Gian hàng tạp hóa duy nhất ở làng Dơ Ngol xã Ia Bang huyện Chư Prông, mặt hàng được bán ra nhiều nhất là rượu. Rượu bán ở đây chỉ  12.000 đồng/lít, thấp hơn nhiều so với một lít rượu gạo được nấu thủ công. Người bán cũng chẳng cần cân đong đo đếm, cứ thế mở van, ước lượng lượng rượu đủ 10.000 đồng chảy vào trong những túi ni lông. Từng bịch rượu được cột sẵn để đấy và chỉ trong vòng hơn 1 giờ đồng hồ có mặt ở quán, bình đựng rượu 20 lít đã vơi hẳn. Theo chị Lan, chủ hàng tạp hóa, ngày làng có lễ hội chị bán được cả trăm lít rượu. Người đến mua, có người cầm được 10 ngàn, có người đổi hàng nông sản để lấy rượu và thậm chí không ít người mua nợ.

Chị Bùi Thị Lan-Chủ hàng tạp hóa-làng Dơ Ngol xã Ia Bang huyện Chư Prông cho biết: “Nói chung rượu là bán được nhất trong mọi thứ. Mỗi người tới nhà chơi thì đều mang theo rượu, mỗi người một bì rượu, tập trung chơi vui. Rượu thì mình lấy có nguồn gốc, trong nhà nấy, không lấy rượu người đi đường đi ngang qua bán. Ở đây họ uống suốt ngày”.

Chuyện uống rượu suốt cả ngày, bất kể thời gian nào, việc vàng gì là chuyện rất đỗi bình thường với người dân nơi đây. Đại đa số họ là những lao động chính trong gia đình, thậm chí chưa qua  50, thế nhưng không có rượu là tay chân run rẩy, không muốn lao động. Vì uống rượu triền miên mà họ không thể làm tấm gương cho con cháu, mà là ngược lại.

Em Kpuih P’Ly-Làng Dơ Ngol xã Ia Bang huyện Chư Prông nói: “Trong làng có nhiều người uống rượu lắm, không có rượu là họ đi mua để uống. Họ nói người lớn uống rượu, trẻ con cũng phải uống rượu. Để trẻ con ngồi nhìn mình uống cũng tội nên họ cho chúng nó uống luôn. Giống như bố em, gia đình em thôi, mẹ đi làm về, bố suốt ngày uống rượu cứ đánh mẹ , la rồi đuổi em nữa. Đã không làm rồi còn đánh vợ, chửi con”.

Ông  Nguyễn Ngọc Trúc-Chủ tịch UBND xã Ia Bang huyện Chư Prông cho biết: “Nói chung tình trạng uống rượu của đồng bào DTTS ở xã IaBang vẫn còn xảy ra khá nhiều. Rất khó để ngăn cản họ uống rượu. Chúng tôi chỉ tăng cường lồng ghép trong các chương trình để tuyên truyền tác hại của rượu cho người dân biết”.

Chuyện những người đang trong độ tuổi lao động lấy rượu làm vui, chuyện buổi sáng đã “súc miệng” bằng vài chén rượu là chuyện không phải là hiếm ở nhiều làng đồng bào dân tộc thiểu số. Ai cũng biện minh uống rượu để giải mỏi, để có sức làm việc.  Thế nhưng rượu vào thì lời ra, chuyện này nối tiếp chuyện kia, những cuộc nhậu nhỏ biến thành cuộc nhậu  lớn và kéo dài có thể tới trưa, tới chiều, bao nhiêu công việc đáng ra phải làm trong ngày đều bị gác lại hết và cũng từ rượu là nguyên nhân của không ít vụ việc gây mất an toàn trật tự ở địa phương./.

Vân Anh, Cao Duy