Mặc dù trồng dâu nuôi tằm là ngành nghề đã có nhiều năm phát triển tại một số địa phương của tỉnh Gia Lai như Chư Pưh, Mang Yang, Chư Sê…Tuy nhiên, thời gian qua, người dân phải nhập100% giống tằm từ các địa phương khác như Đồng Nai hoặc Lâm Đồng, do trên địa bàn tỉnh chưa có cơ sở sản xuất giống. Để đáp ứng nhu cầu của người dân, tại huyện Chư Sê đã hình thành được trang trại sản xuất, cung ứng giống tằm chất lượng cao. Mô hình mới này đang mở ra cơ hội để Chư Sê phát triển mạnh mẽ ngành nghề có nhiều tiềm năng và lợi thế này.
Anh Nguyễn Viết Chanhở thôn Bầu Zút, thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê đang háo hức chờ đợi đến đợt thu kén tằm. Không lâu nữa, lứa tằm đã được anh Chanh nuôi 15 ngày sẽ bắt đầu đóng kén và cho thu hoạch. Theo chia sẻ của anh Chanh, ít có mô hình sản xuất nào có chu kỳ ngắn như nuôi tằm. Chỉ khoảng 20 ngày là đã cho thu hoạch. Gia đình anh hơn 1 năm nay gắn bó với nghề mới này. Thu nhập cũng nhờ đó mà tăng cao hơn so với trước đây.
Phát triển nghề này, gia đình anh Nguyễn Viết Chanh đã liên kết với HTX Dâu tằm Chư Sê để sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Quan trọng nhất là được cung cấp giống tằm chất lượng cao do chính HTX nhân giống. Chính vì thế, chất lượng và hiệu quả cũng được tăng lên rõ rệt.
Anh Nguyễn Viết Chanh – Thôn Bầu Zút, thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê chia sẻ: “Thu nhập bình thường thì 20 ngày là thu được 40 triệu. Thu xong mình lại xong vòng lứa mới tiếp. Giá cả thấy ổn định. Bên doanh nghiệp thu mua ở đây, họ cấp giống cho mình. Con giống ổn định, đẹp thì hai bên đều có lợi. Lấy giống ở đây là chính xác nhất.”
Trước đây, khi nghề trồng dâu nuôi tằm mới phát triển, người trồng dâu nuôi tằm tại huyện Chư Sê cũng như các địa phương khác phải nhập giống tằm từ các tỉnh như: Lâm Đồng, Đồng Nai về nuôi lấy kén. Tuy nhiên, do quãng đường vận chuyển xa, khí hậu thay đổi nên mỗi hộp giống sau khi về tới tay người dân có tỷ lệ sống thấp, thường hao hụt khoảng 25-30%. Trước khó khăn này, HTX Dâu tằm Chư Sê đã được thành lậpvới mục tiêu xây dựng chuỗi liên kết sản xuất từ khâu cung ứng giống đến tiêu thu sản phẩm, đưa trồng dâu nuôi tằm trở thành ngành nghề chủ lực, mang lại thu nhập cao cho người dân.
Sau 3 năm, HTX đã liên kết được với 800 hộ trồng dâu nuôi tằm trên địa bàn tỉnh. Riêng tại huyện Chư Sê có khoảng 500 hộ tham gia mô hình liên kết với HTX. Trung bình mỗi tháng, HTX thu mua khoảng 50 tấn kén tằmđể cung cấp cho các nhà máy. Giá thu mua dao động từ 170 đến 200 nghìn đồng/kg kén.
Ông Đặng Huy Tú – Thành viên Ban Quản trị HTX Dâu tằm Chư Sê cho biết: “Trước đây chỉ có phân phối giống và mua kén thôi nhưng hiện nay thì sản xuất giống tại chỗ. Nguồn giống tại chỗ có lợi ích rất lớn/ trước đây lấy giống từ trại giống ở Đồng Nai nhưng nhu cầu của bà con cao nên đưa trại giống về đây luôn/ nó tốt hơn/. Nhu cầu của nguồn hàng này rất lớn, hiện nay nếu mở rộng khoảng 1 nghìn ha thì cũng chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường cần.”
Sản xuất thành công giống tằm chất lượng cao tại chỗ đã mở ra cơ hội phát triển nghề trồng dâu nuôi tằm cho người dân huyện Chư Sêvà nhiều địa phương khác. Theo người dân, trong 3 năm trở lại đây, giá kén luôn giữ ổn định trên 170 ngàn đồng/kg, mang lại lợi nhuận khá cao. Trung bình 1 ha trồng dâu nuôi 4-5 hộp tằm giống, người dân có thể thu 400-500 triệu đồng/năm.
Bà Đỗ Thị Lẩy – Thôn Bầu Zút, thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê nói: “Tôi làm năm thứ 4 rồi, thấy hiệu quả hơn, thu nhập nhanh hơn. Giờ thì làm thuận lợi hơn, máy móc áp dụng nhiều hơn, đỡ vất vả hơn. Nhà cung cấp họ cấp giống rồi tiêu thụ cho mình, không gặp khó khăn gì cả.”
Ông Nguyễn Văn Hợp – Trưởng phòng NN & PTNT huyện Chư Sê trao đổi: “Đối với dâu tằm trên địa bàn Chư Sê đã triển khai được 5 năm rồi. Qua đánh giá thấy rất phù hợp. Hiện nay người dân đã tham gia vào các chuỗi liên kết tiêu thụ nên sản xuất hiệu quả, tiêu thụ ổn định. Huyện sẽ tiếp tục đánh giá về khả năng, tiềm năng và tình hình liên kết, tiêu thụ để tham mưu huyện xây dựng kế hoạch mở rộng thêm diện tích.”
Toàn huyện Chư Sê đã phát triển được khoảng 150 ha dâu tằm, trong đó có 105 ha ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất. Chư Sê đặt ra mục tiêu đến năm 2025, diện tích trồng dâu nuôi tằm đạt từ 300 – 500 ha. Mở rộng diện tích được thực hiện song song với tăng cường hình thànhcác chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm được kỳ vọng sẽ là chìa khóa đưa trồng dâu nuôi tằm trở thành một ngành nghề mang lại lợi nhuận và giá trị cao cho nông dân trên địa bàn huyện
Ngọc Hà – Huy Toàn