Trở lại Hòa Phú (tức Ia Lu ngày trước) vào những ngày tháng Ba lịch sử này, chúng tôi được nghe những câu chuyện về lịch sử oanh liệt nhưng cũng nhiều đau thương ở vùng đất Hòa Phú. Năm 1976, Thị ủy Pleiku có chủ trương hỗ trợ nhiều người dân ở nội thị đi kinh tế mới, theo đó gần 3 ngàn người dân thuộc các phường: Hoa Lư, Yên Đỗ, Diên Hồng… đến định canh định cư tại Hòa Phú cùng với đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ thành lập xã Hòa Phú (thuộc thị xã Pleiku) nằm dọc Quốc lộ 14 (đường Hồ Chí Minh). Vùng đất Hòa Phú khi ấy rất hoang sơ, ẩn họa bao bom mìn do chiến tranh để lại và bị bọn phản động Fulrô phá hoại ác liệt. Đã có nhiều người ở đây chết do khi lao động sản xuất chẳng may gặp phải bom mìn nổ và do bị bọn phản động Fulrô tàn nhẫn sát hại.

Ông Trần Văn Năm – Thôn 3, xã Hòa Phú, huyện Chư Pah, Gia Lai cho biết: “Hồi đó, người dân từ thị xã Pleiku ra Hòa Phú, ban ngày làm ruộng, ban đêm trở về thị xã chứ không dám ở vì ban đêm Ful rô hoạt động. Ở đây khi đó rất ác liệt, người dân “ăn không ngon, ngủ không yên”.

Cùng với sự chuyển động của thời gian, sự thanh bình đã trở lại với Hòa Phú khi các khung phản động Fulrô, tiếp đến là “Tin lành Đê ga” đã bị các cấp, các ngành và chính quyền địa phương triệt phá. Dần ổn định tư tưởng, nhân dân Hòa Phú kiên cường bám trụ, tập trung khai hoang, mở đất để kiến cuộc sống mới. Hòa Phú đã trở thành “vùng đất lành” để nhiều người chọn làm quê hương thứ hai.

Huỳnh Văn Phú – Nguyên Chủ tịch UBND xã Hòa Phú, huyện Chư Pah, Gia Lai cũng chia sẻ: “Cảm nhận Hòa Phú càng ngày càng phát triển, “đất lành chim đậu”. Người dân nhận thức rằng, ở đâu thì mình phải có trách nhiệm đóng góp xây dựng nơi mình ở và quê hương để ngày càng phát triển”.

Sự chung sức đồng lòng, thi đua làm ăn, sáng tạo trong lao động sản xuất của người dân,cùng với hiệu quả của các chương trình đầu tư do các cấp, các ngành, chính quyền địa phương triển khai đã tạo nên sức bật mới, diện mạo mới ở Hòa Phú. Xã đã đạt 19/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, số hộ giàu ngày càng tăng, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 2,41%; đặc biệt làng Kreng vừa được công nhận đạt chuẩn Làng Nông thôn mới.

Ông Rơ Chăm Nhing – Bí thư Chi bộ làng Kreng, xã Hòa Phú, huyện Chư Pah, Gia Lai cho biết: “Những năm qua, bản thân tôi là Bí thư Chi bộ cũng thường xuyên phối hợp với Trưởng thôn, già làng và các đoàn thể tuyên truyền, vận động người dân tích cực thi đua phát triển sản xuất, giúp nhau phát triển kinh tế. Bà con trong làng rất phấn khởi vì cuộc sống có nhiều thay đổi tích cực”.

Ông Nguyễn Thành Long – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Hòa Phú, huyện Chư Pah, Gia Lai khẳng định: “ Tỷ lệ người dân tộc thiểu số ở xã Hòa Phú chiếm khoảng 35%. Những năm qua, người Kinh và người dân tộc thiểu số trong xã luôn đoàn kết tương trợ giúp đỡ lẫn nhau. Về sinh sống giữa người Kinh và người dân tộc thiểu số có sự đan xen với nhau, thường xuyên giao thương, hỗ trợ giúp đỡ lẫn nhau  trong lao động sản xuất. Văn hóa người đồng bào dân tộc thiểu số và văn hóa người Kinh cũng dần có sự gắn kết với nhau”.

Trong ký ức của nhiều người dân ở Hòa Phú vẫn còn nguyên vẹn những câu chuyện về thời kỳ đầu đi kinh tế mới theo chủ trương của Đảng, Nhà nước với bao kỷ niệm về tình đất, tình người; về sự  “chung lưng đấu cật” để xây dựng cuộc sống mới- ấm no, hạnh phúc và góp sức xây dựng quê hương thứ hai ngày càng đổi mới./.

Hà Đức, R’Piên