Quyết định áp giá trần đối với 25 sản phẩm sữa bột dành cho trẻ em dưới 6 tuổi của Bộ Tài chính chính thức có hiệu lực từ ngày 01/6/2014. Đây thực sự là tin vui cho người tiêu dùng, nhất là những bậc cha mẹ có con nhỏ. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm thực hiện, việc áp trần giá sữa cũng chính thức được tạm dừng từ ngày 31/3/2017 vừa qua. Trước quyết định này của Chính phủ, nhiều người tiêu dùng tỏ ra lo lắng sẽ tiếp tục những đợt tăng giá sữa mới trong thời gian tới.
Lo ngại của người tiêu dùng là có căn cứ, bởi vì trên thực tế thị trường sữa vừa mới ổn định nên việc dỡ trần sẽ làm xáo trộn về giá, nhất là đối với các loại sữa công thức. Và rõ ràng điều này cần thiết phải có một sự minh bạch từ chính các doanh nghiệp sản xuất sữa để đảm bảo cho quyền lợi của người tiêu dùng.
Thị trường sữa bột dành cho trẻ em hiện được phân chia rõ ràng theo 3 phân khúc là cao cấp, trung cấp và bình dân; với hơn 1.000 sản phẩm thuộc diện phải đăng ký giá với Bộ Công Thương. Trên thực tế, tùy theo nhu cầu, người tiêu dùng có thể dễ dàng lựa chọn những sản phẩm phù hợp dù là trước đây hay như bây giờ; thế nhưng sau một thời gian áp giá trần sữa tạo thuận lợi về giá cho người tiêu dùng, thì nay với quyết định bỏ giá trần, không ít người tiêu dùng cũng bắt đầu hoang mang với những sự chọn lựa khác nhau đối với mặt hàng sữa bột dành cho trẻ em dưới 6 tuổi.
Chị Nguyễn Thị Anh Vy – phường Ia Kring, TP.Pleiku, Gia Lai cho biết: “Tùy theo sữa sữa nào đó phù hợp với con mình. Nói chung là phải tốtn đảm bảo nhưng cũng phải phù hợp với túi tiền của mình cho nên là dù sao thì mình cũng phải cân đo đong đếm nó cho thật kỹ ”.
Với quyết định bỏ trần giá sữa này cũng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp kinh doanh sữa sẽ tự xác định mức giá bán lẻ, giá đăng ký hoặc kê khai giá với cơ quan nhà nước, cũng như chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm trong toàn chuỗi phân phối. Tuy nhiên, để kiểm soát tốt được những yếu tố cấu thành giá sữa, Bộ Công Thương cũng đã đề xuất gắn trách nhiệm của doanh nhập khẩu, sản xuất với giá thành cuối cùng của sản phẩm. Điều này đồng nghĩa với việc nếu như trước đây, doanh nghiệp nhập khẩu hay sản xuất chỉ có trách nhiệm với giá sản xuất, còn giá thành cuối cùng là do người bán; thì nay không một cửa hàng, điểm bán nào được bán giá vượt mức doanh nghiệp đã kê khai hoặc đăng ký.
Chị Lê Thị Thu Trang – Chủ cửa hàng Thu Trang, TP.Pleiku, Gia Lai cũng nói: “Thật sự ở đây thì cũng chưa thấy có động thái nào và cũng chưa thấy có khách hàng nào đến chia sẻ về vấn đề đó. Nếu mà lên giá chút chút và lý giải vì vấn đề trượt giá thì người ta vẫn có thể chấp nhận, nhưng mà lên vì vấn đề kinh doanh thì chắc sẽ được người ta nói nhiều và người ta sẽ thay đổi thói quen tiêu dùng của mình”.
Theo thông báo mới đây của Bộ Công Thương, 8 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sản phẩm sữa và thực phẩm chức năng dành cho trẻ em dưới 6 tuổi phải đăng ký, kê khai giá với Vụ Thị trường trong nước gồm: Công ty TNHH FrieslandCampina Việt Nam, Công ty Nestlé Việt Nam, Công ty TNHH Dinh dưỡng 3A, Công ty Mead Johnson Nutrition Việt Nam, Công ty Cổ phần Sóng Thần Hà Nội, Công ty TNHH phân phối Tiên Tiến, Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) và Công ty Cổ phần Thực phẩm dinh dưỡng Nutifood. Riêng những doanh nghiệp không có tên trong danh sách này sẽ thực hiện việc đăng ký, kê khai và thông báo giá tại Sở Công thương các tỉnh, thành phố nơi doanh nghiệp có trụ sở chính. Để bình ổn thị trường sữa, biện pháp quản lý hiệu quả nhất có lẽ là cơ quan quản lý kiểm soát được đầu vào, chi phí vận chuyển, sản xuất cũng như thuế, phí của các doanh nghiệp sản xuất; thế nhưng điều mà người tiêu dùng mong muốn là Bộ Tài chính nhanh chóng có biện pháp quản lý giá sữa sau khi dỡ bỏ giá trần; đảm bảo cạnh tranh, hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp, nhà nước và người tiêu dùng./.
Mỹ Tiến, R’Piên