Để phát triển kinh tế – xã hội, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số thì giải pháp căn cơ và bền vững vẫn là ưu tiên đầu tư phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực tại chỗ chất lượng cao. Với đặc thù là một địa phương có đông người DTTS, do đó tỉnh Gia Lai luôn xác định muốn phát triển bền vững sự nghiệp giáo dục và đào tạo thì cần tập trung chú trọng đầu tư phát triển giáo dục dân tộc bằng những quyết sách riêng nhưng vẫn hòa vào dòng chảy chung của sự nghiệp phát triển giáo dục chung của cả nước.

Là người con của dân tộc Bahna, thầy giáo Đinh Văn Khoa đã được học 3 năm cấp 3 tại Trường THPT DTNT tỉnh Gia Lai. Chính môi trường học tập đã giúp thầy Khoa thực hiện được ước mơ của mình. Hơn 20 năm gắn bó với nghề dạy học chính là những năm tháng mà thầy giáo Khoa luôn cảm thấy tự hào vì mình đã cống hiến sức trẻ cho quê hương, cho sự nghiệp giáo dục của tỉnh nhà.
Thầy giáo Đinh Văn Khoa, Cơ sở 2 – Trường Tiểu học Lê Văn Tám, xã Tú An, TX An Khê cho biết: “Nhiều người đồng bào DTTS không biết chữ nên tôi đã quyết định về tại địa phương để công tác, để mang cái chữ cho con em của buôn làng mình”.
Không ngoài mục đích là tiếp tục góp phần tạo nguồn nhân lực chất lượng cao là người DTTS, năm 2014 trường THPT DTNT Đông Gia Lai được thành lập đã tạo điều kiện cho các em học sinh DTTS trên địa bàn 7 huyện, thị phía Đông của tỉnh được đến trường. Lúc mới thành lập nhà trường có khoảng 400 học sinh, để đáp ứng nhu cầu học tập của các em, trong vòng 3 năm (2019 – 2021) quy mô của trường THPT DTNT Đông Gia Lai được tăng dần lên 445 em. Hàng năm, có trên 85% học sinh của trường đỗ vào các trường đại học và cao đẳng. Tỷ lệ này cho thấy trường THPT DTNT Đông Gia Lai đã rất chú trọng đến việc nâng cao chất lượng.
Em Siu H’Hiến, HS lớp 12D – Trường THPT DTNT Đông Gia Lai nói: “Em ở huyện Ia Pa và em học ở đây đã 3 năm rồi. Thầy cô ở đây rất gần gũi và truyền đạt kiến thức cho bọn em khá là nhiều. Năm nay em lên lớp 12 rồi, em dự định cho mình là sẽ vào trường Đại học Kiểm soát Hà Nội”.
Để ươm mầm tài năng và tạo nguồn chất lượng cho các cơ sở đào tạo, tỉnh Gia Lai đã và đang tiếp tục quan tâm hơn tới công tác đầu tư phát triển các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú trên địa bàn. Bởi lẽ đây không chỉ là cơ sở giáo dục đơn thuần, mà còn là mô hình giáo dục tập trung mang lại hiệu quả rõ nét đó là tạo điều kiện cho con em đồng bào dân tộc thiểu số đến trường.
Cô giáo Phan Mộng Kỷ Niệm, Trường PTDT Bán trú THCS Ama Trang Lơng, xã Ia Hla, huyện Chư Pưh cho biết: “Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo mô hình trường học bán trú được xây dựng trên xã Ia Hla bước đầu đã khắc phục được khó khăn mà trường đã gặp phải trong những năm qua. Thứ nhất là đã tạo điều kiện cho các em được ở lại, thuận tiện cho quá trình học tập của các em. Bên cạnh đó, mô hình bán trú tạo điều kiện cho các em ăn uống đủ dinh dưỡng, đủ chất để các em ngoài nhiệm vụ học chính khóa thì buổi học phụ đạo trái buổi cũng tạo điều kiện cho các em ăn ở, sinh hoạt và học tập tốt hơn”.
Toàn tỉnh hiện có 17 trường PTDT Nội trú và 25 trường PTDT Bán trú. Đến thời điểm này, công tác đầu tư cho hệ thống trường PTDTNT và PTDTBT vẫn được xem là hướng đi phù hợp góp phần rất lớn thúc đẩy nền giáo dục của địa phương phát triển một cách toàn diện.
Ông Lê Duy Định – Giám đốc Sở GD&ĐT Gia Lai cho biết: “Mô hình trường DTNT là mô hình rất tốt để đào tạo các cán bộ người DTTS. Và trong khoảng 5 đến 6 năm trở lại đây xuất hiện thêm mô hình thứ hai là mô hình trường bán trú. Mô hình này ta thực hiện ở vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn. Có thể nó sự ra đời của mô hình trường học bán trú đã huy động học sinh người DTTS ơ vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn trở nên thuận lợi. Cũng nhờ mô hình này mà việc duy trì sĩ số học sinh người DTTS ở vùng này cũng được bảo đảm, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục ở vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn để từ đó làm nền tảng đào tạo ra các đồng chí cán bộ là người DTTS”.
Đặc biệt, Quốc hội vừa thông qua Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030. Theo đó, UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành quyết định thành lập tổ xây dựng chương trình hành động Nghị quyết của Quốc hội về công tác này. Mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, tỉnh Gia Lai có 100% trường học, lớp học được xây dựng kiên cố và đạt chuẩn quốc gia, trên 90% học sinh DTTS từ 15 tuổi trở lên đọc thông, viết thạo tiếng phổ thông. Có thể nói đây chính là cơ hội để tỉnh Gia Lai bứt phá cho vùng đồng bào DTTS trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có giáo dục, từng bước nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng DTTS trong tương lai./.
Lệ Xuân, Phi Long