Một số khu vực trên địa bàn thành phố Pleiku nguồn nước bị nhiễm Mangan và Asen vượt gấp nhiều lần tiêu chuẩn cho phép của Bộ Y tế và hơn 90% mẫu nước có pH thấp…Đó là kết quả quan trắc chất lượng nguồn nước ngầm được Công ty cổ phần nước Sài Gòn – Pleiku thực hiện ở các xã, phường trên địa bàn thành phố Pleiku vào đầu tháng 3 vừa qua. Kết quả này cảnh báo về nguồn nước ngầm mà nhiều hộ dân đang sử dụng không đảm bảo chất lượng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân về trước mắt cũng như lâu dài.
Kết quả khảo sát là vậy, song trên thực tế phần lớn người dân tỏ ra hài lòng với nguồn nước giếng đang được sử dụng trong ăn uống, sinh hoạt hàng ngày và không tỏ ra lo lắng về chất lượng nguồn nước đang sử dụng.
Bà Hồ Thị Diệu-162 đường Cao Bá Quát, phường Yên Đỗ, Tp.Pleiku tâm sự: Bà ở đây đã mấy chục năm nay rồi, từ đó đến nay chỉ sử dụng nước giếng. Thấy nước trong và sạch nên bà yên tâm sử dụng, không có lo lắng gì…
Tuy nhiên, nhiều hộ cũng tỏ ra lo lắng về sự ô nhiễm của nguồn nước ngầm khi mà mật độ dân cư ngày càng phát triển đông đúc, khoảng cách tối thiểu giữa giếng nước với các hầm rút là 20m đều không được đảm bảo.
Bà Đặng Thị Tuyết Trâm-Tổ 12, phường Diên Hồng bộc bạch: Tôi dùng nước giếng cũng được 20 năm rồi. Trước mắt nguồn nước này bị nhiễm phèn rất nặng. Bản thân tôi nghĩ nguy cơ ô nhiễm nguồn nước ngầm ngày càng rất lớn. Bởi dân cư đông, hầm rút nhiều, cộng thêm ở khu vực này xung quanh là ruộng người ta sử dụng phân bón thuốc trừ sâu nhiều nên ô nhiễm nguồn nước là điều khó tránh khỏi…
Những lo lắng của bà Trâm là hoàn toàn có cơ sở. Theo kết quả khảo sát xã hội học và kết quả quan trắc chất lượng nước ngầm của 26 mẫu nước giếng trên địa bàn thành phố Pleiku cho thấy hơn 90% mẫu nước có pH thấp. Chỉ tiêu pH thấp ảnh hưởng tới sức khỏe, hệ men tiêu hóa và các vấn đề liên quan đến đường ruột. Ngoài ra, tại một số khu vực thuộc phường Diên Hồng nguồn nước bị nhiễm Mangan, có nơi cao gấp 5 lần tiêu chuẩn cho phép. Nhiễm độc mangan từ nước uống sẽ làm giảm khả năng ngôn ngữ, giảm trí nhớ và một số bệnh khác. Một chỉ tiêu hóa học rất quan trọng nữa đó là chỉ tiêu Asen. Theo các nhà khoa học, asen có thể gây ra nhiều bệnh, trong đó 2 bệnh phổ biến nhất là ung thư da và phổi.
Tại phường Yên Đỗ, trong số 5 mẫu nước được lấy ngẫu nhiên có tới 3 mẫu chỉ tiêu Asen vượt tiêu chuẩn, có nơi cao gấo 18 lần tiêu chuẩn cho phép. Theo kết quả quan trắc, một số khu vực tại phường IaKring nguy cơ nhiễm độc Asen cũng rất cao. Một số khu vực của phường Thắng Lợi, Thống Nhất cũng đã ghi nhận hiện tượng ô nhiễm nước ngầm.
Kết quả quan trắc các mẫu nước vừa được Công ty cổ phần cấp nước Sài Gòn – Pleiku công bố thật sự là điều rất đáng lo ngại về nguồn nước ngầm hiện nay đang được gần 70% dân số sử dụng.
Ông Vũ Tiến Anh-Chủ tịch UBND phường Diên Hồng, Tp.Pleiku cho biết: Bản thân tôi cũng giật mình về kết quả quan trắc chỉ tiêu pH, Mangan, Asen…Những chỉ tiêu này đều ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Vì vậy rất đáng lo ngại. Đối với địa bàn phường Diên Hồng, ngoài nguồn nước bị nhiễm Mangan thì tình trạng thiếu nước đã diễn ra khá nghiêm trọng lâu nay. Chỉ hơn 30% hộ dân sử dụng nước máy, còn lại là dùng nước giếng khoan, giếng đào. Mùa khô thì thiếu nước trầm trọng. Vì vậy chính quyền địa phương cũng đã tuyên truyền, vận động người dân sử dụng nước máy…
Thành phố Pleiku có tổng số 43.000 hộ. Trong đó hiện tại tỉ lệ hộ dân được cấp nước sạch chỉ mới đạt ở mức xấp xỉ 33%, số hộ còn lại phải sử dụng nước giếng đào, giếng khoan, nước sông suối. Để góp phần nâng tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch ngày càng cao, phấn đấu đến năm 2020, 80% dân số nội thị được sử dụng nước sạch, trong chương trình kêu gọi thu hút đầu tư, năm 2014 Gia Lai đã thu hút được một dự án mở rộng hệ thống cấp nước Tp.Pleiku công suất 30.000m3/ngày đêm với tổng vốn đầu tư 230 tỷ đồng do công ty cổ phần cấp nước Sài Gòn – Pleiku làm chủ đầu tư.
Đến nay nhà máy đã hoàn thành và sẵn sàng cung cấp nước ra thị trường. Hiện nay công ty cổ phần cấp nước Sài Gòn – Pleiku đang chuẩn bị triển khai dự án mở rộng mạng lưới ống dẫn nước xuống tận hộ dân. Đây thật sự là tin vui và được đông đảo người dân trông mong vì bài toán khắc phục tình trạng thiếu nước và nguồn nước ngầm bị ô nhiễm sẽ được giải quyết trong thời gian tới.
Hồng Uyên-Thanh Sáng