Bệnh khảm lá vi rút gây hại trên cây mỳ đang diễn ra trên diện rộng tại tỉnh Gia Lai. Chỉ sau chưa đầy 1 năm xuất hiện, bệnh đã lan rộng tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh với hơn 4.200ha. Tốc độ lây lan nhanh khiến 70.000 ha mỳ trong toàn tỉnh bị đe dọa. Phóng sự ghi nhận tại huyện Ia Pa, một trong những địa phương có diện tích mỳ nhiễm bệnh nhiều nhất tỉnh Gia Lai.
Gia đình ông Phạm Văn Thủy ở thôn Kim Năng, xã Ia Mrơn, huyện Ia Pa có 5ha rẫy trồng mỳ. Năm ngoái trong rẫy chỉ có vài khoảnh nhỏ cây bị khảm lá vi rút và ông đã tiến hành tiêu hủy theo khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn. Tuy nhiên, năm nay, khi trồng lại thì gần như toàn bộ rẫy mỳ đã bị nhiễm bệnh khảm lá. Một số diện tích biểu hiện bệnh rất nặng ngay từ khi cây mỳ mới lên. Khi thu hoạch, năng suất đã giảm đáng kể.
Ông Phạm Văn Thủy – Xã Ia Mrơn, Ia Pa, Gia Lai cho biết: “Năm ngoái chỉ bị chừng vài miếng đến một sào nhưng năm nay thì trồng lên thì nó lan tràn gần hết, cây mỳ lên khỏi mặt đất là đã bị rồi. Mà bây giờ mình cũng không biết thuốc nào để đặc trị. Giờ bà con nhổ lên chỉ có dọn rẫy thôi, mất trắng thôi”.
Huyện Ia Pa là một trong những địa phương có diện tích mỳ bị bệnh khảm lá vi rút nhiều nhất tỉnh Gia Lai với hơn 2.500 ha. Việc diện tích nhiễm bệnh tăng đột biến là do trong niên vụ này nhiều nông dân chuyển đổi đất trồng mía sang trồng mỳ trong thời điểm bệnh khảm lá đang lây lan, việc kiểm soát nguồn giống không tốt. Mặc dù các ngành chức năng của huyện đã nỗ lực ngăn chặn nhưng bệnh chưa có dấu hiệu dừng lại và gần như không thể kiểm soát.
Bà Nguyễn Thị Hường – Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Ia Pa, Gia Lai cho biết: “Trung tâm cũng như Phòng Nông nghiệp cùng với UBND các xã hướng dẫn tích cực cho bà con các giải pháp phòng trừ bệnh khảm lá sắn. Nhưng hiện nay, thực tế tình hình rất khó kiểm soát, khẳng định rất khó. Biện pháp trước mắt, đối với mỳ vụ Đông Xuân hiện nay đã được 9-10 tháng thì chúng tôi khuyến cáo bà con tận thu và những nguồn bị bệnh thì khuyến cáo bà con không lấy giống cho vụ sau và tiêu hủy tàn dư thực vật này”.
Với hơn 4.200ha mỳ bị bệnh, trong đó có hơn 1.600ha bị ở mức trung bình đến rất nặng, năng suất có thể giảm từ 50- 90%. Như vậy, kể từ khi phát hiện cách đây khoảng 1 năm, diện tích mỳ bị bệnh khảm lá vi rút ở Gia Lai đã tăng hơn 400 lần. Và theo thống kê của ngành chức năng, trên địa bàn tỉnh hiện có 70.000 ha mỳ, do bệnh khảm lá chưa có thuốc đặc trị, tốc độ lây lan vẫn chưa được kiểm soát nên toàn bộ diện tích này đều bị đe dọa nhiễm bệnh./.
Đoàn Bình, Minh Trí