Hiện trên địa bàn xã Kon Chiêng, huyện Mang Yang có 4 cộng đồng dân cư được giao khoán quản lý bảo vệ hơn 4.296 ha rừng, trong đó làng Đê Tar quản lý 2.221 ha, làng Đê Klah quản lý gần 400 ha. Tính sơ bộ thu nhập bình quân từ tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng là 2,2 triệu đồng/người/năm đối với cộng đồng dân cư. Tuy nguồn thu nhập chưa cao nhưng đây là nguồn lực có ý nghĩa trong việc xóa đói giảm nghèo, góp phần cải thiện sinh kế của người dân, nhất là đồng bào DTTS sống gần rừng.

Ông Bới, Trưởng Ban QLRCĐ làng Đê Tar, Kon Chiêng, Mang Yang cho biết: “Từ ngày được giao khoán QLBV rừng và có tiền chi trả từ dịch vụ môi trường rừng, đời sống của bà con dân làng đã từng bước ổn định và khá lên từng ngày. Bà con rất phấn khởi, tin tưởng vào chính sách của Đảng và Nhà nước”.

Cũng theo ông Bới, thôn trưởng, kiêm Trưởng Ban quản lý rừng cộng đồng làng Đê Tar, những năm trước việc lấn chiếm đất rừng làm nương rẫy, chặt cây về làm củi của người dân trong làng diễn ra thường xuyên. Nhưng từ lúc được giao rừng, nhận tiền dịch vụ môi trường rừng thì tình trạng này đã không còn, vì ai cũng có trách nhiệm bảo vệ khu rừng của mình quản lý. Đối với những người “lỡ quên” Quy ước bảo vệ và phát triển rừng của làng, chặt phá cây rừng, đốt nương rẫy, lấy mật ong không đúng quy định… đều bị làng nhắc nhở, xử phạt bằng cách cắt khoản tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, đồng thời đưa ra kiểm điểm trước bà con. Nhờ vậy ý thức bảo vệ rừng của người dân đã được nâng cao.

Anh Võ Đình Huy, Phó Chủ tịch UBND xã Kon Chiêng, Mang Yang, Gia Lai cho biết: “Chính sách chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng đã góp phần tạo nguồn thu nhập ổn định cho người dân sống gần rừng, nhất là đối với người dân tộc thiểu số. “Qua kiểm tra rừng tại các làng nhận giao khoán, chúng tôi cho rằng nên tăng cường giao khoán đối với các hộ dân sống gần rừng, người dân vừa có thu nhập mà môi trường sinh thái rừng cũng bền vững hơn”.

Rõ ràng từ năm 2011 đến nay, nhờ có những mô hình giữ rừng này nên tính cộng đồng của người dân trong việc bảo vệ rừng rất cao, đặc biệt do dân sống gần rừng nên mỗi khi rừng bị xâm hại người dân sẽ nhanh chóng phát hiện và thông báo cho chính quyền địa phương. Vì vậy hầu hết diện tích rừng trên địa bàn được người dân bảo vệ luôn xanh tốt.

Anh Nguyễn Đình Quế, Kiểm lâm địa bàn xã Kon Chiêng, Mang Yang, Gia Lai nói: “Hiện tại, trên địa bàn xã có diện tích rừng lớn, lực lượng giữ rừng mỏng, chủ yếu là các cán bộ đoàn thể xã kiêm nhiệm nên việc tuần tra bảo vệ rừng không được thường xuyên và không hiệu quả bằng người dân. Chỉ có nhờ sức mạnh cộng đồng thì rừng mới không bị xâm hại. Rừng được giữ cũng nhờ vào chính sách chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng cho người dân được kịp thời”.

         Để nâng cao tính hiệu quả việc giao đất, giao rừng cho cộng đồng dân cư, các ngành liên quan của tỉnh cần triển khai thực hiện tốt Nghị định 75 của Chính phủ về cơ chế, chính sách bảo vệ và phát triển rừng gắn với chính sách giảm nghèo nhanh, bền vững và hỗ trợ người dân tộc thiểu số giai đoạn 2015-2020. Trong đó có quy định nâng mức thu nhập từ giao khoán quản lý bảo vệ rừng đối với các hộ dân tộc thiểu số sống gần rừng lên 400.000 đồng/ha/năm. Nếu lồng ghép nguồn lực giữa tiền dịch vụ môi trường rừng và ngân sách nhà nước thì chính sách này có khả năng thực thi rất cao./.

Quốc Anh, Xuân Huy