Bảo tồn và phát triển văn hóa nhìn từ Ngày hội Văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai

Cập nhật 19/4/2023, 06:04:29

Ngày 17/11/2008, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1668, lấy ngày 19/4 hàng năm là “Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam” nhằm góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý thức trách nhiệm của các thế hệ, tầng lớp nhân dân trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, cũng như làm phong phú thêm đời sống tinh thần của 54 dân tộc đang sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam. Tại Gia Lai, những năm qua công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa của nhân dân các dân tộc đã được triển khai thực hiện bằng nhiều giải pháp thiết thực. Ngày hội Văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai lần thứ II, năm 2023 diễn ra trong 2 ngày 14 và 15 tháng 4 vừa qua là một trong những hoạt động nhằm cụ thể hóa nhiệm vụ đó.

Trong số 7 hoạt động diễn ra trong Ngày hội Văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai năm 2023, thì biểu diễn Cồng chiêng – Múa xoang và Trình diễn nhạc cụ dân tộc của các dân tộc Bana, Jrai là 2 hoạt động thu hút nhiều nghệ nhân tham gia có tuổi đời còn khá trẻ. Đây là tín hiệu hết sức tích cực trong công tác giữ gìn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của các dân tộc bản địa đang sinh sống trên địa bàn tỉnh. Không những thế, chính các nghệ nhân trẻ này cũng sẽ là những “sứ giả” đưa văn hóa truyền thống của dân tộc mình giới thiệu với du khách.

Em Sia – na – Đoàn Nghệ nhân huyện Đak Đoa chia sẻ: “Khi đến đây thì con muốn giới thiệu cho mọi người về các nhạc cụ dân tộc, bản sắc văn hóa của dân tộc Bana”.

Những không gian sinh hoạt cộng đồng đã được hơn 700 nghệ nhân ở 17 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh tái hiện hết sức chân thật, gần gũi và tạo nên sự thích thú đối với du khách. Do đó, dù chỉ mới lần thứ 2 tổ chức, nhưng Ngày hội Văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai là hoạt động hứa hẹn sẽ góp phần tôn vinh, quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc trên địa bàn tỉnh. Từ đó giúp khai thác, phát huy nguồn lực văn hóa của cộng đồng các dân tộc trong tỉnh để Gia Lai phát triển và hội nhập với khu vực và quốc tế theo hướng bền vững.

Thạc sĩ Nguyễn Quang Tuệ – Trưởng phòng Quản lí Văn hóa, Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch Gia Lai cho biết: “Rất nhiều nghệ nhân khi được hỏi thì họ trả lời là rất tự hào khi tham gia sự kiện này. Mà nghệ nhân đã nói như vậy thì các cộng đồng cũng như vậy vì ở buôn làng thì có thói quen là khi cử đoàn này đi thì buôn làng khác nghĩ rằng mình sẽ phải cố gắng để được xuất hiện ở Ngày hội văn hóa vào năm tới. Do đó tôi nghĩ rằng nó sẽ có một sự chuyển biến cả về hình thức lẫn nội dung hết sức tích cực trong công tác bảo tồn và phát triển văn hóa”.

 Bà Trần Thị Bích Vân – Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa – Thông tin – Thể thao huyện Đak Pơ trao đổi: “Ngay sau Ngày hội lần này thì huyện Đak Pơ đã có Kế hoạch tổ chức Ngày hội Văn hóa các DTTS huyện Đak Pơ và sẽ tổ chức vào trung tuần tháng 5 để bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc trên địa bàn huyện. Sau hoạt động đó thì huyện cũng sẽ đăng ký với Sở VH – TT -DL chọn 1 đội cồng chiêng để lần đầu tiên tham gia hoạt động cồng chiêng cuối tuần tại Tp.Pleiku”.

Trên địa bàn tỉnh Gia Lai có hơn 40 dân tộc đang sinh sống, mỗi dân tộc đều sở hữu cho riêng mình những nét văn hóa vô cùng đặc sắc. Tại ngày hội này, những gì là tinh túy nhất của các dân tộc đã được bà con mang đến để giới thiệu với du khách và nhân dân. Đó là những không gian Lễ hội, là những vũ điệu cồng chiêng làm say đắm lòng người, là âm thanh các loại nhạc cụ truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số, hay đó là vẻ đẹp trong lao động của người phụ nữ dân tộc thiểu số Jrai, Bana bên khung dệt thổ cẩm…Để đằng sau mỗi tấm thổ cẩm là câu chuyện đặc sắc về lịch sử, văn hóa và trách nhiệm truyền nghề giữ lửa cho các thế hệ mai sau.

Chị Phạm Thị Bình – Huyện Chư Prông bày tỏ: “Chiếc váy của bà con dệt rất là xinh, thấy lạ lạ nên cũng thử mua xem thì thấy nó khá đẹp và hợp với mình”.

Bà Kpă Uyên – Đoàn Nghệ nhân huyện Phú Thiện thể hiện quyết tâm: “Sau ngày hội này, về huyện tôi sẽ truyền đạt cho các cháu thế hệ sau, dạy dệt thổ cẩm miễn phí cho các cháu để giữ truyền thống của dân tộc mình”.

Có thể nói, Ngày hội Văn các dân tộc tỉnh Gia Lai không chỉ là sân chơi ý nghĩa cho bà con sau những ngày mùa bận rộn, mà còn là dịp để đồng bào trình diễn, giao lưu các tiết mục văn hóa, văn nghệ đặc sắc, độc đáo của dân tộc mình. Từ đó, nâng cao ý thức trách nhiệm giữ gìn, bảo tồn và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, góp phần làm cho văn hóa phát triển ngang bằng với kinh tế và các lĩnh vực khác trên địa bàn tỉnh Gia Lai./.

Quốc Linh – Bá Bính – Minh Trung

Trả lời