Chúc Tết mừng Xuân mới – là truyền thống của dân tộc Việt Nam, một truyền thống rất hay, rất đẹp xuất phát từ lòng yêu đời, lòng thương nhau, mong muốn cho nhau mọi sự tốt lành. Từ năm 1942 đến năm 1969, hằng năm vào dịp đầu Xuân, Bác Hồ làm thơ chúc Tết quốc dân đồng bào. Thơ chúc Tết của Bác giản dị, súc tích nhưng có sức lay động lòng người. Và hôm nay, trong không khí ấm áp, hân hoan chuẩn bị chào đón Tết cổ truyền của dân tộc – Xuân Mậu Tuất 2018, chúng ta cùng nhớ lại những lần Bác Hồ chúc Tết bằng thơ để cảm nhận rõ ràng hơn những điều ý nhị sâu xa trong từng lời thơ chân thành, giản dị ấy cho dù Bác đã đi xa.
Sinh thời, Bác Hồ có 22 bài thơ chúc tết chiến sĩ, đồng bào ta. Trừ bài thơ chúc tết đầu tiên viết năm 1942 dưới Mặt trận Việt Minh, 21 bài thơ chúc tết còn lại, Bác viết với cương vị Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà để gửi chiến sĩ, đồng bào cả nước. Lời thơ giản dị dễ hiểu là mục đích của Bác, như hai câu kết trong thơ mừng Xuân 1964, Bác viết: “Mấy lời thân ái, nôm na/ Vừa là kêu gọi, vừa là mừng Xuân.”
Khi đất nước còn chiến tranh, các phương tiện thông tin đại chúng còn hạn chế thì phát thanh là kênh truyền thông hiệu quả, liên tục đến đồng bào cả nước. Tết Đinh Dậu 1947 là lần đầu tiên Bác Hồ chúc Tết bằng thơ trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam và bắt đầu từ đây, đọc thơ chúc Tết trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam đã trở thành một nét đẹp của phong cách Hồ Chí Minh. Và tất nhiên, mỗi dịp Tết đến Xuân về, giao thừa là thời khắc mọi người ai cũng hồi hộp chờ nghe Bác Hồ chúc Tết qua làn sóng Đài Tiếng nói Việt Nam. Bài thơ Xuân Đinh Hợi 1947 bác viết. “Cờ đỏ sao vàng tung bay trước gió,/ Tiếng kèn kháng chiến vang dậy non sông. / Toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến, / Chí ta đã quyết, lòng ta đã đồng. / Tiến lên chiến sĩ! Tiến lên đồng bào! Sức ta đã mạnh, người ta đã đồng. /Trường kỳ kháng chiến, nhất định thắng lợi! /Thống nhất độc lập, nhất định thành công!
Từ 1961 trở đi, Cách mạng Việt Nam trải qua những chặng đường đầy gian nan thử thách, nhưng trong thế đi lên, miền Bắc thể hiện tính ưu việt của hậu phương lớn đối với tiền tuyến lớn. Cả nước một lòng chiến công dồn dập chiến công. Năm 1967, đế quốc và bè lũ tay sai đẩy mạnh cuộc chiến tranh, đưa chiến tranh ra miền Bắc, nhưng chiến sĩ đồng bào không hề nao núng, càng bốc cao ngọn lửa căm thù giặc Mỹ. Thơ xuân của Hồ Chủ tịch thấm đượm khí thế hào hùng của toàn dân tộc và niềm lạc quan tin tưởng: “Xuân về xin có một bài ca. /Gửi chúc đồng bào cả nước ta./Chống Mỹ hai miền đều đánh giỏi./Tin mừng thắng trận nở như hoa”
Chào đón Xuân Mậu Tuất 2018 cũng là thời điểm toàn Đảng, toàn dân kỷ niệm 50 năm chiến thắng Tết Mậu Thân 1968, quân và dân miền Nam đồng loạt tấn công Mỹ ngụỵ ở các đô thị trong vùng bị địch còn tạm chiếm. Nhớ lại cách đây 50 năm trong đêm giao thừa xuân Mậu Thân 1968, Bác Hồ chúc Tết đồng bào chiến sĩ cả nước bằng bốn câu thơ.
“Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua
Thắng trận tin vui khắp nước nhà
Nam Bắc thi đua đánh giặc Mỹ
Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta”.
Nếu thơ chúc Tết của Bác trong Xuân Mậu Thân 1968 là lời chúc đầu năm mới mang tính khẳng định chiến công của quân và dân ta trên chiến trường chống Mỹ, Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua; thì bài thơ chúc Tết Xuân Kỷ Dậu 1969-Bài thơ chúc Tết cuối cùng của Bác mang tâm trạng rạo rực tin vui của một thi nhân.
“Năm qua thắng lợi vẻ vang
Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to
Vì độc lập, vì tự do
Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào
Tiến lên! Chiến sĩ, đồng bào
Bắc – Nam sum họp xuân nào vui hơn”.
Thực hiện lời Bác trước lúc đi xa, đồng bào và chiến sĩ hai miền Nam Bắc dưới sự lãnh đạo của Đảng, đã đoàn kết một lòng, chiến đấu và chiến thắng, hoàn thành nhiệm vụ thiêng liêng “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, giành độc lập, tự do cho Tổ quốc. Chiến thắng mùa xuân năm 1975, đất nước thống nhất, giang sơn đã thu về một mối, Nam Bắc sum họp một nhà.
Một mùa Xuân mới lại về, một cái Tết Cổ truyền dân tộc lại đến. Đảng ta thêm một tuổi. Chúng ta mừng Đảng, mừng Xuân với một tinh thần thẳng tiến trên con đường phía trước, với một niềm tin sắt đá vào sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản quang vinh, nhất định chúng ta sẽ thu được nhiều thắng lợi rực rỡ hơn nữa trên con đường hội nhập với các nước trong khu vực và trên trường quốc tế./.
BT: Lê Thư