“Điện Biên Phủ trên không” là cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân lớn nhất từ sau đại chiến thế giới lần thứ 2. Trong cuộc tập kích này, đế quốc Mỹ đã huy động một lực lượng vũ khí trang bị kỹ thuật lớn chưa từng có, gồm 193 máy bay chiến lược B52, chiếm gần 50% tổng số máy bay B52 đang được sử dụng của toàn nước Mỹ; 1077 máy bay chiến thuật, bằng 31% tổng số máy bay chiến thuật của Mỹ ở Đông Nam Á, hơn 15000 tấn bom đạn và hầu hết các loại vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại. Trong đó mục tiêu chủ yếu được Mỹ coi là điểm tựa phòng không cuối cùng phải tập trung tấn công phá hoại là Hà Nội, Hải Phòng.

Chính Tổng thống Mỹ Ri-chớt  Ních-xơn (Richard Nixon) người trực tiếp phê chuẩn kế hoạch ném bom Hà Nội, Hải Phòng đã tuyên bố: “Bằng cuộc tập kích đường không chiến lược này chúng ta sẽ bắt Hà Nội phải quỳ gối”, sẽ đưa “Miền Bắc Việt Nam trở về thời kỳ đồ đá”. Còn cộng sự của ông ta là cố vấn đặc biệt Hen-ri Kít-xinh-giơ (Henri Kítxinhgiơ) cũng từng nói: “Nước Mỹ chúng ta mạnh đến mức trong vấn đề Việt Nam không có từ thất bại”.

Tin vào sức mạnh của tiềm lực kinh tế – quân sự, sức mạnh của bom đạn và vũ khí công nghệ cao, đế quốc Mỹ hy vọng chúng ta sẽ bị tê liệt ngay từ trận không kích đầu tiên và chỉ sau vài ba ngày Hà Nội sẽ “không còn một viên gạch lành”; “Hà Nội sẽ là một khu vực chết”, Hải Phòng và một số địa phương khác của miền Bắc Việt Nam sẽ bị san phẳng “những ai may mắn còn lại sau trận bom hủy diệt thì đó là kẻ sống sót”, và Hiệp đinh Pari sẽ được ký kết theo yêu cầu của Mỹ.

Song với đường lối chiến tranh nhân dân đúng đắn và nghệ thuật quân sự tài tình của Việt Nam, với tầm nhìn xa, trông rộng, Đảng và Bác Hồ đã sớm chỉ đạo bộ đội Phòng không – Không quân chuẩn bị tinh thần và lực lượng để đánh máy bay B.52 và các loại máy bay chiến thuật khác.

Sau 12 ngày đêm chiến đấu oanh liệt bằng tất cả lòng căm thù, sự dũng cảm; bằng ý chí và trí tuệ của Việt Nam, bộ đội Phòng không-Không quân, quân dân Thủ đô Hà Nội, Hải Phòng và quân dân toàn miền Bắc đã bắn rơi 81 máy bay Mỹ, trong đó có 34 chiếc B.52, 5 chiếc F.111, diệt và bắt sống nhiều giặc lái Mỹ. Chiến công này đã làm sụp đổ hoàn toàn thần tượng bất khả chiến bại của “không lực Hoa Kỳ”, làm hoảng loạn tinh thần của những người cầm quyền nước Mỹ. Đến nỗi Ních-sơn phải thốt lên: “Nỗi sợ của chúng ta trong những ngày này không phải là do những làn sóng phản đối phê phán nghiêm khắc ở trong nước và trên thế giới, mà chính là ở mức độ tổn thất về máy bay B.52 quá nặng nề”.

“Điện Biên phủ trên không” là trận quyết chiến có ý nghĩa chiến lược, là trận thử thách chưa từng có trong lịch sử. Chúng ta đã giành thắng lợi to lớn, toàn diện, buộc Mỹ phải chấp nhận mọi điều khoản của Hiệp định Pari về “Chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Việt Nam, phải thực hiện tôn trọng độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, phải rút hết quân Mỹ về nước”.

Chiến thắng này đã góp phần tạo ra thế và lực mới cho sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước của nhân dân ta, để chúng ta thực hiện trọn vẹn lời dạy của Bác Hồ kính yêu: “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào” Chiến thắng “Điện Biên phủ trên không” đã thể hiện đường lối chính trị, đường lối quân sự đúng đắn của Đảng ta, của chân lý “Không có gì quý hơn độc lập tự do” và chế độ XHCN ưu việt của nhân dân ta. Đó là chiến thắng của sức mạnh chính trị, tinh thần của toàn dân tộc, là ý chí quyết đánh, dám đánh và quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược bằng tất cả sự mưu trí, dũng cảm và tinh thần chủ động sáng tạo.

Chiến thắng “Điện Biên phủ trên không” còn có ý nghĩa quan trọng đối với phong trào đấu tranh vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội của nhân dân thế giới; là đòn đánh lịch sử, mở đường cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân mới ở Việt Nam; góp phần làm tăng thêm sức mạnh và thế tiến công của phong trào cách mạng thế giới vào chủ nghĩa đế quốc; đem lại lòng tin cho hàng trăm triệu người trên trái đất đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.

50 năm nhìn lại, chúng ta càng thấy tự hào về ý nghĩa lịch sử và thời đại của chiến thắng “Điện Biên phủ trên không”. Đây là một trong những chiến thắng vĩ đại nhất của dân tộc ta trong thế kỷ XX, là trang sử vẻ vang của truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước trong thời đại mới.

                BT: Đức Hải, R’Piên