Mặc dù đang trong độ tuổi lao động nhưng lại nghèo đói triền miên và mặc nhiên xem như số phận. Điều đáng nói ở đây là cuộc sống tuy khó khăn, thiếu thốn trăm bề nhưng nhiều hộ lại từ chối vay vốn chương trình tín dụng chính sách dành cho hộ nghèo với lý do không biết vay về để làm gì nên sợ không trả được nợ. Phóng sự thực hiện tại xã Hà Tây, huyện Chư Pah:
Dù mới sinh con nhưng bữa ăn hàng ngày của chị Thoan rất đạm bạc. Anh HYin, chồng của chị Thoan cho biết vì vợ mới sinh nên có bát canh rau má nhường cho vợ, còn anh chỉ có cơm trắng nhưng cũng không đủ no.
Nhà cửa tuềnh toàng, chẳng có gì đáng giá…
Nghèo khổ là vậy nhưng anh HYin cho rằng mình bằng lòng với cuộc sống hiện tại và không có ý định sẽ vay vốn tín dụng chính sách để phát triển kinh tế, đưa gia đình thoát cảnh nghèo đói.
Anh Hyin, Làng Kon Sơ Lăng- Xã Hà Tây, huyện Chư Pah nói: “Mình sống ngày nào biết ngày đó thôi. Vay tiền về bây giờ cũng không biết làm gì. Làm không được lại nợ, lấy tiền đâu mà trả, mình sợ lắm”.
Không riêng vợ chồng anh HYin, cuộc sống của vợ chồng anh Đoon cũng chẳng khá hơn. Với hơn 1 sào lúa rẫy, 2 sào mì, mỗi năm chỉ vỏn vẹn thu được 1 tạ lúa và khoảng 20 bao mì. Hai vợ chồng cùng một con nhỏ, tằn tiện thế nào cũng không đủ, cuộc sống luôn trong cảnh thiếu trước, hụt sau. Thế nhưng chính quyền địa phương thuyết phục thế nào anh Đoon cũng từ chối vay vốn Ngân hàng Chính sách Xã hội.
Anh Đoon- Làng Kon Sơ Lăng, xã Hà Tây, huyện Chư Pah cũng nói: “Mình cũng có đi làm thuê nhưng cuộc sống khó khăn lắm, làm không đủ ăn. Cũng muốn làm ăn nhưng bây giờ không biết làm gì nên không dám vay tiền nhà nước, sợ không có trả”.
Gia đình anh HYin, anh Đoon chỉ là hai trong số nhiều trường hợp như vậy ở làng Kon Sơ Lăng. Theo thống kê của xã Hà Tây, làng Kon Sơ Lăng có tổng số 225 hộ nhưng có đến 70% thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Trong đó, 99 hộ thuộc hộ nghèo, chiếm 40%, hộ cận nghèo chiếm 30%. Làng Kon Sơ Lăng hiện có dư nợ tại Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện Chư Pah khoảng 700 triệu đồng. Với mức bình quân cho vay mỗi hộ 30 triệu đồng, như vậy cả làng chỉ có hơn 20 hộ vay vốn Ngân hàng Chính sách Xã hội. Một con số quá ít so với tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo của làng.
Ông Trần Anh Hào- Phó Chủ tịch UBND xã Hà Tây, huyện Chư Pah cho biết: “Về phía chính quyền địa phương cũng đã thường xuyên vận động bà con mạnh dạn vay vốn NHCSXH để phát triển sản xuất xóa đói giảm nghèo. Tuy nhiên do tâm lý bà con vẫn còn ỉ lại vào các chính sách hỗ trợ khác của nhà nước nên ý thức tự lập không có. Thời gian tới xã sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động bà con theo hướng cầm tay chỉ việc, hướng dẫn bà con cách làm ăn hiệu quả và mạnh dạn vay vốn”.
Từ câu chuyện ở làng Kon Sơ Lăng, bài toán thoát nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số cũng là nỗi trăn trở của tỉnh Gia Lai trong những năm qua. Trong khi không thiếu các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số cũng như chương trình tín dụng chính sách cho hộ nghèo, hộ cận nghèo không thiếu vốn, nhưng tỷ lệ hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh vẫn chiếm khá cao. Trình độ nhận thức, thói quen sinh hoạt, sản xuất và một số hủ tục lạc hậu…được xem là những rào cản để đưa bà con thoát khỏi nghèo đói. Nếu những rào cản này không được phá dỡ thì những hộ như anh HYin, anh Đoon hay nhiều trường hợp tương tự khác bao giờ mới thoát nghèo vẫn là câu hỏi chưa tìm được lời giải.
Hồng Uyên,Thanh Sáng