Trước những khó khăn trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ ở vùng sâu, vùng dân tộc thiểu số, xã Ia Trôk đã triển khai mô hình cô đỡ thôn làng nhằm đào tạo kiến thức cấp cứu sản nhi, chăm sóc sức khỏe sinh sản cho thai phụ. 5 cô đỡ thuộc các buôn, làng đã được đào tạo khóa 6 tháng tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai với các kỹ năng cơ bản trong phát hiện quản lý thai nghén, đỡ đẻ sạch, chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh ngay sau sinh…

Siu H’Jip, cô đỡ  xã Ia Trôk, huyện Ia Pa chia sẻ: “Mình áp dụng kỹ thuật đã được học. Gặp người ta phải hỏi họ mang thai lần thứ mấy rồi chuẩn bị các dụng cụ y khoa: kềm, kéo, kéo cắt tầng sinh môn… phải sát trùng hết. Tôi nghĩ mình giúp được ca nào mình thấy nhẹ nhõm lắm. Mình giúp cho buôn làng thôi, để họ thấy rồi họ bỏ hết mấy cái tập quán từ ngày xưa”.

Nhờ sự hoạt động tích cực của các cô đỡ thôn làng, các trạm y tế đã dễ dàng hơn trong việc quản lý số phụ nữ mang thai trong xã; những trường hợp có nguy cơ tai biến được phát hiện kịp thời góp phần giảm tỷ lệ tử vong ở mẹ và trẻ sơ sinh. Bên cạnh đó, được sự tuyên truyền, hướng dẫn của các cô đỡ, nhiều chị em trong xã đã thay đổi nhận thức, đi khám thai và biết chọn nơi sinh con an toàn, phù hợp với điều kiện gia đình.

Chị Siu Dương, Bôn Chơ Ma, xã Ia Trôk, huyện Ia Pa cho biết: “Từ lúc mang bầu đến khi sinh nhờ có các cô đỡ đẻ cho nên tôi rất mừng, các cô tắm cho em bé, hướng dẫn mình cách ăn uống phù hợp, ăn uống cho đúng cách”.

Bên cạnh nhiệm vụ chính thì các cô đỡ thôn làng còn làm nhiệm vụ vận động người dân đến cơ sở y tế để tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin cho con, quản lý trẻ dưới 5 tuổi… Vai trò của cô đỡ  đối với vùng sâu, vùng đặc biệt khó khăn là không thể phủ nhận. Song, vất vả là vậy nhưng hiện nay các chế độ đãi ngộ với lực lượng này còn quá thấp, thậm chí là không có. Nếu các cô đỡ không thực sự tâm huyết với nghề thì không thể gắn bó lâu dài.

Chị Kpă H’Linh, Chuyên trách sức khỏe sinh sản – Trung tâm y tế dự phòng huyện Ia Pa nói: “Nhờ đội ngũ cô đỡ thôn bản nên việc sinh đẻ tại nhà được an toàn hơn. Cô đỡ thôn bản làm việc rất nhiệt tình, công việc vô cùng khó khăn nhưng lại chưa được quan tâm đúng mức. Vì vậy cũng mong sẽ có sự quan tâm hỗ trợ đến đội ngũ này hơn”.

Ðể mô hình cô đỡ thôn làng ở vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được nhân rộng và duy trì bền vững, đòi hỏi các cấp, ngành liên quan cần có sự quan tâm tích cực hơn nữa và có những chính sách tạo điều kiện cho các cô đỡ yên tâm làm việc.. góp phần cho đội ngũ này hoàn thành tốt vai trò là cánh tay “vươn dài” của ngành Y tế địa phương.

Nhâm Dung, Cao Duy