, Minh Trí