Du lịch cộng đồng, trải nghiệm văn hoá bản địa đang là xu hướng được nhiều du khách lựa chọn, đặc biệt là người trẻ và du khách nước ngoài. Nhận thấy lợi thế, tiềm năng để phát triển loại hình du lịch này, những năm gần đây, tỉnh Gia Lai đã tập trung đầu tư, xây dựng các mô hình du lịch cộng đồng, đặc biệt là đã khơi dậy được ý thức của bà con DTTS ở các buôn, làng trong việc bảo tồn giá trị văn hoá truyền thống, biến di sản thành sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn du khách.
Hôm nay, khu du lịch Homestay của anh Đinh A Ngưi, ở làng Kgiang, xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang được đón những vị khách rất đặc biệt. Đó là đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ Gia Lai Hồ Văn Niên và các đồng chí trong đoàn công tác của tỉnh.
Được triển khai xây dựng từ năm 2019, trên diện tích khoảng 1 ha, hiện quy mô Homestay của A Ngưi gồm 6 khu ngủ nghỉ và 1 nhà sinh hoạt cộng đồng. Du khách đến đây được trực tiếp trải nghiệm nấu các món ăn truyền thống của người Bahnar như: Cơm lam, gà nướng, cà đắng, lá mỳ; được xem các nghệ nhân đan gùi, dệt vải, biểu diễn cồng chiêng, múa xoang…, hay được trải nghiệm các tour du lịch vào rừng khai thác mật ong, bắt cá suối. Theo đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Hồ Văn Niên: Đây là mô hình làm du lịch rất độc đáo, khi các sản phẩm du lịch phục vụ du khách chủ yếu là tự tay dân làng làm ra. Mô hình đã cho thấy tư duy mới, cách làm mới của bà con DTTS, đặc biệt là sự quyết tâm của các bạn trẻ được sinh ra tại làng và làm giàu từ làng…
Anh Đinh A Ngưi – Làng Kgiang, xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang chia sẻ: “Mình đã đi nhiều nơi và thấy các địa phương khác cũng khó khăn nhưng họ đã làm được, vậy tại sao mình lại không làm trong khi tiềm năng rất lớn. A Ngưi mạnh dạn làm, khi đã làm tìm hiểu rất kỹ và đến giờ phút này nói chung cũng khá là thành công.”
Làm du lịch nhưng không được tác động đến thiên nhiên, phải giữ rừng, bảo tồn văn hoá truyền thống, đặc biệt là cả cả cộng đồng làng phải cùng chung tay làm du lịch; đó chính là nguyên tắc và cũng là bí quyết làm nên thành công của nhiều mô hình du lịch cộng đồng tại huyện Kbang.
Phải thay đổi để đi lên, cán bộ, đảng viên, người có uy tín phải tiên phong; đó là suy nghĩ của nghệ nhân ưu tú Đinh H’Mưng. Ông là người có công lớn trong việc vận động dân làng đồng thuận cùng tham gia Đề án “Phát triển du lịch cộng đồng làng Mơ H’ra Đáp”. Nghĩ rồi quyết tâm làm, trong ngôi nhà sàn truyền thống của mình, già H’Mưng luôn chăm chút gọn gàng, sạch sẽ, trở thành 1 trong 3 điểm đón khách đầu tiên ở làng Mơ H’ra Đáp. Bên ché rượu cần, cầm trên tay cây đàn Goong, hát khúc dân ca Bahnar đượm tình… luôn là món quà trân quý, mộc mạc của nghệ nhân H’Mưng gửi tặng đến du khách gần xa
Nghệ nhân Ưu tú Đinh H’Mưng – Làng Mơ H’ra Đáp, xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang chia sẻ: “Hôm nay, khách đến mình nhiệt tình chào đón, tiếp đãi bằng những món ăn truyền thống và cũng sẵn sàng bố trí chỗ ngủ cho khách ở lại đêm tại nhà. Mình đã đi thăm quan nhiều nơi như: Sài Gòn, Hà Nội, được thăm Làng du lịch các dân tộc Việt Nam… học hỏi để về làm tại làng Mơ H’ra của mình.”
Để giúp du khách có được những trải nghiệm tuyệt vời nhất, không ai khác chính là hướng dẫn viên du lịch tại buôn, làng. Những người trẻ năng động đảm nhiệm công việc dẫn khách theo các tour khám phá; phụ nữ phụ trách ẩm thực, chuẩn bị nơi ở cho khách nghỉ lại qua đêm; nghệ nhân lớn tuổi thì giới thiệu văn hóa, trình diễn nhạc cụ dân tộc… Ai cũng hào hứng, luôn cố gắng làm tốt công việc được giao.
Còn với những vị khách phương xa, từ chỗ mới lạ, ngỡ ngàng đến thích thú, rồi cùng hòa nhịp cùng cồng chiêng, vòng xoang; thưởng thức ẩm thực từ rượu cần, thịt nướng… ai nấy cũng có được những trải nghiệm khó quên với văn hóa Tây Nguyên.
Anh Takashi – Du khách Nhật Bản bày tỏ: “Văn hóa của các bạn thật đẹp và thú vị; người dân thân thiện, các em nhỏ thật dễ thương. Tôi ấn tượng với sắc màu ở đây, tôi đã chọn mua chiếc áo thổ cẩm này để mặc và cùng trải nghiệm văn hóa của các bạn. Nhất định tôi cùng những người bạn của tôi sẽ trở lại nơi đây mỗi khi có dịp.”
Vẫn còn đó những khó khăn, bỡ ngỡ trong cách làm du lịch cộng đồng của bà con Bahnar, tuy nhiên, các điểm du lịch cộng đồng ở các buôn, làng huyện Kbang đã thể hiện nhiều tín hiệu vui khi lượng du khách đến ngày càng nhiều hơn…
Ông Nguyễn Văn Dũng – Chủ tịch UBND huyện Kbang trao đổi: “Chúng tôi đã tổ chức các làng, các xã gìn giữ bản sắc văn hoá dân tộc, tổ chức các làng nghề và xây dựng mô hình du lịch cộng đồng, qua đó chúng tôi phát huy truyền thống của người Bahnar Kbang để làm sao vừa bảo tồn về thiết chế văn hoá, vừa phát triển kinh tế, đời sống của người dân…”
Loại hình du lịch cộng đồng đã được nhiều tỉnh, thành trong cả nước triển khai thành công, nhưng đối với tỉnh Gia Lai, mọi thứ mới chỉ đang bắt đầu, được ví như cuộc “cách mạng” trong thay đổi tư duy làm nông nghiệp của người Bahnar ở Kbang nói riêng, bà con DTTS ở các buôn, làng trong tỉnh nói chung, nhằm tạo thêm sinh kế, cải thiện thu nhập cho người dân địa phương.
Kim Ngân – Song Nguyễn – Mạnh Hà – Thanh Sáng