Trong khi nhiều người dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên đang có ảo tưởng qua Mỹ để hưởng cuộc sống giàu sang mà không phải bỏ sức lao động, thì tại làng PleiBông, xã A Yun, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai có một người đàn ông đã từng định cư ở nước Mỹ, nhưng đã hiểu rằng không có cuộc sống nào hơn ở quê nhà, nên đã trở về Việt Nam đoàn tụ cùng gia đình. Thấm thía cuộc sống vất vả, không việc ở đất khách quê người, khi về với buôn làng ông chăm chỉ làm ăn, sống có uy tín và được bà con bầu làm già làng. Đó là già Dêr người dân tộc Bana. Phóng sự sau đây là lời cảnh tỉnh cho những ai có suy nghĩ là không phải lao động mà vẫn có được cuộc sống sang giàu, phú quý.
Già làng Dêr luôn lấy tấm gương mình để răn dạy con cháu, đừng nghĩ viển vông nghe lời xúi giục của kẻ xấu mà vượt biên trái phép.
Là người duy nhất ở xã Ayun, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai đi Mỹ theo diện H.O năm 1998. Chỉ sau 2 năm ở đất khách quê người, ông Dêr đã trở về lại quê hương. Ông cho biết, trong thời gian ở Mỹ, ông phải lao động quần quật suốt cả ngày mà vẫn không đảm bảo được cuộc sống. Già Dêr nhớ lại, nếu hồi đó ông không sáng suốt quay về quê hương sớm, thì chẳng được nhìn thấy mặt người vợ quá cố lần cuối. Chính vì vậy, người đàn ông Bana này luôn lấy tấm gương mình để răn dạy con cháu, đừng nghĩ viển vông nghe lời xúi giục của kẻ xấu mà vượt biên trái phép.
Già làng Dêr – Làng Plei Bông, xã Ayun, huyện Mang Yang, Gia Lai chia sẻ: "Trước đi Mỹ nhưng đến nước Mỹ khổ cực quá, làm việc từ 3 giờ sáng nên phải trở về Việt Nam sướng hơn, ở đây có con cháu, bà con làng xóm. Về Việt Nam sướng hơn ngày nào thích làm thì làm, thích nghĩ thì nghĩ, sướng . Bà con mai mốt đừng nghe người ta xuyên tạc, ở Việt Nam sướng hơn, bên Mỹ khó khăn vất vả quá".
Về với buôn làng và quê hương ngày càng đổi thay, thấu hiểu được sự ra đi trước đây là quyết định sai lầm, nên già Dêr dốc sức vào việc phát triển kinh tế gia đình, làm công tác xã hội, giúp bà con buôn làng nhận thức được cái đúng cái sai, chăm lo công việc làm ăn. Ông được dân làng tín nhiệm bầu làm già làng. Với uy tín của mình, ông thường giải quyết ổn thỏa các vụ tranh chấp, xích mích xảy ra trong làng, cũng như vận động bà con chăm lo sản xuất, ổn định đời sống.
Ông Cơm– Làng Plei Bông, xã Ayun, huyện Mang Yang, Gia Lai nói: "Những trường hợp bà con xích mích tranh chấp đất đai ông đều đến giải quyết, ông có uy tín, nói được, làm được nên bà con nghe theo. Ông vận động bà con làm ăn phát triển kinh tế trang trại, làm ruộng rẫy, trồng cao su, trồng mì".
Hiện nay già Der là Ủy viên Mặt trận Tổ Quốc tỉnh, với vị trí này ông càng thể hiện vai trò gương mẫu trong lao động sản xuất, xây dựng khối đoàn kết dân tộc. Uy tín của già Dêr đã vượt qua khuôn khổ của làng Plei bông, và ngày càng lan tỏa ra các vùng lân cận .
Ông Nguyễn Văn Lộc – Chủ Tịch UBND xã Ayun, huyện Mang Yang, Gia Lai cho biết: "Từ khi già làng Dêr được bầu làm già làng, ủy viên Mặt trận tỉnh thì công tác vận động của già làng rất tốt, tạo được sự đoàn kết trong nội bộ hội đồng già làng và trong làng xóm. Từ đó, đời sống của dân làng ngày càng phát triển hơn, nhân dân biết chăm lo sản xuất, xóa được đói nghèo. Về an ninh chính trị cũng được giữ vững ổn định".
Sự trở về của người đàn ông dân tộc Bana này đã cho tất cả người dân trên địa bàn thấy được rằng, không đâu bằng quê hương mình. Bởi như ông đi theo diện hợp pháp mà còn khổ cực như vậy, thì vượt biên trái phép trốn ra nước ngoài sẽ còn khổ cực, nguy hiểm biết bao nhiêu. Mỗi khi họp làng, già làng Dêr thường nhắc nhở bà con "Đảng, Nhà nước luôn quan tâm, chăm lo đến đời sống của người dân, do đó tất cả mọi người hãy đoàn kết chung tay góp sức xây dựng buôn làng ngày càng giàu đẹp, phát triển kinh tế gia đình".
Với sự đóng góp tích cực của già làng Dêr, hiện tại làng Plei Bông, xã Ayun, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai không còn hộ đói, trên 80% số hộ có nhà xây kiên cố, gia đình nào cũng có cuộc sống no đủ./.
Mai Loan – Hương Lý – Viễn Khánh