Theo các nhà nghiên cứu sinh học, hiện nay, Việt Nam có 5 loài rùa biển sinh sống gồm: rùa da, rùa xanh, đồi mồi, rùa đầu to và đồi mồi dứa, đây là những cá thể được bảo tồn nghiêm ngặt và có tên trong sách đỏ thế giới. Vườn Quốc gia Núi Chúa của tỉnh Ninh Thuận là một trong số rất ít những địa điểm hàng năm, các loài rùa biển đến để đẻ trứng. Do vậy, việc bảo vệ rùa đẻ cũng như công tác cứu hộ, chăm sóc rùa biển được Ban quản lý Vườn Quốc gia Núi Chúa thực hiện nhằm bảo tồn rùa biển trước hành động đánh bắt trái phép của con người.

Khu vực bãi Ngang, bãi Thịt và bãi Móng Tay thuộc địa bàn xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải là nơi rùa biển thường xuyên lên đẻ trứng, đang được đơn vị chức năng bảo vệ nghiêm ngặt. Hàng năm, từ tháng 6 đến tháng 8 là cao điểm sinh sản của loài rùa, tại các bãi biển này, thành viên đội tình nguyện bảo vệ rùa biển và chuyên viên Ban quản lý Vườn Quốc gia Núi Chúa thường xuyên kiểm tra, phát hiện rùa vào đẻ trứng để thu thập số liệu và hỗ trợ rùa biển kịp thời.
Năm 2015 đến nay, rùa biển đến đẻ trứng tại khu vực Vườn Quốc gia Núi Chúa ít hơn, nguyên nhân chủ yếu là do điều kiện khí hậu khô nóng, không mưa, nên độ ẩm tại các bãi biển không thích hợp để rùa đến đẻ trứng. Theo ghi nhận, vài tuần gần đây đã có 10 cá thể rùa lên bờ tìm chỗ đẻ trứng nhưng chỉ có một cá thể tìm được vị trí có độ ẩm thích hợp để làm ổ, số rùa còn lại đã rời đi.
Ông Nguyễn Văn Danh – Đội tình nguyện bảo vệ rùa biển – Vườn quốc gia Núi Chúa – Ninh Thuận cho biết: “Hiện nay do nắng gắt và không mưa nên độ ẩm trong cát không có, nhiều con lên rồi lại xuống, không đẻ được, duy chỉ có con rùa này lên đây làm ổ được 20 ngày rồi. 1 ổ thôi, nó lên làm mấy cái ổ lận nhưng đẻ chỉ 1 chỗ còn những chỗ khác là ổ giả để đánh lừa kẻ thù. Đối với ổ trứng này chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi chặt để khi 25 ngày nữa dự kiến trứng sẽ nở, chúng tôi sẽ theo dõi nếu có con non yếu sẽ hỗ trợ còn chủ yếu để chúng tự đội cát, bơi về với môi trường tự nhiên”.
Rùa xanh có tên quốc tế là rùa Sipanda là loài thường xuất hiện tại Vườn quốc gia Núi Chúa để làm ổ đẻ trứng. Để thực hiện việc sinh sản, rùa thường chọn nơi có độ ẩm phù hợp, nếu trong điều kiện có mưa, các bãi biển thuộc khu vực Vườn Quốc gia Núi Chúa là nơi lý tưởng để rùa đẻ trứng. Hàng năm, từ tháng 8 và tháng 9, mật độ rùa đến đẻ trứng sẽ nhiều hơn hiện nay. Khi con non nở, sẽ được thả về biển, quá trình phát triển từ con non đến khi trưởng thành ở độ tuổi 20 năm, tỷ lệ sống sót rất ít, trong khoảng 1.000 rùa con chỉ có 1 cá thể sống đến khi trưởng thành, nguyên nhân chủ yếu là do hoạt động đánh bắt trái phép của ngư dân trên biển.
Ngoài việc bảo vệ rùa đẻ, Vườn Quốc gia Núi Chúa còn thực hiện công tác cứu hộ và chăm sóc rùa biển khỏi các hoạt động đánh bắt của con người. Ngày 1/6 vừa qua, nhận được tin báo của người dân về hai cá thể rùa biển bị dính phải lưới cá của ngư dân tại vùng biển giáp ranh tỉnh Bình Thuận, các nhân viên tình nguyện của Vườn đã đến cứu hộ đưa về trung tâm chăm sóc rùa biển. Hai cá thể rùa Sipanda khoảng 25 tuổi, nặng 50kg dài gần 1m. Sau một tuần được vệ sinh và chăm sóc y tế, các cá thể rùa tiến triển khá tốt. Dự kiến khi rùa khỏe mạnh, đạt các tiêu chuẩn về sức khỏe sẽ được thả về môi trường tự nhiên.
Ông Nguyễn Sỹ Hoàng – Trưởng Phòng Bảo tồn biển – Vườn quốc gia Núi Chúa – Ninh Thuận. nêu: “Trong việc bảo tồn loài rùa biển phải cần có những biện pháp đồng bộ và quyết liệt, hiện nay chúng tôi đang chờ mưa để hy vọng rùa đến đẻ trứng ở các bãi biển, dự kiến tháng 8,9 sẽ có mưa thì làm độ ẩm trong cát tăng lên giúp rùa đến đẻ, các hoạt động cứu hộ sẽ triển khia đầy đủ và đi vào nề nếp, người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ rùa biển, không đánh bắt trái phép nếu có vô tình dính lưới thì thả rùa về biển. sắp tới có đoàn quốc tế UCN sẽ tham gia công tác tình nguyện cứu hộ rùa biển tại đây hy vọng sẽ có được những kết quả tốt hơn về công tác bảo tồn rùa biển tại VQG Núi Chúa”
Trước tình hình biến đổi khí hậu và gia tăng hoạt động đánh bắt của con người, số lượng các loại rùa biển trong môi trường tự nhiên đang bị sụt giảm nghiêm trọng, do vậy, bên cạnh công tác bảo tồn của các đơn vị chức năng, cần nâng cao ý thức của người dân về bảo vệ rùa biển, tạo không gian an toàn cho rùa đến đẻ trứng, triển khai các giải pháp hiệu quả bảo vệ rùa con và rùa trưởng thành để duy trì đa dạng sinh học, tạo môi trường biển trong lành để các loài sinh vật biển sinh sống và phát triển./.
Quốc Hưng – Asah Xuyến