Ở một số buôn, làng của tỉnh Gia Lai, nhiều hộ đồng bào Jrai, Bahnar vẫn giữ tập quán nuôi nhốt gia súc dưới gầm nhà sàn, gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sống xung quanh. Để thay đổi thực trạng đó, nhiều cách làm hay, thiết thực đã được các địa phương triển khai và nhân rộng trong cộng đồng, bắt đầu từ việc thay đổi nhận thức của bà con về cải tạo môi trường sống an toàn, vệ sinh, chăm lo sức khỏe và tiến tới xây dựng nông thôn mới…Câu chuyện được chúng tôi ghi nhận tại thôn Plei Tăng A, xã Ia Ke, huyện Phú Thiện.
Cũng như nhiều buôn làng khác, trước đây, bà con thôn Plei Tăng A, xã Ia Ke, huyện Phú Thiện đa phần nuôi nhốt gia súc dưới gầm nhà sàn. Gia đình sinh hoạt phía trên, còn bên dưới là nơi ở của bò và heo. Chất thải trong chăn nuôi được xử lý bằng cách quét dọn sơ sài, rồi phơi ngay trong sân nhà, điều này không những làm mất mỹ quang mà còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Trước thực trạng đó, một Nghị quyết chuyên đề về “xóa bỏ tập quán nuôi nhốt gia súc còn lạc hậu của người dân” đã được cấp ủy, chính quyền nơi đây nhanh chóng triển khai.
Anh Ksor Nét, Trưởng Ban công tác Mặt trận Thôn Plei Tăng A, xã Ia Ke, huyện Phú Thiện nói: “Vừa là cuộc họp, vừa là đi từng nhà một, vận động, khuyến khích người dân, từ đó người dân đã nhận thức được những gì tuyên truyền là cái thực tế, cái đúng. Không thể là như xưa bảo di dời chuồng, trại là mất bò, mất heo, bây giờ bà con đã nhận thức và tự nguyện di dời theo thôn, lãnh đạo cấp trên chỉ đạo”.
Sau nhiều lần được chính quyền, cán bộ mặt trận tuyên truyền, thuyết phục, hôm nay, ông Ksor A Yun, thôn Plei Tăng A, xã Ia Ke đã quyết định làm một cái chuồng bò mới, tách biệt với gầm nhà sàn của mình đang ở, dù quỹ đất của gia đình còn lại là rất ít. Nay thì ông A Yun đã hiểu rõ: Việc chăn nuôi đúng cách, hợp vệ sinh sẽ giúp cho đàn bò khỏe mạnh, mau lớn; gia đình cũng giảm được các căn bệnh thường mắc phải do môi trường ô nhiễm như: Hô hấp, tiêu chảy hay sốt rét… Việc làm của ông đang được rất nhiều bà con trong thôn học tập và làm theo.
Ông Ksor A Yun, Thôn Plei Tăng A, xã Ia Ke, huyện Phú Thiện bày tỏ: “Bò dưới sàn nhà là bốc mùi lên hôi, nhà nước ủng hộ tháo đi nơi khác, tiếp theo sau này đổ cát, để làm sao cho nhà và trong làng thêm sạch sẽ”.
Nhờ đa dạng hóa các giải pháp tuyên truyền, vận động dưới hình thức “cầm tay, chỉ việc” dễ thấy, dễ hiểu và dễ làm đã giúp bà con nơi đây dần thay đổi thói quen sinh hoạt theo hướng tích cực.
Có thể nói, bằng sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền; phát huy hiệu quả hoạt động của mặt trận các đoàn thể xã hội, gắn với chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, rất nhiều cách làm hay, mô hình tốt đã được các địa phương của huyện Phú Thiện triển khai, nhân rộng trong cộng đồng, từng bước đem lại kết quả đáng ghi nhận.
Ông Đỗ Xuân Ưa, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Phú Thiện cho biết: “Xây dựng kế hoạch là 3 ngày làm việc ở cơ quan, 2 ngày làm việc tại cơ sở, với phương châm là đi có nội dung, có trụ điểm, tới tận các hộ gia đình để vận động thực hiện các nội dung cuộc vận động, phong trào thi đua, qua đó kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc ngay tại cơ sở”.
Song song với việc vận động, thuyết phục, khuyến khích thì chính quyền, mặt trận các đoàn thể huyện Phú Thiện đã hỗ trợ tiền, huy động ngày công trong cộng đồng để các gia đình có thêm điều kiện thực hiện di dời gia súc ra xa nơi ở, qua đó, cũng giúp địa phương nhanh chóng hoàn thiện tiêu chí môi trường.
Riêng với bà con thôn Plei Tăng A, xã Ia Ke thì rất vui mừng phấn khởi, bởi cảnh quang, môi trường sống trong thôn nay đã có nhiều đổi thay, tươi mới hơn. Và nếu tiếp tục phấn đấu tốt thì cuối năm 2020 này, thôn Plei Tăng A sẽ đạt Nông thôn kiểu mẫu trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số theo Chỉ thị 12 của Tỉnh ủy Gia Lai../.
Kim Ngân, Ksor Tuối