Gia đình ông Trần Công Lâm, ở thôn 1, xã Sơn Lang, huyện Kbang, đã trồng cam từ khá lâu nhưng mới chỉ chú trọng mở rộng diện tích và đầu tư chăm sóc trong một vài năm trở lại đây. Hiện nhà ông có khoảng 200 cây cả cam và quýt đang cho thu hoạch; trong đó chủ yếu là cam. Đất đai ở xã Sơn Lang rất phù hợp với 2 loại cam Đường Canh và cam Sành; đối với cây cam thì 4 năm là cho thu bói và đến năm thứ 5 là bắt đầu thu chính vụ. Vào mùa vụ, bình quân một ngày gia đình ông thu hoạch cả tạ cam và mỗi vụ thu được không dưới 300 triệu đồng.

Nhờ làm lâu năm mà ông Lâm rất am hiểu về đặc tính của cây cam; đặc biệt là việc cho cam ra gối vụ để bán trong dịp Tết; thông thường cam được thu hoạch từ tháng 10 âm lịch đến gần hết tháng Chạp là xong nhưng hiện vườn cam Sành nhà ông đang chi chít quả chuẩn bị chín và có thêm những quả non gối đầu cho vụ tiếp. Ông Trần Công Lâm, Thôn 1, xã Sơn Lang, huyện Kbang nói: “ Để có lứa cam gối vụ nữa thì đó là cả quá trình chăm sóc dài của nhà vườn. Bây giờ làm sao mà để cho cây sung sức thì mới có cam gối vụ được; thứ hai nữa là tránh sâu bệnh phá bộ lá của cây; thứ ba nữa là phải chú trọng việc bón phân và làm đất cho cây phát triển tốt thì mới có cam trái vụ”.

           Theo tính toán thì việc cho ra cam trái vụ sẽ có lợi rất nhiều cho nhà vườn. Dù năng suất có giảm chút ít nhưng bù lại giá bán cao hơn; thêm vào đó, nhu cầu của người dân ở thời điểm Tết tăng lên nên cam rất dễ tiêu thụ. Vì thế mà lợi nhuận mang lại cao hơn khoảng 10 đến 15% so với ngày thường. Do vậy hiện có nhiều bà con ở xã Sơn lang đã áp dụng kỹ thuật cho cam ra trái vụ để tăng thu nhập.   Ông Trần Công Lâm, Thôn 1, xã Sơn Lang, huyện Kbang: “Giá thành cam bán lúc nào ngoài Giêng cũng đắt hơn cam ở mùa mưa; nếu mà nhìn sơ thì hiệu quả đã hơn hẳn rồi. Ví dụ trong mùa mưa thì mình chỉ bán cam được 40 đến 45 ngàn một ký thì từ cận Tết ra đến ngoài Giêng lúc nào cũng được 50 ngàn một ký.

 Hiện ở xã Sơn Lang có khoảng 10 ha cam, với 3 loại là cam Đường Canh, cam Sành và cam Vinh; tập trung chủ yếu ở khu vực trung tâm xã và thôn Trạm Lập. Phong trào trồng cam rộ lên ở Sơn Lang trong 3 năm trở lại đây; giống cam được người dân lấy ở miền Bắc và miền Trung đưa vào. Theo nhận xét, đánh giá của nhiều người tiêu dùng thì cam ở xã Sơn Lang rất ngon, vừa ngọt lại vừa đẹp mắt, rất phù hợp cho việc trưng bày hay để ăn trong dịp Tết. Nhưng hiện nay do chưa có đầu ra ổn định nên chủ yếu cung cấp cho thị trường ở Kbang và An Khê. Qua thực tế cho thấy cây cam rất thích nghi với điều kiện đất đai, khí hậu của xã Sơn Lang và đã đem lại nguồn thu nhập khá cho người dân; chính vì thế mà địa phương đã và đang có những chính sách hỗ trợ để người dân có thu nhập ổn định từ loại cây trồng này.  Ông Dương Quốc Điệp, Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Lang, huyện Kbang nói về sự hỗ trợ của xã cho người trồng cam: “ Xã đã hỗ trợ một phần kinh phí để nhân dân mở rộng diện tích các loại cam để từ đó nhân dân nâng cao thu nhập, thoát nghèo và làm giàu chính đáng; cũng đề nghị UBND huyện và các phòng ban chuyên môn của huyện làm việc với Tỉnh để giúp cho các hộ dân tạo ra thương hiệu Cam Sơn Lang để từ đó giới thiệu cho người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh biết đến cam Sơn Lang; và thứ 2 nữa là để bảo vệ sản phẩm này đem lại thu nhập cao hơn cho người dân để bà con yên tâm trồng cây cam”.

           Cam là loại trái cây rất được người dân ưa chuộng, vì không chỉ chứa nhiều chất dinh dưỡng mà còn là loại hoa quả mà người Việt Nam chúng ta thường hay trưng bày vào những dịp lễ, Tết. Việc người dân xã Sơn Lang, huyện Kbang, trồng được cam để bán trong dịp Tết là rất hay vì không chỉ tăng thu nhập cho gia đình mà còn giúp cho cái Tết của các gia đình trong và ngoài huyện có thêm hương vị tươi ngon, sắc vàng tươi sáng của những quả cam. 

Đức Hải (Đài TT-TH Kbang)