Để phát huy thế mạnh sẵn có, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và đáp ứng nhu cầu của thị trường, các hợp tác xã nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã nỗ lực tìm hướng đi mới trong việc xây dựng nhiều mô hình sản xuất, liên kết sản xuất. Trong đó, nhiều HTX đã không ngừng nâng cao hiệu quả sản xuất bằng các giải pháp thiết thực, riêng trong lĩnh vực trồng trọt, việc sản xuất theo hướng hữu cơ được nhân rộng, góp phần không nhỏ trong việc xây dựng nông nghiệp sạch, bền vững.
Thực hiện Đề án phát triển sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giai đoạn 2021-2025, thời gian qua, nhiều HTX trên địa bàn huyện Chư Pah đã có nhiều HTX nông nghiệp đã có những đột phá trong tư duy, phát triển chuỗi liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm và xúc tiến thương mại, hướng tới thị trường xuất khẩu. Các hợp tác xã không ngừng được củng cố, từng bước đổi mới phương thức hoạt động ngày càng phù hợp, hướng tới sản xuất nông nghiệp bền vững, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhất là tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp.
Ông Nguyễn Công Sơn – Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Chư Păh cho biết: “Trên địa bàn huyện hiện nay có 18 HTX, các HTX chủ yếu là lĩnh vực nông nghiệp, một số HTX hoạt động rất hiệu quả, có các chuỗi liên kết như cà phê, sầu riêng, ngô sinh khối với các hộ dân và các doanh nghiệp như HTX Ia Mơ Nông hiện nay họ đang mua sầu riêng trong dân để xuất khẩu sang thị trường trong nước. Một số chuỗi liên kết như HTX Nghĩa hòa như ngô sinh khối cũng đang triển khai. Nhà nước cũng như các ngành chức năng cũng đang hỗ trợ các HTX thông qua các chuỗi liên kết bằng nguồn vốn để hỗ trợ xây dựng nhà kho, công xưởng.”
Là một trong 18 HTX đang hoạt động trên địa bàn huyện Chư Pah, Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Núi Cờ ở xã Ia Ka là một trong những HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả với mô hình trồng nấm linh chi đỏ dưới tán rừng keo và chế biến sâu các sản phẩm từ nấm linh chi. Sau gần 2 năm đi vào hoạt động, mô hình trồng nấm linh chi dưới tán rừng của HTX không chỉ bảo vệ môi trường sinh thái tự nhiên mà còn mở ra triển vọng phát triển kinh tế dưới tán rừng và phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn trên địa bàn. Ngoài việc đầu tư đầu tư lắp đặt hệ thống tưới nước tiết kiệm, giữ diện tích rừng keo sạch, thoáng để trồng nấm linh chi đỏ, HTX còn đầu tư hệ thống sản xuất, chế biến rượu khép kín tuần hoàn để chế biến sâu các sản phẩm từ nấm linh chi và cao sơn dương nấm linh chi, qua đó hướng tới xây dựng dòng sản phẩm nâng cao sức khỏe người tiêu dùng từ những dược liệu tự nhiên.
Ông Hồ Văn Hiếu – Phó Giám đốc điều hành HTX dịch vụ NN Núi Cờ, xã Ia Ka, huyện Chư Pah nói: “HTX Núi Cơ thành lập 19 tháng có 1 sản phẩm OCOP 3 sao cấp huyện, được bán trên các sàn TMĐT, và trong thời gian tới chúng tôi sẽ triển khai mô hình Farm du lịch trong năm tới. Hiện tại chúng tôi tận dụng triệt để nấm linh chi, như lớn thì chúng tôi đóng gói để bán trên thị trường, còn loại nhỏ thì chúng tôi dùng để nấu cao và chúng tôi kết hợp nuôi dê đẻ nấu cao sơn dương nấm linh chi, cao thảo dược nấm linh chi. “
Cũng với mong muốn muốn nâng cao chất lượng sản phẩm cà phê và các mặt hàng nông sản tại địa phương, kể từ khi thành lập HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Tam Điệp xanh ở xã Hneng, huyện Đak Đoa đã liên kết xây dựng vùng nguyên liệu với tổng diện tích hơn 30 ha cà phê. Đặc biệt, HTX đã liên kết với các doanh nghiệp chế biến cà phê trên địa tỉnh để được hỗ trợ về kỹ thuật canh tác cũng như đầu ra cho sản phẩm, hướng tới sản xuất cà phê hữu cơ an toàn, bền vững.
Ông Phạm Văn Kha – Chủ tịch HĐQT HTX NN và DV Tam Điệp xanh, xã Hneng, huyện Đak Đoa cho biết: “Bây giờ chúng tôi đang sản xuất cà phê chất lượng cao và hướng tương lai là sản xuất cà phê hữu cơ, đây là điều chúng tôi đang làm. Liên kết với công ty này thì chúng tôi sản xuất cà phê chất lượng cao, công ty hướng dẫn mình làm thế nào để làm ra sản phẩm chất lượng. Người nông dân chúng tôi bám vào đó để sản xuất sản phẩm chất lượng, thay đổi tư duy trong sản xuất đó là điều chúng tôi đang hướng tới. 5-7 năm sau chúng tôi sẽ đưa một số vườn sang trồng hữu cơ.”
Ông Nguyễn Hải Phong – Tổng giám đốc Công ty TNHH cà phê Tropico Tây Nguyên trao đổi: “Công tác liên kết với các HTX cũng như các hộ nông dân, nhóm hộ là chương trình thường xuyên hàng năm của công ty với mục đích là nâng cao sản phẩm cà phê chất lượng ở Gia Lai. Hoạt động hỗ trợ cho HTX của công ty như giai đoạn đầu hỗ trợ về phương tiện sản xuất để tạo nên hạt cà phê chất lựơng cao. Giai đooạn tiếp theo là hướng tới là nâng cao chất lượng vườn cây, giống, thay phương thức sản xuất, chăm sóc để làm sao giảm chi phí sản xuất cho người nông dân nhưng hiệu quả tăng lên. Đồng thời các sản phẩm của HTX đều được chúng tôi bao tiêu với phương thức cộng giá tùy theo chất lượng sản phẩm.”
Trên địa bàn tỉnh hiện có 368 HTX hoạt động trên lĩnh vực nông nghiệp, trong đó có 95 HTX tham gia chuỗi liên kết sản xuất, 54 HTX ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp. Các địa phương, HTX tiếp tục quy hoạch các vùng sản xuất nông nghiệp an toàn hữu cơ, tập trung, sản xuất theo chuỗi giá trị gắn chế biến với thị trường tiêu thụ, gắn chế biến với du lịch nông nghiệp sinh thái, thúc đẩy kinh tế xã hội ở địa phương phát triển.
Lê Thư – Thanh Sáng