Vùng đất Nhị Hà, huyện Thuận Nam, 2 năm nay phải bỏ đất hoang vì thiếu nước. Nhưng chỉ sau vụ đầu tiên chuyển đổi sang trồng cây đậu xanh, nhiều nông dân đã có suy nghĩ khác.

Ông Phạm Văn Trung – Xã Nhị Hà – Thuận Nam – Ninh Thuận cho biết: “Chuyển đổi qua cây đậu xanh tiết kiệm nước gia đình tôi làm được 4 sào, năng suất thu được 5 tạ rưỡi, tính chi phí xong trong mỗi một sào hết 1,5 triệu, bán giá 27-28.000/kg thế thì nói chung  cũng có lãi nhiều hơn cây lúa. Mong muốn nhà nước mỗi năm giáo dục bà con chuyển đổi những cây trồng có hiệu quả giúp cho bà con khỏi bỏ đất không mà có công ăn việc làm nữa”.

          Hiện 20 hồ chứa nước của  tỉnh Ninh Thuận có 2 hồ cạn trơ đáy, 5 hồ xấp xỉ mực nước chết. Dự kiến, vụ Hè – Thu sắp tới toàn tỉnh tạm ngưng sản xuất trên 10.000ha. Nếu bỏ hoang đất cũng có nghĩa nhiều hộ nông dân sẽ lâm vào cảnh khó khăn. Nếu việc chuyển đổi cây trồng trên đất lúa trong vụ Hè – Thu sắp tới được tỉnh thực hiện một cách quyết liệt, khoa học và tập trung hơn thì sẽ đưa vào sản xuất một diện tích rất lớn đất có nguy cơ phải bỏ hoang.

Tiến sĩ Hồ Huy Cường – Viện trưởng Viện KHKT nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ cho biết: ‘Sau cây đậu xanh chúng ta phải tiếp tục chuyển đổi đất lúa sang trồng cây ngô. Đặc biệt nhất là cây vừng là một trong những đối tượng cây trồng chịu hạn và nhu cầu nước ít hơn cả cây đậu xanh. Trong chuyển đổi, vì điều kiện chúng ta đang hạn hán nên thời vụ gieo trồng tập trung cũng là một giải pháp vừa đảm bảo được năng suất nhưng cũng vừa tiết kiệm được nước tưới. Vì khi chúng ta cấp nước một lần cho tất cả các cánh đồng chúng ta gieo trồng tập trung thì việc thất thoát nước thông qua việc bốc thoát hơi nước mà chúng ta gieo trồng không kịp là một trong những cái hết sức quan trọng”.

          Trên thực tế, việc chuyển đổi cây trồng trên đất lúa không phải bây giờ mới được tỉnh Ninh Thuận đặt ra, tuy nhiên, khó khăn đối với nhiều vùng nông nghiệp sau khi đưa vào trồng các cây trồng cạn đó là thiếu hụt về giống khi chuyển đổi, thứ đến là đầu ra cho nông sản. Ở tỉnh Ninh Thuận, năm nay, ngoài vấn đề hỗ trợ giống cho người dân ở vùng khó khăn, có 3 doanh nghiệp lớn cam kết sẽ đồng hành cùng nông dân trong quá trình chuyển đổi cây trồng.

Tiến sĩ Vũ Xuân Long – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần giống cây trồng Nha Hố Seed – Ninh Thuận cho biết: “Chủ trương của chúng tôi trong việc liên kết với nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng .  Thứ nhất là cung cấp giống chất lượng tốt cho nông dân. Thứ hai là phải gắn kết với nông dân để làm sao nông dân gieo trồng đúng kỹ thuật thì mới cho hiệu quả kinh tế cao. Cái thứ ba là chúng tôi liên kết với các doanh nghiệp ngoài tỉnh và ngoài nước để tiêu thụ sản phẩm cho nông dân với giá tốt nhất”.

          Với quyết tâm thực hiện bằng việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa, trong buổi làm việc mới đây với các Sở, ngành, các doanh nghiệp, Viện nghiên cứu về nông nghiệp cùng lãnh đạo và bà con nông dân của 6 huyện trên địa bàn, ông Trần Quốc Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho rằng: Thành công bước đầu trong chuyển đổi cây trồng trên đất lúa trong vụ Đông – Xuân vừa qua đã tạo ra những thay đổi quan trọng trong nhận thức của người dân. Tuy nhiên, để người dân thực sự có niềm tin vào việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong thời gian tới, đồng chí đề nghị ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn cùng chính quyền các địa phương phải thể hiện rõ quyết tâm trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch chuyển đổi cây trồng trên đất lúa một cách cụ thể và tập trung nhất.

   Ông Trần Quốc Nam cũng đề nghị: Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn phối hợp với các địa phương xây dựng, triển khai thực hiện rộng rãi các mô hình chuyển đổi cây trồng theo hướng sử dụng tiết kiệm tối ưu nguồn nước trên từng cánh đồng; ngành ngân hàng đảm bảo đáp ứng kịp thời nguồn vốn giúp nông dân có điều kiện thuận lợi trong quá trình chuyển đổi cây trồng; các Viện nghiên cứu, Sở khoa học và Công nghệ hỗ trợ kịp thời khoa học kỹ thuật cho người dân theo hướng cầm tay chỉ việc, đảm bảo công tác chuyển đổi cây trồng trên đất lúa trong vụ Hè – Thu đạt được kết quả cao nhất, góp phần hạn chế diện tích đất bỏ hoang do thiếu nước./.

Hữu Tầm