Rah Lan Rương (SN 2000, trú làng Plei Dmun-Măk) Dmun-Măk, xã Ia Ake, huyện Phú Thiện là người mới hồi hương từ Thái Lan vào ngày 5/8/2022. Sau gần 5 năm lưu lạc nơi xứ người, Rương về nhà với hai bàn tay trắng. Năm 2018, để có tiền vượt biên, Rương bán rẻ hơn 1 ha rẫy của gia đình. Hết đất, giờ đây vợ chồng Rương và người mẹ già phải đi làm thuê kiếm sống qua ngày. Vất vả là vậy, nhưng với Rương, được về nhà với gia đình đã là điều may mắn, bởi thời gian sống vất vưởng ở Thái Lan là những ngày đầy lo sợ và chờ đợi trong vô vọng.

Rah Lan Rương – Làng Plei Dmun-Măk, xã Ia Ake, huyện Phú Thiện cho biết: “Bên đó chỉ tiền thuê trọ mỗi tháng đã hết 2.800 bath Thái (khoảng 2,1 triệu đồng), hết tiền mang theo là nhịn đói. Để kiếm cơm ăn, chúng tôi kiếm chân phụ hồ hay quét rác thôi. Họ trả lương rẻ mạt lắm, mỗi ngày đi làm khoảng 300 bath, (gần 200.000 đồng), bằng 1/3 lương người Thái thôi. Đã vậy, chúng tôi còn bị người Thái họ chửi mắng mà phải chịu thôi chứ biết kêu ai”.

Thế nhưng đối với Rương khó khăn đó chưa là gì so với nỗi ám ảnh phải chứng kiến người đồng hương cùng nhóm chết dần, chết mòn trong tuyệt vọng.

Rah Lan Rương – làng Plei Dmun-Măk, xã Ia Ake, huyện Phú Thiện  cũng nói: “Đi cùng tôi qua Thái có ông Siu Priu (SN 1952). Một lần, ông Priu ra đường mua cơm bị xe tông gãy tay. Do không có tiền, cũng không có giấy tờ hợp pháp nên không dám đi bệnh viện, vết thương bị nhiễm trùng. Cầm cự được 2 tháng thì phải nhờ sư thầy một nhà chùa gần đó đưa đi bệnh viện, chi phí mất hơn 100.000 bath Thái (khoảng 70 triệu đồng), gia đình ông Priu phải bán hết đất gửi tiền qua. Lúc đó, tôi sợ hãi lắm, đêm nào cũng không ngủ được”.

Đi trong nhóm của Rah Lan Rương có ba anh em Siu Thuyn (SN 1982), Siu Quên (SN 1995, cùng trú Plei Lok, xã Ia Ake, huyện Phú Thiện), Siu Suin (SN 1990, trú tổ 1, thị trấn Phú Thiện, huyện Phú Thiện). Sau khi cả 3 đưa tổng cộng 40 triệu cho người đi đường thì qua đến Thái Lan, chẳng còn ai đoái hoài đến nữa. Vì nhập cư trái phép, cuộc sống của họ ở Thái Lan đầy bất trắc với những cuộc trốn chạy Cảnh sát Thái Lan, những lời nhục mạ, đe dọa và những ngày bụng đói cồn cào…

Siu Suin – Tổ 1, thị trấn Phú Thiện, huyện Phú Thiện cho biết: “Nay Klanh bảo là qua Thái Lan người ta nuôi ăn, uống, không phải làm gì, họ bảo lãnh qua Canada luôn. Lúc tới đó thì chúng tôi vỡ mộng, 3 anh em kiếm công việc làm để quay về Việt Nam. Kiếm việc đã khó khăn rồi, gặp ông chủ tốt thì có tiền mua gạo, ông chủ không tốt thì họ quỵt luôn”.

Rất may, sau 7 tháng ngậm đắng nuốt cay ở Thái Lan, Rah Lan Rương và những người trong nhóm đã sớm thức tỉnh. Vượt qua nỗi sợ hãi, họ đã tìm cách trở về quê hương. Giờ đây, người anh cả Siu Thuyn đã có kinh tế vững vàng, hai người em cũng đang dần ổn định cuộc sống.

Không những là tấm gương làm kinh tế giỏi, Siu Thuyn còn là một trong những người tích cực cùng lực lượng Công an đi tuyên truyền bà con không nghe kẻ xấu vượt biên trái phép, bởi hơn ai hết, sau chuyến đi Thái Lan, Thuyn hiểu tường tận chân lý: có làm thì mới có ăn.

 Siu Thuyn – làng Plei Lok, xã Ia Ake, huyện Phú Thiện cũng chia sẻ:  “Đừng nghe người ta nói ra nước ngoài đi nước thứ 3 không làm cũng có ăn. Đâu ai cho không mình cái gì. Như tôi đây, hồi về mới có 9 sào lúa nước, về được 2 năm thì làm lúa, làm mì có tiền, mua thêm được 9 sào lúa nữa, tổng cộng gia đình tôi có 1,8 ha lúa và 5 ha rẫy mì, tôi xây lại nhà, mua được thêm 2 chiếc xe máy nữa. Ở nhà hay ở đâu cũng vậy, có làm mới có ăn thôi”.

Còn với Siu Suin, gia đình anh đang hoàn thiện ngôi nhà trị giá khoảng 500 triệu đồng. Siu Suin rất lạc quan vào tương lai tươi sáng và không quên nhắn nhủ những người hiện tại còn mơ mộng trốn đi nước ngoài để có cuộc sống sung sướng.

Siu Suin – Tổ 1, thị trấn Phú Thiện, huyện Phú Thiện nói: “Sau chuyến đi, tôi mất mát nhiều: tiền bạc, vật chất lẫn tinh thần. Tôi khuyên anh em, bà con đừng bao giờ nghe kẻ xấu ở nước ngoài. Tôi qua rồi nên tôi biết, chỉ là mấy trò của quân lừa bịp thôi”!.

Câu chuyện về Rah Lan Rương, Siu Thuyn, Siu Suin là minh chứng rõ nét cho thấy không đâu bằng chính quê hương mình, không cần phải đi đâu xa để kiếm tìm cuộc sống sung sướng mà có thể làm giàu trên mảnh đất mình sinh ra, lớn lên và hạnh phúc bên gia đình, bà con buôn làng./.

CTV Thúy Trinh – Lê Ánh (Công an tỉnh Gia Lai)