Làm thế nào để có thể nâng cao thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích?! Đây là điều trăn trở của khá nhiều nông dân ở các địa phương trong tỉnh Gia Lai nói chung và huyện Chư Pưh nói riêng, nhất là khi năng suất một số loại nông sản xuống thấp và giá cả không ổn định. Trước thực tế này, thời gian qua, bên cạnh sản xuất các loại nông sản đáp ứng nhu cầu của thị trường tiêu thụ thì việc đa dạng hóa cơ cấu cây trồng trên cùng một đơn vị diện tích cũng được nhiều hộ dân chọn lựa.
Thời gian gần đây, nhất là khi tiêu chết, nhiều hộ dân trên địa bàn các xã, thị trấn của huyện Chư Pưh đã đầu tư trồng các loại cây trồng khác ít rủi ro hơn. Thay vì độc canh một loại cây trồng như trước, các hộ đã đầu tư trồng xen canh nhiều loại cây. Theo nhiều hộ dân, bên cạnh phòng tránh rủi ro về giá thì việc trồng xen canh các loại cây trồng còn giúp các hộ có nguồn thu ổn định, thậm chí là cao hơn so với trồng cà phê, tiêu.
Ông Đào Văn Chủy – Xã Ia Dreng, huyện Chư Pưh cho biết: “Nói chung đa canh thì hiệu quả hơn, cây cà làm bóng mát cho sầu riêng, khi phun thuốc cho sầu riêng thì nó bay xuống phục vụ cho cây cà. Làm thì hiệu quả hơn độc canh, khi cây này mất mùa thì còn cây kia, nói chung tính tổng, năng suất thu được cao hơn. Trồng sầu riêng, bơ, tiếp đến là trồng mãng cầu Thái xen chung quanh để làm chắn gió, vì nó cũng không tốn diện tích nhiều để tăng thêm thu nhập”.
Với phương châm lấy ngắn nuôi dài, việc đa dạng hóa cây trồng trên cùng một đơn vị diện tích đã góp phần giúp các hộ trên địa bàn huyện Chư Pưh có nguồn thu quanh năm, qua đó bớt đi những khó khăn khi giá tiêu xuống thấp kỷ lục như hơn 1 năm vừa qua. Từ những hiệu quả kinh tế đem lại, mô hình đa cây trồng trên một đơn vị diện tích đang được khuyến khích thực hiện.
Ông Nguyễn Long Khánh – Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Chư Pưh cho biết: “Hiện nay, thị trường một số loại cây trồng như hồ tiêu, cao su, cà phê, tiêu… có những giai đoạn giá trượt xuống thấp, người dân có những khó khăn nhất định. Cho nên mô hình trồng xen là mô hình phát triển bền vững, cần được nhân rộng thời gian tới. Vì tận dụng được tầng không gian, đất đai, thu nhập cũng đa dạng hóa nhờ nhiều loại trong cây trồng, rủi ro về sâu bệnh hại cũng thấp hơn rất nhiều so với trồng thuần 1 loại cây trồng”.
Sau những vụ nông sản rơi vào điệp khúc “được giá mất mùa, được mùa mất giá”, thậm chí là “mất mùa mất giá” khiến các hộ bị thua lỗ, nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh nói chung và huyện Chư Pưh nói riêng đã rút ra nhiều bài học. Thay vì ồ ạt mở rộng diện tích khi giá lên cao khiến cung vượt quá cầu và không thể đầu tư chăm sóc một cách bài bản, làm cây trồng bị chết, giảm năng suất, các hộ đã từng bước đầu tư theo hướng thâm canh để có thể tăng năng suất, sản lượng và thu nhập trên cùng đơn vị diện tích. Tuy nhiên, để nền nông nghiệp phát triển một cách bền vững, yếu tố then chốt vẫn là quá trình liên kết từ khâu sản xuất đến tiêu thụ nông sản./.
Thiên Thanh, R’Piên