Với mong muốn và khát vọng chinh phục thành công các tiềm năng, lợi thế của địa phương, đặc biệt là lĩnh vực nông nghiệp, những năm qua rất nhiều doanh nghiệp, doanh nhân, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã không ngại dấn thân để tìm cho mình những lối đi riêng và đã có những đóng góp rất quan trọng góp phần gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp của tỉnh Gia Lai. Phóng sự nhân kỉ niệm Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10 như một sự trân trọng về những đóng góp của các doanh nghiệp, doanh nhân, hợp tác xã vào sự phát triển chung của nền nông nghiệp– lĩnh vực mà tỉnh Gia Lai có nhiều lợi thế cần được khai thác và phát huy.
Gia Lai là nơi đã gắn bó với sự nghiệp của doanh nhân Đoàn Nguyên Đức – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn HAGL trong suốt mấy mươi năm qua. Trải qua biết bao thăng trầm trong sự nghiệp cả trong và ngoài nước, song doanh nhân Đoàn Nguyên Đức vẫn luôn trăn trở làm thế nào để khai thác một cách hiệu quả nhất các tiềm năng, lợi thế về phát triển nông nghiệp như ở tỉnh Gia Lai.
Và BAPI – Heo ăn chuối là ý tưởng của doanh nhân Đoàn Nguyên Đức với mong muốn phát triển hệ sinh thái nông nghiệp bền vững và tinh thần vì sức khỏe cộng đồng người Việt. Mặc dù sản phẩm mới được ra mắt ở thị trường Đà Nẵng và TP.Hồ Chí Minh nhưng đã được đông đảo người tiêu dùng đón nhận. Đây là tín hiệu tích cực ban đầu để Tập đoàn HAGL xây dựng chiến lược phát triển dài hơi hơn. Hiện nay, HAGL đang trồng hơn 7.000 ha chuối tại Campuchia, Lào, Việt Nam, trong đó tại Gia Lai chiếm hơn 2.000 ha chuối với hàng chục ngàn con heo nái và heo thịt. Thành công của sản phẩm Bapi – Heo ăn chuối, điểm khác biệt này hy vọng mở ra cho cả ngành trồng trọt & chăn nuôi của tỉnh Gia Lai một hướng đi mới đầy triển vọng.

Ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai cho biết: “Chắc rằng các bạn nghĩ rằng, làm nông nghiệp rất khó, nhưng tỷ suất lợi nhuận không ngành nào bằng kể cả bất động sản và tài chính. Ví dụ cây chuối chúng tôi làm với giá thành khoảng 6 ngàn, có lúc tôi bán 14 ngàn. Heo có giá thành 43 ngàn/kg, bán 62 ngàn, rõ ràng hai sản phẩm này làm cho HAGL trong năm có lãi khoảng 1300 – 1400 tỷ đồng. Và nếu chương trình tiếp tục hoàn thiện và mở ra 1 triệu con heo và trồng thêm 2-3 ngàn ha chuối trong năm tới thì khả năng năm 2023 con số sẽ rất lớn”.
Bên cạnh các doanh nghiệp thì Gia Lai cũng tự hào khi có những hợp tác xã nông nghiệp tiên phong trong việc tìm ra những hướng đi mới. Điển hình như Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp dịch vụ thương mại tổng hợp Tân Lộc Phát ở xã Kon Chiêng, huyện Mang Yang là đơn vị đầu tiên trên địa bàn tỉnh Gia Lai lai ghép thành công và phát triển giống chanh dây vàng hương ổi. Đây là hướng đi mới giúp thành viên HTX có thu nhập ổn định và hướng đến liên kết mở rộng vùng nguyên liệu. Ngày 20-9 vừa qua, Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Gia Lai đã có Quyết định việc công nhận giống chanh dây đầu dòng hương ổi của HTX Nông nghiệp dịch vụ thương mại tổng hợp Tân Lộc Phát. Hiện nay chanh dây hương ổi của hợp tác xã này được bán ra thị trường với giá trên 100 ngàn đồng/kg, cao hơn gấp nhiều lần so với chanh dây tím truyền thống.
Ông Trần Mạnh Hưng, Giám đốc HTX Nông nghiệp dịch vụ thương mại tổng hợp Tân Lộc Phát cho biết: “Từ nguồn giống chanh dây tím nhập khẩu từ Đài Loan. Tuy nhiên, trong quá trình canh tác, HTX phát hiện một số cây bị chết nhưng ở mắt ghép đã ra chồi thực sinh và cho quả màu vàng. Khi chín, quả có vị ngọt thanh, hạt nhỏ, đặc biệt là có mùi thơm của hương ổi. Từ những nguồn gen quý hiếm này, HTX đã lựa chọn các cây nổi trội để khai thác hom ghép. Qua nhiều lần chọn lọc và ghép lai tạo, đơn vị đã cho ra giống chanh vàng hương ổi”.
Tuy không phải là địa bàn trọng điểm về sầu riêng, nhưng ở tỉnh Gia Lai có hợp tác xã tiên phong trồng sầu riêng xuất khẩu với quy mô lớn. Đó là HTX nông sản xuất nhập khẩu Bắc Tây Nguyên ở huyện Đức Cơ. Toàn bộ trang trại sầu riêng của HTX có quy mô 100 ha được canh tác theo tiêu chuẩn Global GAP. Dự kiến, vụ thu hoạch sầu riêng năm 2023 sẽ có khoảng 10 ha cho thu hoạch, sản lượng ước đạt 200 tấn. Ngoài sản lượng sầu riêng của trang trại, HTX nông sản xuất nhập khẩu Bắc Tây Nguyên ở huyện Đức Cơ dự kiến sẽ thu mua toàn bộ sầu riêng trên địa bàn huyện để xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc theo nghị định thư của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã ký kết. Đây cũng là HTX đầu tiên của tỉnh Gia Lai tham gia vào chuỗi xuất khẩu sầu riêng.
Ông Hoàng Văn Trọn, Giám đốc HTX nông sản xuất nhập khẩu Bắc Tây Nguyên cho biết: “Tiêu chuẩn để trái sầu riêng đạt tiêu chuẩn xuất khẩu là trái phải tròn, đủ hộc, cơm phải ngon, phải đủ lượng đường, ít nhất phải đủ 30% độ đường. Quy trình sx chủ yếu phân hữu cơ, ít phân hóa học. Về cơ hội giúp nông dân giải quyết kinh tế, nhưng đầu tư cái này phải có tâm huyết mới làm được”.
Với những đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp, doanh nhân như Đoàn Nguyên Đức, Thái Như Hiệp – người đã sáng lập nên thương hiệu cà phê L’amant sản xuất, chế biến tại tỉnh Gia Lai đi khắp thế giới, hay các doanh nghiệp như Công ty CP xuất khẩu rau quả Đồng Giao (DOVECO), Nafoods, Quiconax, Công ty XNK Hoa Trang và các hợp tác xã như: Tân Lộc Phát, Bắc Tây Nguyên…. Tuy mỗi doanh nghiệp, doanh nhân, hợp tác xã có những lối đi cho riêng mình nhưng họ đều có chung một khát vọng đưa nông nghiệp Gia Lai ngày một phát triển, hướng đến những giá trị cao và bền vững.
Hồng Uyên, Thanh Sáng, Viễn Khánh