Vụ Mùa năm 2022, bà con làng Jun xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ vui lắm. Tham gia Chương trình “Hỗ trợ phát triển giống lúa BR579”, 122 hộ người Bana ở Làng Jun đã được hướng dẫn trồng và chăm sóc giống lúa mới, thay thế cho giống lúa cũ từ trước đến nay.

Anh Đinh Oeng, Trưởng làng Jun, xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ cho biết: “Giống BĐR579 thấy nó rất hiệu quả hơn 108 bà còn thường làm. Làm gì làm, biết chuyển đổi cây trồng thì bà con rất là mừng.”

Chương trình “Hỗ trợ phát triển giống lúa mới BĐR 79” được Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện triển khai trong vụ mùa 2022, trên diện tích 163 ha, với 971 hộ tham gia. Trong đó, có sự tham gia của 214 hộ là đồng bào dân tộc thiểu số. Kinh phí triển khai chương trình hơn 2,8 tỷ đồng. Dù điều kiện thời tiết bất lợi, nhưng diện tích lúa sinh trưởng ổn định. Năng suất trung bình ước đạt 6,7 tạ/sào. Bà con nông dân rất phấn khởi vì có một giống lúa chất lượng, ít sâu bệnh.

  Cùng với chương trình hỗ trợ phát triển giống lúa mới, trong giai đoạn 2017 – 2020, huyện Đak Pơ đã triển khai Dự án hỗ trợ bò đực giống nhảy trực tiếp lai cải tạo đàn bò vùng DTTS trên địa bàn 5 xã: An Thành, Yang Bắc, Ya Hội, Phú An và Hà Tam. Sau hơn 4 năm triển khai thực hiện, Dự án đã nghiệm thu và bàn giao lại bò giống cho 18 hộ tham gia ban đầu. Cũng từ Dự án này, toàn huyện có trên 900 con bê lai giống Zebu ra đời, góp phần mang hiệu quả tích cực trong việc cải tạo đàn bò tại địa phương. Hiện tại, đàn bò của huyện Đak Pơ đã lên đến 15.900 con, tỷ lệ bò lai chiếm 85,5%. Đặc biệt, tại các xã như Yang Bắc, Ya Hội, An Thành, tỷ lệ bò lai tăng dần qua các năm.

Anh Đinh Tech, Làng Đê Chơ Gang, xã Phú An, huyện Đak Pơ bày tỏ:  “Từ khi có chương trình cấp bò, thì gia đình cũng cảm ơn cũng cố gắng chăm sóc rồi nuôi dưỡng, từ đó bò nó cũng phát triển rồi cho bà con dân làng nhờ nhảy rồi phối giống. Nói chung bà con cũng phấn khởi, hồi trước không có, thì phải đưa ra ngoài nhảy thì tốn tiền, thì bữa nay cũng đỡ phần nào thì bà con cũng hài lòng.”

Cũng trong năm 2021, Dự án ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ xây dựng mô hình phát triển giống heo đen tại vùng đồng bào DTTS ở 3 xã Yang Bắc, An Thành, Ya Hội, huyện Đak Pơ đã được Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Đak Pơ triển khai. Không chỉ giúp duy trì, phát triển giống heo này, Dự án còn góp phần trao cần câu để bà con người DTTS thoát nghèo.

Anh Đinh Drung, Làng Kuk Đak, xã An Thành, huyện Đak Pơ nói: “Đối với người Bana trước đây nuôi heo đen theo cách thả rông, không có chuồng, thành ra nó phá hoa màu của người dân, rồi người dân ý kiến là không nuôi. Khi nuôi bắt buộc phải nhốt. Hiện tại bây giờ thì riêng heo đen ở làng là không còn nữa. Thời gian vừa rồi thì phía trung tâm có quan tâm đưa giống heo đen để nuôi cho 6 hộ trong làng. Nói chúng giờ heo đen đang phát triển tốt. Nó cũng dễ nuôi. Qúa trình nuôi về thức ăn chủ yếu là cây chuối,rau muống cho nó ăn sống. Rồi nuôi là có chuồng, có rông cho nó sân chơi. Phải có nước, có bùn  cho nó tắm bùn, nó thoải mái hơn.”

Ông Văn Anh, Viên chức trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Đak Pơ – Chủ nhiệm dự án cho biết: “Do sự mai một của đàn heo này mất dần nên có cam kết với hộ gia đình khi nuôi đàn heo này không được bán. Nhất là không được bán đàn heo giống đã cấp. Khi heo đẻ ra không bán và tận dụng để cúng trời, cúng giàng. Khi cán bộ kỹ thuật đến chọn heo giống trở lại, những con heo không đảm bảo mới cho gia đình bán hoặc sử dụng lại cho hộ gia đình. Còn những đàn heo còn lại thì ưu tiên cho người trong làng trước để họ duy trì, phát triển. Khi trong làng người ta không có nhu cầu thì mới bán ra bên ngoài ”

Nhờ triển khai đồng bộ, hiệu quả các chương trình hỗ trợ đồng bào DTTS phát triển sản xuất, nhiều hộ đồng bào DTTS trên địa bàn huyện Đak Pơ đã thay đổi nếp nghĩ, cách làm, tích cực cải tạo vườn tạp, khai hoang đất đồi để phát triển sản xuất, từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững.

CTV Nguyễn Hiền (Huyện Đak Pơ)