Hiện nay, Việt Nam là nước có lượng cà phê xuất khẩu lớn thứ hai trên thế giới. Riêng mặt hàng cà phê Robusta, Việt Nam lại đứng đầu thế giới về sản lượng xuất khẩu với khoảng 14% thị phần toàn cầu và may mắn Robusta lại là đặc sản của Gia Lai. Tận dụng những lợi thế đó, trong những năm qua tỉnh đã đồng hành cùng doanh nghiệp đầu tư để nâng cao chất lượng cà phê, xây dựng thương hiệu, đưa mặt hàng này tiếp cận với các thị trường khó tính trên thế giới. Đây là thành công rất đáng tự hào của Gia Lai về xây dựng, phát triển thương hiệu nông sản địa phương, một trong những mục tiêu quan trọng của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ 15, nhiệm kỳ 2015 – 2020, trong đó sự đóng góp rất lớn của doanh nghiệp.
Trên địa bàn tỉnh hiện có 4 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu mặt hàng cà phê, trong số này, chỉ có Công ty TNHH Vĩnh Hiệp đầu tư sản xuất, chế biến cà phê bền vững, tạo ra những sản phẩm cà phê chất lượng cao, mở rộng tiêu thụ sang những thị trường khó tính như: Mỹ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc… Và Vĩnh Hiệp đã khẳng định là cánh chim đầu đàn của tỉnh trong xuất khẩu cả cà phê nhân xô lẫn cà phê rang xay sang các thị trường khó tính. Hiện nay, ngoài xuất khẩu cà phê nhân với sản lượng trung bình mỗi năm khoảng 40.000 tấn cà phê Robusta, Công ty TNHH Vĩnh Hiệp còn mở rộng sang lĩnh vực rang xay mang thương hiệu cà phê L’amant với các dòng sản phẩm cà phê hòa tan, cà phê hạt rang. Tuy ra đời muộn hơn so một số sản phẩm khác, song L’amant đã nhanh chóng khẳng định được uy tín, thương hiệu nhờ chất lượng sản phẩm. Hiện tại, Công ty TNHH Vĩnh Hiệp là doanh nghiệp duy nhất của Việt Nam được cấp chứng nhận sản phẩm Organic quốc tế.
Với doanh thu mỗi năm hàng trăm tỷ đồng, Công TNHH Vĩnh Hiệp không chỉ đóng góp tích cực vào nguồn ngân sách địa phương, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động, quan trọng hơn nữa là góp phần trong việc nâng cao giá trị hạt cà phê Gia Lai.
Bà Trần Thị Lan Anh, Phó Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp cho biết: “Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành cà phê thấy rằng tiềm năng ở lĩnh vực này là rất lớn. Lâu nay cà phê VN chủ yếu xuất thô nên giá trị kinh. Trong xu thế kinh tế hội nhập và phát triển nên công ty đầu tư sang lĩnh vực rang xay để nâng cao giá trị hạt cà phê. Hiện nay đơn vị đầu tư theo quy trình khép kín từ chăm sóc, thu hoạch đến chế biến và xuất khẩu”.
Gia Lai hiện có gần 100 ngàn hecta cà phê với sản lượng trung bình mỗi năm đạt trên 220 ngàn tấn. Theo đánh giá của Hiệp Hội cà phê Đông Nam Á, cà phê Robusta của Gia Lai được đánh giá đạt chất lượng cao.
Ông Victor Mah, Chủ tịch Hiệp Hội cà phê Đông Nam Á đánh giá: “Chúng tôi may mắn đã được nếm thử rất nhiều loại cà phê trên thế giới và trong đó có cà phê của Việt Nam, mỗi loại có một đặc trưng rất riêng. Lần này đến Gia Lai chúng tôi chúc mừng Việt Nam với sản phẩm cà phê Robusta của Gia Lai đạt chất lượng rất cao. Chúng ta hãy tự hào về điều này vì mình đang sở hữu được loại cà phê rất ngon, rất đặc biệt mà thế giới đang rất ưa chuộng”.
Mặc dù được phát triển ở quy mô lớn, chất lượng cà phê đạt cao, tuy nhiên, hiện nay tỷ lệ cà phê xuất thô chiếm hơn 95%, nên giá trị kinh tế mang lại từ mặt hàng nông sản này còn khá thấp. Đây là một trong những bài toán về nâng tầm giá trị cà phê mà Gia Lai đang nỗ lực thực hiện bằng cách đầu tư để nâng cao chất lượng hạt cà phê, xây dựng thương hiệu sản phẩm, đồng thời tìm kiếm các cơ hội quan hệ hợp tác, mở rộng thị trường tiêu thụ. Ngoài đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại trong nước, Gia Lai còn có những hoạt động mang tầm quốc tế. Năm 2019, Gia Lai lần đầu tiên đăng cai tổ chức Ngày cà phê Việt Nam lần thứ 3, đây là hoạt động mang tầm quốc tế với sự hội tụ của các doanh nghiệp, Hiệp hội cà phê trên thế giới, qua đó những thương hiệu cà phê nổi tiếng trong nước sẽ được giới thiệu đến bạn bè, du khách trong và ngoài nước, từ đó mở ra các cơ hội hợp tác đầu tư, thúc đẩy ngành cà phê ngày càng phát triển mạnh mẽ, góp phần nâng tầm giá trị của ngành cà phê Gia Lai.
Ông Lương Văn Tự, Chủ tịch Hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam trao đổi thêm: “Gia Lai lại có một đặc trưng mà có thể nhiều người không để ý đến, hiện nay chất lượng cà phê nhân của GL đạt chất lượng cao và ổn định nhất ở VN. Thứ hai, rất nhiều DN của Gia Lai đang tập trung vào lĩnh vực chế biến. Vì trong chuỗi giá trị cà phê, giá trị nằm ở khâu chế biến. Cho nên việc các DN tập trung vào lĩnh vực chế biến là đã xác định đúng cái mà mình quan tâm để nâng giá trị gia tăng của hạt cà phê Gia Lai”.
Theo tổng hợp của Sở Công thương, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng cà phê hiện nay chiếm hơn 50% kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh. Với xu thế hội nhập kinh tế thế giới ngày càng sâu rộng, dự báo tình hình xuất khẩu cà phê sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ những chính sách mở cửa thị trường, tác động của FTA, đặc biệt là Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do giữa Liên minh châu Âu và Việt Nam (EVFTA). Những hiệp định này sẽ mở ra nhiều cơ hội để cà phê Gia Lai có thể thâm nhập và mở rộng thị trường mới, ngày càng khẳng định được vị thế trên trường quốc tế.
Hồng Uyên, Xuân Huy