Tên tuổi của Anh hùng Núp gắn liền với làng kháng chiến Stơr, thuộc xã Tơ Tung, huyện Kbang. Gương chiến đấu của ông có sức ảnh hưởng sâu rộng khắp buôn làng, núi rừng Tây Nguyên. Để tưởng nhớ người con tiêu biểu của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên, cũng như khắc sâu trong lòng thế hệ mai sau về một biểu tượng anh hùng bất khuất, tỉnh Gia Lai đã xây dựng nhiều công trình, hạng mục trưng bày, giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp đấu tranh cách mạng của Anh hùng Núp. Phóng sự được thực hiện nhân Kỷ niệm 110 năm Ngày sinh của Anh hùng Núp (02/5/1914-02/5/2024)
Con đường huyết mạch Đông Trường Sơn xuyên qua làng kháng chiến Stơr, như sợi chỉ nối dài vô tận giữa quá khứ với hiện tại. Vẫn còn đó, dòng Kzắc hiền hòa, cần mẫn dẫn dòng nước mát lành từ suối Tơ Tung về với buôn làng, núi Kông vẫn sừng sững như một điểm tựa của niềm tin và lòng quả cảm của người dân nơi đây. Những ký ức về Anh hùng Núp – người con ưu tú của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên vẫn mãi vẹn nguyên trong trí nhớ, trong từng câu chuyện kể của dân làng. Mặc dù đã ngoài 80, già Đinh Yom vẫn nhớ mãi những tháng ngày được sống cùng bác Núp, được bác chỉ cách đánh giặc. Già kể, làng Stơr khi ấy chỉ chừng hơn chục nóc nhà. Xung quanh làng là rừng cây rậm rạp, phía trước có suối, phía sau có núi, khiến nơi đây trở thành một địa điểm rất hiểm trở. Địa thế đó đã khiến người con Bahnar Đinh Núp không một ngày trải qua thao trường luyện tập nhưng với tài trí và lòng căm thù giặc, ông đã bài binh bố trận một cách tài tình và hiểm hóc. Những chông treo, bẫy đá, hầm chông, cung nỏ… đơn sơ như chính con người Tây Nguyên yêu nước đứng lên đánh giặc đã bao phen khiến quân thù khiếp đảm.
Ông Đinh Yom – Làng Stơr, xã Tơ Tung, huyện Kbang chia sẻ: “Trước kia, khi còn trẻ, hồi đánh Pháp á, ông Núp á gương mẫu lắm, ông bày dân làng gót chông nè, làm hầm, làm bẫy đá nè, ông Núp giỏi thật. Ông động viên dân làng, không phải nói 1-2 người đâu, mà hết cả làng không được đầu hàng giặc Pháp, mình cố gắng giữ làng, đoàn kết. Giải phóng dân làng phấn khởi, mừng lắm, có bác Núp nữa, bác nói: dân làng mình thấy chưa, tôi nói là cách mạng mình đánh sẽ thắng mà, giờ tự do rồi, mình làm ăn, không đói nữa.”
Trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã xây dựng nhiều công trình, hạng mục trưng bày, giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp đấu tranh cách mạng bất khuất của Anh hùng Núp. Nhiều con đường, trường học cũng đã mang tên ông. Đặc biệt phải kể đến là Nhà lưu niệm về Anh hùng Núp được xây dựng ngay tại quê hương ông – Làng kháng chiến Stơr, xã Tơ Tung, huyện Kbang. Nhà lưu niệm đang lưu giữ và trưng bày hơn 400 hình anh, tư liệu, kỷ vật của Anh hùng Núp và nhiều hiện vật đặc trưng về văn hóa của đồng bào Bahnar. Nơi đây đã và đang trở thành điểm tham quan thu hút đông đảo du khách trong hành trình du lịch về nguồn, về các “địa chỉ đỏ” trên địa bàn huyện Kbang nói riêng và tỉnh Gia Lai nói chung. Tất cả những hiện vật về Anh hùng Núp sẽ mãi là tài sản vô giá đối với việc giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ mai sau.
Bà Nguyễn Thị Thu Thảo – Phó Chủ tịch HĐND huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu xúc động: “Có thể nói, về Anh hùng Núp thì cũng đã được học, xem phim về ông, nhưng đây là lần đầu tiên mình đến Tây Nguyên, vùng đất núi non hùng vỹ như thế này, đặt chân đến Nhà lưu niệm tận mắt chứng kiến, cảm giác như được gặp bác Núp, cảm xúc rất là trào dâng khó tả, trong lòng rất xúc động và ngưỡng mộ, trong thời kỳ kháng chiến khó khăn như thế mà Bác đã cùng với đồng bào đoàn kết, nhất là tư tưởng chính trị của Bác lại kiên cường như thế. Đặc biệt đoàn chúng tôi từ Biển đảo xa xôi, cảm xúc được về với núi rừng Tây Nguyên, cùng cảm xúc được đến đây làm mình vô cùng xúc động.”
Chị Nông Thị Cảnh – Thuyết minh viên tại Nhà lưu niệm Anh hùng Núp, xã Tơ Tung, huyện Kbang tự hào nói: “Tôi rất là tự hào khi được sinh ra và lớn lên trên vùng đất quê hương anh hùng Đinh Núp – niềm tự hào của cả Tây Nguyên. Được công tác ở một nơi vinh dự như thế này, bản thân rất là tự hào, và luôn cố gắng phát huy năng lực chuyên môn cũng như luôn có trong mình niềm đam mê, phấn đấu, trách nhiệm, để mỗi khi đón đoàn sẽ luôn phục vụ tốt nhất, nhiệt tình, làm hài lòng du khách, để sẽ có nhiều đoàn đến tưởng nhớ Bác và không quên công lao của người anh hùng dân tộc của chúng ta – anh hùng Đinh Núp.”
Không riêng dân làng Stơr, câu chuyện về Anh hùng Đinh Núp sẽ luôn sống mãi trong lòng mỗi người con đất Việt như một biểu tượng sáng ngời về ý chí anh dũng, kiên cường, bất khuất; là biểu tượng về tinh thần đại đoàn kết của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên. Anh hùng Núp đã ra đi về với thế giới Atâu nhưng trong tâm khảm của mỗi người dân, ông luôn trường tồn, như tiếng cồng chiêng mãi ngân vang khúc khải hoàn và như sức sống mãnh liệt của sông núi Tơ Tung Anh hùng.
Trương Trang – Duy Linh