Hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) hiện đang là nỗi lo không nhỏ của các doanh nghiệp làm ăn chân chính cũng như người tiêu dùng; bởi đó là những hàng hóa vi phạm luật bản quyền, có mẫu mã giống những thương hiệu chính thống nổi tiếng được bán ra thị trường nhằm thu lợi nhuận lớn.
Và cũng bởi lợi nhuận cao nên hàng giả, hàng vi phạm SHTT hiện đang có mặt ở rất nhiều phân khúc của thị trường. Tuy nhiên, các hành vi vi phạm này hiện nay lại đều đang được xử lý bằng biện pháp hành chính là chủ yếu nên vẫn chưa đủ sức răn đe; dẫn đến tình trạng sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng vi phạm về SHTT vẫn còn diễn ra phổ biến và phức tạp.
Mới đây, ngày 24/9/2020, UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính 70 triệu đồng đối với cửa hàng kinh doanh điện thoại di động ALO ở địa chỉ số 69 đường Hai Bà Trưng, TP.Pleiku, vì đã có hành vi vi phạm hành chính bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu.
Trước đó, qua thời gian trinh sát, theo dõi, nắm tình hình cùng sự phối hợp của Đại diện nhãn hiệu Apple và Samsung tại Việt Nam, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 12 thuộc Cục QLTT Gia Lai đã tiến hành kiểm tra đột xuất cửa hàng kinh doanh điện thoại đi động ALO và phát hiện tại cửa hàng đang bày bán 2.363 phụ kiện điện thoại các loại gồm: Cóc sạc, vỏ máy điện thoại, pin dự phòng, tai nghe và kính ốp lưng điện thoại, trên hàng hóa có gắn nhãn chữ “Apple” và “SamSung” trùng hoàn toàn với nhãn hiệu Apple và SamSung đang được bảo hộ tại Việt Nam. Tuy nhiên, qua làm việc với Đại diện chủ thể quyền của nhãn hiệu Apple và Sumsung tại Việt Nam cũng như so sánh, phân tích, đối chiếu với hàng hóa đang tạm giữ, Đội QLTT số 12 kết luận toàn bộ 2.363 cái linh kiện điện thoại này đều là hàng hóa giả mạo nhãn hiệu Apple và Samsung với tổng giá trị hàng hóa vi phạm hơn 91 triệu đồng.
Ông Đinh Văn Hà – Phó Cục trưởng Cục QLTT Gia Lai cho biết: “Đối với hàng hóa sản phẩm quyền và giả mạo SHTT thì với QLTT, trong trường hợp không xác định được đó là giả hay không giả thì cơ quan sẽ thực hiện việc mời đơn vị thứ 3 là các chuyên gia hoặc là chủ thể quyền của các nhãn hiệu để trả lời bằng văn bản. Có nhiều hàng giả và hàng thật giống nhau như đúc và cơ quan chức năng không thể phát hiện được, kể cả chủ nhãn hiệu đó cũng lơ mơ là có phải giả hay không thì trường hợp đó chúng tôi sẽ mời Cục SHTT trả lời là có giả hay không giả”.
Thực tế cho thấy thời gian vừa qua, cùng với lực lượng QLTT trên cả nước, lực lượng QLTT Gia Lai cũng liên tục phát hiện và bắt giữ số lượng lớn hàng giả, hàng có dấu hiệu vi phạm, giả mạo nhãn hiệu đã được bảo hộ tại Việt Nam. Riêng trong 9 tháng đầu năm nay, lực lượng QLTT tỉnh đã kiểm tra và xử lý 28 vụ vi phạm về hàng giả, hàng vi phạm quyền SHTT với tổng số tiền phạt hơn 459 triệu đồng. Đáng nói đối với vi phạm về SHTT hiện nay nổi lên đó là các mặt hàng về thời trang như túi xách, đồng hồ, mắt kính, nước hoa giả các thương hiệu nổi tiếng thế giới như: Chanel, Versace, Gucci, Lancome, Louis Vuitton… Thống kê của Cục QLTT tỉnh trong vòng 01 tuần (từ ngày 22 đến ngày 29/7/2020), lực lượng QLTT tỉnh đã tạm giữ hơn 1.000 sản phẩm là giày, túi xách, mắt kính, đồng hồ, nước hoa không rõ nguồn gốc, xuất xứ và gần 500 sản phẩm nước hoa, mắt kính, đồng hồ, túi xách có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng.
Ông Đinh Văn Hà – Phó Cục trưởng Cục QLTT Gia Lai cho biết: “Thực tế vấn đề kiểm tra về SHTT và sản phẩm quyền thì rất khó khăn, gần như tất cả các sản phẩm hàng hóa này bên cơ quan chức năng đều phải phối hợp với các chủ thể quyền. Tuy nhiên số lượng kiểm tra thì rải rác ở các cửa hàng nhỏ lẻ và muốn kiểm tra một số lượng lớn thì rất vất vả về mặt thời gian; cho nên là bằng tất cả các biện pháp nghiệp vụ thì QLTT Gia Lai cũng đã chỉ đạo các đội tiến hành kiểm tra và gần như tất cả các vụ việc đều kiểm tra đột xuất thì mới phát hiện và xử lý theo đúng quy định của pháp luật”.
Với lợi nhuận cao nên tình trạng buôn bán, kinh doanh hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT vẫn diễn ra với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó phát hiện; trong đó có việc sử dụng các hình thức buôn bán online qua các tương tác trên Zalo, Facebook… Rõ ràng, đối với những vi phạm về hàng giả, hàng vi phạm SHTT thì việc xử lý bằng hành chính là vẫn chưa đủ mà cần nâng mức xử lý bằng dân sự và hình sự để đủ sức răn đe; đồng thời lực lượng chức năng không chỉ dừng ở việc kiểm tra, xử lý các vụ việc vi phạm mà cần đánh thẳng vào các tổ chức, trung tâm có quy mô để ngăn chặn ngay từ đầu những sản phẩm hàng hóa vi phạm SHTT có mặt trên thị trường; đảm bảo cho lợi ích của doanh nghiệp chân chính lẫn người tiêu dùng./.
Mỹ Tiến, Phi Long