Thực hiện việc chuyển đổi số, số hóa và chuẩn hóa dữ liệu, đảm bảo thông tin “đúng, đủ, sạch, sống” khi kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hiện nay, hơn 70% cơ sở giáo dục ở cấp tiểu học trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã triển khai học bạ số. Bên cạnh những tiện ích đem lại cho giáo viên, cán bộ quản lý trong việc nhận xét, đánh giá và theo dõi hồ sơ học sinh ở các lớp học thì để học bạ số phát huy hơn nữa các giá trị trong thời kỳ công nghiệp 4.0 cần có sự đồng bộ thông tin và liên thông dữ liệu ở các đơn vị trường học cũng như các cấp học trong và ngoài tỉnh.
Mặc dù có hơn 90% học sinh là người DTTS nhưng Trường TH Lý Tự Trọng nằm trên địa bàn xã Ia Der là 1 trong những đơn vị tiên phong trên địa bàn huyện Ia Grai triển khai thực hiện học bạ số từ năm học 2023-2024. Nếu như năm học đầu tiên nhà trường triển khai học bạ số từ khối lớp 1 đến khối lớp 4 thì năm học này, nhà trường tiếp tục thực hiện học bạ số từ lớp 1 đến lớp 5. Đến nay hơn 550 học sinh ở tất cả các khối lớp đều đã có học bạ số. Qua 2 năm học triển khai học bạ số, giáo viên và nhà trường giảm rõ rệt áp lực sổ sách, ký học bạ nhanh chóng, dễ dàng, khoa học, đồng thời dễ theo dõi và quản lý hồ sơ. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng có thể tra cứu kết quả học tập của con em mình một cách thuận tiện. Tuy nhiên, đối với những giáo viên lớn tuổi gặp một số khó khăn khi thực hiện học bạ số.
Cô giáo Thân Thanh Thảo – Trường TH Lý Tự Trọng, xã Ia Der, huyện Ia Grai nói: “Khi trường tiếp cận học bạ điện tử thì giáo viên đỡ phải viết trên giấy, có sự sai sót thông tin, số liệu thì mình xử lý và sửa trên đó cũng rất tiện cho giáo viên. Các cô lớn tuổi chưa tiếp cận nhiều với công nghệ thông tin thì xử lý tình huống nó khó.”
Học bạ số cấp tiểu học hiện được triển khai thí điểm tại 200/285 cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh Gia Lai, đạt tỷ lệ 70,2%, cao hơn 20,2% so với yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Với học bạ số mỗi giáo viên sẽ có 1 tài khoản phân quyền, giáo viên sẽ nhập điểm thường xuyên và định kỳ, đồng thời nhận xét đánh giá, xếp loại học sinh trực tiếp trên phần mềm. Khi giáo viên nhập sai điểm sẽ dễ điều chỉnh nhưng giáo viên phải báo cáo đến Hiệu trưởng nguyên nhân sai sót và khi được cho phép thì giáo viên mới được chỉnh sửa. Ngoài ra, giáo viên chỉ cần ký một lần và có thể hoàn thành học bạ cho tất cả học sinh. Bên cạnh đó, học bạ số còn giúp giáo viên ở các lớp học sau không phải ghi lại nhiều thông tin trùng lặp đã được ghi ở lớp học trước. Qua đó đảm bảo lưu trữ đầy đủ, chính xác thông tin và kết quả học tập, rèn luyện của học sinh, đồng thời bảo đảm tính nhất quán của thông tin khi học bạ số đã được phát hành và không thể thay đổi thông tin.
Cô giáo Nguyễn Thị Thu Hương – Giáo viên chủ nhiệm Lớp 1/3, Trường TH Chu Văn An, TP.Pleiku cho biết: “Giáo viên rất thuận tiện trong việc nhận xét các môn học, hoạt động giáo dục.Từ lớp 1 chuyển lên lớp trên thì giáo viên có thể dựa vào học bạ lớp 1 và tiếp tục theo dõi học sinh ở các lớp trên. Biết được em đó có những ưu, điểm gì về hoạt động giáo dục, rất thuận lợi cho giáo viên ở các khối 2, 3.”

Từ những tiện ích đem lại, học bạ số đang tiếp tục được triển khai, nhân rộng từ khối lớp 1 đến khối lớp 5 ở các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Theo giáo viên và cán bộ quản lý các trường, để học bạ số phát huy hơn nữa các giá trị trong thời kỳ công nghệ 4.0 cần có sự đồng bộ thông tin và liên thông dữ liệu ở các đơn vị trường học cũng như các cấp học trong và ngoài tỉnh.
Thầy giáo Lê Văn Phương – Hiệu trưởng Trường TH Chu Văn An, TP.Pleiku cho biết: “Chúng tôi tiên phong trong việc thực hiện học bạ số từ lớp 1 đến lớp 5. Tuy nhiên chúng tôi đang gặp phải khó khăn. Bộ GD&ĐT chưa ban hành quy chế giữa trường này với trường kia, giữa cấp 1,2,3, liên thông lên đại học và giữa trường này của tỉnh này với tỉnh khác. Khi học sinh có nhu cầu chuyển trường thì chúng tôi phải in học bạ giấy, đây cũng là cái bất cập.”
Cô giáo Đỗ Thị Bé – Phó Hiệu trưởng Trường TH Lý Tự Trọng, xã Ia Der, huyện Ia Grai: “Đề xuất của chúng tôi là nếu đã phần mềm thì chúng ta làm phần mềm luôn và có cách lưu trữ ở phần mềm và không in nữa. Chuẩn hóa thì khi học sinh chuyển cấp chúng tôi chỉ đẩy phần mềm lên và học sinh chuyển trường thì chúng tôi đưa mã để phụ huynh và trường chuyển tới tiếp cận phần mềm và không phải làm phần cứng nữa.”
Có thể nói, việc triển khai thí điểm học bạ số ở cấp tiểu học đã và đang tạo nên bước chuyển mới trong công tác quản lý, theo dõi, nhận xét, đánh giá học sinh đối với giáo viên, trường học và phụ huynh học sinh. Đây là mô hình phù hợp với những đổi mới mạnh mẽ của ngành giáo dục trong thời kỳ công nghệ 4.0. Do vậy, những vướng mắc bất cập khi triển khai học bạ số cần được ngành giáo dục quan tâm điều chỉnh kịp thời. Qua đó phát huy hơn nữa những tiện ích và giá trị mà học bạ số mang lại khi triển khai đại trà không chỉ ở bậc tiểu học mà cả ở các bậc học cao hơn.
Thiên Thanh – Huy Toàn – Duy Linh