Cần phải khẳng định rằng, chính sách Bảo hiểm thất nghiệp đã hỗ trợ người lao động trong hoàn cảnh mất việc. Tuy nhiên, từ chính sách đến thực tế cuộc sống còn bộc lộ nhiều hạn chế như chính sách Bảo hiểm thất nghiệp chỉ mới hỗ trợ người lao động bằng khoản tiền được trợ cấp mà chưa quan tâm đến cái gốc của vấn đề, đó là giúp người lao động mất việc tái hòa nhập thị trường lao động.

Tư vấn, giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề được coi là một nhiệm vụ quan trọng của chính sách Bảo hiểm thất nghiệp
Cùng với việc chi trả trợ cấp thất nghiệp, thì tư vấn, giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề được coi là một nhiệm vụ quan trọng của chính sách Bảo hiểm thất nghiệp, giúp người lao động nhanh chóng tìm được việc làm. Hiện Gia Lai có trên 10 nghìn lao động thất nghiệp cần được trợ cấp nhưng mới có 296 lao động là có việc làm, 23 lao động có nhu cầu hỗ trợ học nghề. Như vậy, số lao động được hỗ trợ học nghề chiếm tỷ lệ từ 1 đến 2% so với số lao động đang thất nghiệp hiện có, một con số quá thấp.
Ông Nguyễn Xuân Hùng , Phó giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Gia Lai cho biết: “BHTN sau 7 năm thực hiện, thực tế đã đi vào cuộc sống nhưng nó cũng có một số vướng mắc cụ thể là người lao động người ta mới chỉ quan tâm đến tiền trợ cấp thất nghiệp chứ người ta chưa quan tâm đến tiền hỗ trợ học nghề, quyền được giới thiệu việc làm, bởi vì lao động ở Gia Lai là lao động phổ thông, sản xuất ngành nông nghiệp cuộc sống còn nhiều khó khăn nên khi mất việc làm là họ nghĩ đến chuyện tiền giúp họ lúc khó khăn chứ họ chưa nghĩ đến chuyện học nghề để ổn định cuộc sống lâu dài”.
Một nguyên nhân nữa cũng khiến người lao động không mặn mà với học nghề sau khi thất nghiệp, đó là những đơn vị đào tạo nghề ở Gia Lai chưa nhiều, điều này đồng nghĩa với người lao động không có nhiều sự lựa chọn ngành học hoặc khi học xong cũng không thể chắc chắn là sau này sẽ có việc làm.
Anh Lê Tấn Linh, Tp.Pleiku, Gia Lai cho biết: Tôi mới nghỉ việc ở công ty, trong thời gian tìm việc làm mới thì tôi cũng đi học lái xe. Không biết học xong có kiếm được việc làm không, ở Gia Lai mình cũng không có nhiều cơ sở đào tạo nghề cho mình lựa chọn…
Bên cạnh đó, mức hỗ trợ học nghề cho lao động thất nghiệp theo quy định còn thấp, các doanh nghiệp cũng chủ yếu tuyển dụng lao động phổ thông, nên khi người lao động đã qua đào đạo thì các chủ doanh nghiệp cũng chỉ trả lương theo vị trí công việc của lao động phổ thông mà thôi. Rõ ràng điều này không thể khuyến khích người lao động sau khi mất việc có nhu cầu được hỗ trợ học nghề để nhanh chóng trở lại hòa nhập với thị trường lao động.
Về vấn đề này ông Nguyễn Xuân Hùng ,Phó giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Gia Lai nói: “Cái khó là hiện nay các cơ sở đào tạo nghề chưa phù hợp với người lao động, cái thứ hai là khi người lao động học nghề ra đi làm thì chủ doanh nghiệp lại không trả lương theo nghề họ học, cái thứ 3 là ở Gia Lai nhiều cơ sở nghề không đáp ứng được nhu cầu học nghề, tiếp theo là chi phí học nghề ở Gia Lai cũng rất cao so với người lao động thất nghiệp. Hơn nữa để tập hợp một lớp người lao động thất nghiệp học nghề cũng rất khó nên thường phải ghép vào những lớp nghề khác”.
Để giải quyết những vấn đề trên và giúp người lao động sử dụng hiệu quả Bảo hiểm thất nghiệp, các cơ quan chức năng có liên quan cần tăng cường các biện pháp về tuyên truyền chính sách Bảo hiểm thất nghiệp, tư vấn, giới thiệu việc làm, cũng như hỗ trợ học nghề cho người lao động. Vì trong xu thế phát triển của xã hội hiện nay thì người lao động được hỗ trợ học nghề mới là chiến lược lâu dài và mang tính bền vững. Qua đó chính sách Bảo hiểm thất nghiệp mới làm tròn nhiệm vụ của mình đó là đồng hành cùng người lao động, tháo gỡ kịp thời những khó khăn của người lao động, giúp họ nhanh chóng tái hòa nhập thị trường lao động./.
Lệ Xuân – Minh Trí