Tại xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện, các thành viên trong Đoàn công tác của 2 tỉnh Kon Tum và Gia Lai đã đi khảo sát, nắm tình hình thực tế về đời sống sinh hoạt, sản xuất của bà con ở 4 làng, gồm:  Pông, Hek, Trớ và King Pêng (thường được gọi là 4 làng Đồn). Đây là 4 ngôi làng được tỉnh Gia Lai chọn làm điểm về xây dựng làng nông thôn mới theo tinh thần Chỉ thị 12 ngày 13/02/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy các cấp về xây dựng làng nông thôn mới trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Tại các gia đình đến thăm, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Kon Tum Dương Văn Trang đã kể lại chuyến công tác tại 4 làng Đồn vào năm 2015 và lý do triển khai sắp xếp lại khu dân cư, ổn định đời sống cho bà con ở 4 làng.

 Đồng chí Dương Văn Trang – Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Kon Tum trao đổi: “Lúc bấy giờ 4 làng Đồn này là nghèo nhất ở xã Chư A Thai và xã Chư A Thai nghèo nhất ở huyện Phú Thiện. Và tôi có xuống đây thăm bà con thì thấy ở đây nhà không ra nhà, vườn không ra vườn, không có đường; có những nhà là nhìn thấu trời. Sau đó tôi về báo cáo lại BTV Tỉnh ủy xin chủ trương và được đồng ý và giao cho Huyện ủy Phú Thiện xây dựng đề án từng bước xây dựng 4 làng Đồn thành 4 làng mới chứ lúc bấy giờ chưa thể gọi là làng nông thôn mới. Báo cáo các đồng chí làng mới ở đây là cái gì; thứ nhất là trước đây nhà không phải là ô bàn cờ nhưng nay đã quy hoạch được thành ô bàn cờ, có đường bê tông, chia cho mỗi hộ gia đình 600m2; nhà cò hàng rào, trồng rau xanh.”

Trên cơ sở chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai, UBND huyện Phú Thiện đã xây dựng và triển khai Đề án Phát triển kinh tế – xã hội ở 4 làng Đồn; trong đó chọn làng Pông làm điểm trong năm 2017, sau đó triển khai đồng loạt ở 3 làng: Hek, Trớ và King Pêng. Ban đầu việc thực hiện Đề án gặp rất nhiều khó khăn do xuất phát điểm của 4 làng rất thấp vì đều thuộc diện đặc biệt khó khăn; nhà ở dân cư không được quy hoạch, cơ sở hạ tầng thiết yếu chưa được đầu tư; sản xuất nông nghiệp phụ thuộc hoàn toàn vào thiên nhiên và mang tính tự cung, tự cấp; tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo chiếm hơn 80% dân số toàn xã; thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 5 triệu đồng/năm…. Song với sự hỗ trợ đắc lực của các cấp, ngành ở tỉnh, đặc biệt là các đơn vị lực lượng vũ trang và sự quyết tâm chính trị cao của cấp ủy, chính quyền ở địa phương, huyện Phú Thiện đã hoàn thành việc sắp xếp lại khu dân cư, ổn định đời sống cho bà con ở 4 làng Đồn vùng căn cứ cách mạng Chư A Thai. Trong đó, đã huy động được hơn 50 tỷ đồng và hơn 28.000 ngày công của các đơn vị lực lượng vũ trang, cùng các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, bà con dân làng, đã di dời 294 căn nhà, đầu tư làm đường giao thông, di dời chuồng trại, làm vườn rau xanh, nhà vệ sinh, lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng và triển khai 4 mô hình phát triển kinh tế theo quy hoạch. Từ đó, đã làm thay đổi căn bản và toàn diện bộ mặt của 4 làng Đồn và từng bước cải thiện đời sống của bà con.

Sau khi hoàn thành việc sắp xếp ổn định khu dân cư,  huyện Phú Thiện tiếp tục triển khai giai đoạn 2 của Đề án phát triển kinh tế – xã hội 4 làng Đồn. Từ năm 2021 đến nay, địa phương đã huy động, bố trí gần 4 tỷ đồng để thực hiện các mô hình phát triển sản xuất; hỗ trợ cây, con giống cho bà con. Cùng với đó, các cấp, ngành ở địa phương đã tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, hướng dẫn cách thức, phương thức sản xuất, canh tác mới, làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm, giúp bà con cải thiện và nâng cao đời sống. Nhờ đó, bộ mặt, đời sống của bà con ở 4 làng căn cứ cách mạng của xã Chư A Thai đã có nhiều đổi thay đáng mừng. Đến cuối năm 2023, thu nhập bình quân đầu người ở 4 làng Đồn đã đạt gần 26 triệu đồng/năm. Giai đoạn 2021 – 2023, tỷ lệ giảm nghèo bình quân chung của 4 làng là 6,58%.

Qua trao đổi, trò chuyện, cấp ủy, chính quyền địa phương và nhất là bà con ở 4 làng Đồn đều rất vui mừng, phấn khởi khi được các cấp quan tâm sắp xếp lại nhà ở ngăn nắp; đầu tư hoàn thiện hạ tầng cơ sở và hỗ trợ sinh kế cho bà con vươn lên trong cuộc sống.

Ông Siu Tinh – Chủ tịch UBND xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện cho biết: “Qua các năm triển khai giai đoạn 1 và giai đoạn 2 thì nói chung có sự thay đổi về hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội, rồi nhận thức của bà con cũng dần đi lên, tỷ lệ hộ nghèo thì giảm hàng năm; cái quan trọng nhất là nhận thức của bà con có nhiều thay đổi.”

Bà Siu Oanh – Làng Pông, xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện chia sẻ: “Cảm ơn Đảng, Nhà nước và các cấp đã quan tâm hỗ trợ bà con làm nhà, làm đường, cho vay vốn để đầu tư chăn nuôi; hướng dẫn bà con làm nhà vệ sinh… và cuộc sống hôm nay đã thay đổi rất nhiều, bà con vui mừng lắm.”

Qua tìm hiểu, trò chuyện với bà con ở 4 làng Đồn, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Kon Tum Dương Văn Trang bày tỏ vui mừng khi thấy đời sống của bà con ngày càng đổi thay.

Dịp này, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Kon Tum Dương Văn Trang và các thành viên trong Đoàn công tác của tỉnh Kon Tum và tỉnh Gia Lai đã đến thăm, tặng quà cho các hộ dân di dời từ núi Cheng Leng xuống định cư, ổn định đời sống ở làng Hek. Tại đây, đồng chí Dương Văn Trang đã kể lại những khó khăn của bà con khi trước đây trên cương vị Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Gia Lai đã lên thăm, khảo sát để hỗ trợ bà con di dời xuống định cư ở làng Hek.

Đồng chí Dương Văn Trang – Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Kon Tum bày tỏ: “Hồi đó là đường đi lên úi Cheng Leng rất là khó khăn, chỉ đi bộ và đi xe cọc cạch thôi; trên đó thì không có điện, không có điểm trường, nói chung là không có gì hết; 12 hộ mà có 34 cháu mù chữ vì không xuống đây học; khi mà con đau ốm thì bố mẹ phải cõng con trên núi xuống đây đưa ra Trạm Y tế xã. Bây giờ các hộ xuống đây ở hết rồi, rất là mừng rồi; hôm nay mình đến đây hỏi thăm và tặng quà cho bà con.”

Với những kết quả, dấu ấn và bài học kinh nghiệm được đúc kết từ mô hình điểm ở xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai đã triển khai nhân rộng và đến nay toàn tỉnh đã có 127 thôn, làng trong vùng dân tộc thiểu số đạt chuẩn nông thôn mới theo tinh thần Chỉ thị 12 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Sau khi khảo sát thực tế, nắm tình hình, kết quả triển khai xây dựng làng nông thôn mới trong vùng dân tộc thiểu số ở các làng, Đoàn công tác của tỉnh Kon Tum và tỉnh Gia Lai đã cùng với cấp ủy, chính quyền huyện Phú Thiện và xã Chư A Thai cùng hệ thống chính trị của các làng đã trao đổi rõ thêm về cách thức triển khai, bài học, kinh nghiệm trong quá trình thực hiện xây dựng nông thôn mới ở 4 làng: Pông, Hek, Trớ và King Pêng. Nội dung buổi trao đổi về quá trình xây dựng nông thôn mới ở 4 làng Đồn chúng tôi sẽ phản ánh trong chương trình thời sự ngày mai (15/8)./.

Đức Hải – Song Nguyễn – Thanh Sáng – Ksor Tuối