Tống thống Nga Vladimir Putin hôm 24/12 nói rằng, những công việc cuối cùng đang được thực hiện cho sự ra đời của một liên minh kinh tế mới với Belarus, Kazakhstan, và Mátxcơva hy vọng Ukraine cùng nhiều nước khác sẽ tham gia.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (giữa) với Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko (trái) và Tổng thống Kazakhstan Nursultan Nazarbayev gặp báo giới sau cuộc họp tại Hội đồng Kinh tế Âu – Á Tối cao tại điện Kremlin hôm 24/12. Ảnh: RIA Novosti .

 

Tổng thống Putin nói rằng, một liên minh kinh tế Âu – Á sẽ trở thành nguồn lực tăng trưởng mới cho những nước tham gia. Liên minh này sẽ thay thế Liên minh Thuế quan Âu – Á liên kết lỏng lẻo giữa Nga với hai nước cựu thành viên của Liên Xô (cũ), nhằm xây dựng một khối tự do thương mại cạnh tranh với Liên minh châu Âu (EU) gồm 28 thành viên.

“Đại diện chính phủ Nga, Kazakhstan và Belarus đã soạn phần thể chế cho thỏa thuận Liên minh Kinh tế Âu – Á”, ông Putin nói trong bài phát biểu được phát trên truyền hình. “Văn bản này quyết định địa vị pháp lý quốc tế, khuôn khổ cấu trúc, mục tiêu và cơ chế để liên minh hoạt động từ ngày 1/1/2015”.

Sau cuộc họp của Hội đồng Kinh tế Âu – Á Tối cao hôm 24/12, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko phát biểu tại một cuộc họp báo: “Chúng tôi quyết tâm thảo ra và ký một văn bản cực kỳ phức tạp trong thời gian ngắn. Nếu chúng tôi không làm cho liên minh kinh tế này hoạt động đúng lộ trình đã đặt ra thì đó sẽ là sự xấu hổ đối với ba chúng tôi (tức Tổng thống Nga, Belarus và Kazakhstan) và đất nước”.

Tổng thống Lukashenko nói rằng, ông cùng hai nhà lãnh đạo Nga, Kazakhstan đã trao đổi quan điểm về sự phát triển của hội nhập Âu – Á.

Sẽ có thêm nhiều thành viên mới

Tổng thống Putin chủ trương lập ra một liên minh kinh tế hậu Liên Xô và sẽ có sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ trong nhiệm kỳ thứ ba của ông tại Kremlin. Theo AFP, Nga đã gây nhiều sức ép để kéo Ukraine tham gia liên minh và đe dọa trừng phạt kinh tế khi Ukraine chuẩn bị ký một thỏa thuận thương mại và liên kết chính trị quan trọng với EU hồi tháng trước.

Quyết định cự tuyệt thỏa thuận với EU của Ukraine dẫn đến làn sóng biểu tình lớn nhất kể từ Cách mạng Cam năm 2004 và làm lộ ra những vết nứt sâu sắc về văn hóa giữa một bên là những người theo đường lối dân tộc ở miền tây Ukraine với một bên là những người gắn bó với truyền thống Nga ở miền đông đất nước.

Nhưng quy mô biểu tình xẹp xuống khi Uknaine đồng ý nhận gói cứu trợ 15 tỷ USD từ Nga, mà trong đó Mátxcơva giảm 1/3 giá khí tự nhiên cho nước láng giềng. Trong các cuộc gặp với người đồng cấp Nga vừa qua, Thủ tướng Ukraine Mykola Azarov cho biết, Kiev đã nhận được 3 tỷ USD đầu tiên trong gói cứu trợ từ Mátxcơva.

Ukraine mong đợi toàn bộ gói cứu trợ 15 tỷ USD từ Nga sẽ được giải ngân toàn bộ vào đầu năm 2014. Thâm hụt ngân sách và tài khoản vãng lai của Ukraine tăng liên tục vài năm qua vì chính phủ bị mắc kẹt với tỷ giá hối đoái, chính sách trợ giá gas và chi phí sưởi ấm cho các hộ gia đình.

“Gói cứu trợ là một yếu tố ổn định cho chúng tôi”, trang web chính phủ Ukraine trích lời ông Azarov trước cuộc họp Âu – Á với ông Putin. Ngoại trưởng Ukraine Leonid Kozhara nói rằng, Kiev và Mátxcơva dự định tiếp tục “hợp tác về chính sách ngoại giao”.

Ba nhà lãnh đạo của Nga, Belarus và Kazakhstan hôm 24/12 đồng ý một lộ trình dọn đường trao tư cách thành viên cho Armenia – một quốc gia nhỏ tách ra từ Liên Xô trước đây. Armenia cũng suýt ký một hiệp ước với EU hồi tháng trước. Để ghi nhận điều này, Nga đã giảm giá khí đốt tự nhiên bán cho Armenia từ 270 USD xuống 189 USD/1.000m3.

Phó Thủ tướng Nga Igor Shuvalov nói rằng, sẽ mất khoảng nửa năm để Armenia chính thức tham gia thỏa thuận thuế quan hiện nay do Mátxcơva đứng đầu. Ông Putin cho biết, quốc gia Trung Á Kyrgyzstan nghèo khó cũng đang tham gia các cuộc đàm phán ban đầu để trở thành thành viên. Nga quan tâm sự tham gia của Kyrgyzstan vì nước này chung biên giới với Trung Quốc.

 

Hiệp ước về sự thành lập Liên minh Kinh tế Âu – Á đang hình thành, nhưng còn nhiều việc phải làm vì còn nhiều vấn đề nhạy cảm cần trao đổi, như việc phân định năng lực của Liên minh và các quốc gia thành viên, theo Itar-Tass.

 

 

Theo Tiền Phong Online