Cách Thị xã An Khê hơn 40 km, vượt qua con đường đất lầy lội sẽ đến Cụm di tích lịch sử Nền nhà – Hồ nước – Kho tiền Nguyễn Nhạc nằm ở xã Yang Nam, huyện Kông Chro. Từng hạng mục di tích đã bắt đầu xuống cấp dù đã được phục dựng cách đây không lâu….

Ít ai biết rằng, đây là nơi Nguyễn Nhạc từng ăn ở, sinh hoạt, giao thương với đồng bào Bahnar bản địa để gầy dựng lực lượng cho phong trào khởi nghĩa Tây Sơn.

Hướng dẫn viên Cao Thị Lệ, Khu di tích Lịch sử Tây sơn Thượng đạo cho biết: “Năm 2014, các nhà khảo cổ học đã phát hiện tại cụm di tích này có công xưởng chế tác đồ đá Opal có niên đại 3000 – 4000 năm. Đây là cụm di tích với nhiều nền văn hóa sớm muộn khác nhau. Từ văn hóa của cư dân hậu kỳ đá mới đến văn hóa Chăm pa và nhà Tây Sơn.

Với những giá trị lịch sử lớn như vậy nhưng hiện nay bao quanh khu di tích rộng 1ha chỉ có 2 tấm bia đá trơ trọi xen lẫn với cỏ dại. Toàn cụm di tích chẳng có ai quản lý nên xuống cấp cũng là điều dễ hiểu.

Ông Huỳnh Ngọc Ẩn, PCT UBND Huyện Kông Chro cho biết: “Huyện là huyện nghèo nên nguồn thu chỉ đảm bảo 10% còn lại từ ngân sách cấp trên, thứ hai nữa là nguồn đầu tư của doanh nghiệp chưa có, dù rằng chúng tôi đã ráo riết kêu gọi. Đường xá còn khó khăn nên các năm trước chúng tôi chỉ đầu tư cho bảo vệ chứ chưa thể khai thác”.

Được biết hiện nay 4 địa phương phía Đông của tỉnh có Quần thể Di tích lịch sử Tây sơn Thượng đạo gồm TX. An khê, Huyện Đăk Pơ, Kbang và Kông Chro cùng với huyện Tây Sơn (tỉnh Bình Định) đã phối hợp khảo sát, lập dự án chung để tôn tạo khu di tích Tây sơn Thượng đạo. Đây thật sự là tín hiệu vui giúp cho Cụm di tích lịch sử này được gìn giữ, bảo tồn tốt hơn.

“Trong thời gian sắp tới, được sự quan tâm của các cấp, các ngành, trước mắt chúng tôi xin được đầu tư đường xá để vào khu di tích. Hy vọng rằng nếu được đầu tư thì tour du lịch đi từ Tây sơn lên An khê rồi đi Kbang, Đăk Pơ và vào Kông Chro”, ông Huỳnh Ngọc Ẩn nói.

Nhật Thành , R’Piên