Gia đình ông Nguyễn Hữu Hùng ở Thôn 2, xã Ia Ka, huyện Chư Păh đang trồng 1.100 cây sầu riêng Monthong Thái trên tổng diện tích 7ha. Ông đã chịu khó tìm hiểu trồng và chăm sóc sầu riêng theo hướng hữu cơ. Cụ thể như lấy chuối ủ làm ka-li; làm đạm cá thay phân NPK hóa học, bón phân chuồng, để cỏ mọc tự nhiên trong vườn sầu riêng. Nhờ cách làm này mà cây sầu riêng phát triển tốt, tiết kiệm chi phí đầu tư. Hiện tại trong vườn ông có khoảng 250 cây sầu riêng đã cho thu hoạch, mỗi năm trừ chi phí thu lời khoảng 2 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Hữu Hùng – Thôn 2, xã Ia Ka, huyện Chư Păh cho biết: “Làm theo hướng hữu cơ, trước đây cũng đi tìm tòi để mua sản phẩm mà cũng có nhiều cái không đạt. Quá trình làm chủ yếu bón phân chuồng là nhiều, còn về thuốc đi tìm mà không hiệu quả nên tự mày mò ra thì đã làm được sản phẩm phun nấm. Trong quá trình làm được 3 năm thấy hiệu quả, tôi mới chia sẻ cho bà con tương đối nhiều. Có đi Đắk Lắk, Đà Lạt chia sẻ, trong tỉnh có đi Đak Đoa, Đức Cơ. Thì mong muốn của bản thân là bà con tiếp cận được cái này. Nếu có điều kiện thì đi chia sẻ bà con làm vừa rẻ, vừa hiệu quả. Có sản phẩm sạch thì sau này mới cùng nhau đi xuất khẩu các nước Châu Âu.”

Năm 2019, ông Nguyễn Chất Sâm ở Tổ dân phố 3, thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh đầu tư trồng 12 ha sầu riêng loại Musang King và Monthong, áp dụng quy trình chặt chẽ theo hướng hữu cơ. Mặc dù giá sầu riêng thay đổi liên tục nhưng sầu riêng trồng theo hướng hữu cơ của ông Sâm được nhiều người tin dùng. Đặc biệt, các doanh nghiệp đã liên kết để xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc và thị trường khó tính Malaysia.

Ông Nguyễn Chất Sâm – Tổ dân phố 3, thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh nói: “Để phát triển sầu riêng theo hướng hữu cơ thì từ khi trồng mình đã cải tạo đất. Thứ nhất là cải tạo đất, thứ 2 là cây giống, bón phân hữu cơ. Thì khi trồng lên rồi, cây nó rất là tốt, sum suê cho trái ngọt đượm theo hữu cơ, mình có thể xuất khẩu đi các nước Trung Quốc, châu Âu người ta tương đối chấp nhận.”

Huyện Chư Păh hiện có hơn 700 ha sầu riêng, tập trung tại các xã: Nghĩa Hòa, Ia Mơ Nông, Ia Ka, Ia Nhin, Ia Khươl, Hòa Phú và thị trấn Ia Ly. Để phát triển sầu riêng bền vững, huyện khuyến khích các doanh nghiệp, trang trại và hộ dân chủ động áp dụng mô hình sầu riêng hữu cơ. Huyện còn thành lập Hội Sầu riêng huyện Chư Păh với 21 hội viên. Hầu hết các hội viên đều áp dụng quy trình hữu cơ, đạt hiệu quả cao và tích cực chia sẻ kinh nghiệm cho bà con trên địa bàn; kết nối các doanh nghiệp chuyên sản xuất kinh doanh sầu riêng xây dựng các chuỗi giá trị sản xuất, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu.

Ông Nguyễn Công Sơn – Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Chư Păh trao đổi: “Trong đề án ứng dụng công nghệ cao cũng định hướng cho các doanh nghiệp, trang trại, hộ dân làm sầu riêng hữu cơ để tiếp cận với thị trường các nước. Bởi vì họ rất chuộng cái hữu cơ.”

Thời gian tới, huyện Chư Păh tiếp tục nhân rộng các mô hình sầu riêng hữu cơ, hướng đến mục tiêu sầu riêng Chư Păh đạt tiêu chuẩn an toàn chất lượng được cấp mã vùng, mã vạch để xuất khẩu. Từ đó lấy cây sầu riêng làm cây trồng chủ lực để đột phá và từng bước hình thành kinh tế vùng của địa phương.

 Diễm Ly – Bùi Đại