Thực hiện chủ trương chuyển đổi cây trồng ứng phó với khô hạn và đề án tái cơ cấu nông nghiệp, hiện nay các địa phương trong tỉnh Phú Yên đang tập trung chuyển đổi nhiều diện tích đất lúa bấp bênh, kém hiệu quả sang trồng cây trồng cạn. Tuy nhiên trồng cây gì và trồng như thế nào để mang lại hiệu quả kinh tế cao là vấn đề cần phải tính toán kỹ lưỡng. Trong thực hiện chuyển đổi cây trồng, nông dân đang cần gì? Phóng sự được thực hiện tại huyện Tuy An-tỉnh Phú Yên.
Bất chấp trời nắng gay gắt, những ngày này, hơn 4 sào rau màu ở xứ đồng Lò Thiêng của ông Nguyễn Văn Thành, xã An Mỹ, huyện Tuy An vẫn xanh tốt. Những diện tích này trước đây làm lúa, nhưng năm được mùa nhất cũng chỉ thu được 5 bao lúa tươi(tương đương 250kg). Nhưng nếu thay bằng cây rau màu, hiệu quả tăng lên gấp 3 lần.
Ông Nguyễn Văn Thành, thôn Phú Long, xã An Mỹ, huyện Tuy An cho biết: “So với làm lúa thì làm rau thu nhập cao hơn nhiều chứ. Mình nhà quê thì có làm này kiếm thu nhập đồng ra đồng vô cho gia đình cũng đỡ”.
Ở một góc khác, vườn ớt này đã thu đến lứa thứ 4, giá ớt những ngày qua tăng mạnh, có thời điểm lên đến 40.000đ/kg. Một sào ớt, sau khi trừ chi phí nông dân thu được tầm 10 triệu đồng – một khoản thu nhập mơ ước đối với nhà nông. Và ớt là một trong những cây rau màu cho thu nhập khá cao.
Bà Kiều Thị Vân, xã An Mỹ, huyện Tuy An nói: “Ớt có giá nên thu nhập đỡ lắm. Nói chứ làm màu đây không cây lúa nào bằng”…
Tuy nhiên không phải lúc nào việc chuyển đổi từ cây lúa sang sản xuất cây trồng cạn cũng thuận lợi. Thực tế thì để có những diện tích cây trồng cạn phát triển tốt, có giá trị kinh tế cao, nông dân phải tự xoay xở, từ việc tìm kiếm nguồn nước, lựa chọn cây trồng phù hợp, tự học hỏi kỹ thuật canh tác đến tiêu thụ sản phẩm. Trong đó khó khăn nhất vẫn là nguồn nước.
“Giờ muốn có đủ nước tưới phải mất 30 -40 triệu để khoang giếng mà đầu tư cao quá nông dân đâu kham nổi”… ông Nguyễn Văn Đồng, xã An Mỹ, huyện Tuy An nói.
Thực hiện chủ trương chuyển đổi cây trồng của tỉnh, hiện nay ngoài việc quy hoạch vùng trồng bắp theo hướng liên kết với tập đoàn Invivo (Pháp) đang được triển khai tại các địa phương, ở nhiều nơi, việc chuyển đổi cây trồng đang thiếu các điều kiện sản xuất cần thiết. Trong khi đó sự hỗ trợ của địa phương cũng dừng lại ở những biện pháp trước mắt.
Về phía địa phương Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch UBND xã An Mỹ, huyện Tuy An cho biết: “Địa phương sử dụng ngân sách huyện hỗ trợ và ngân sách xã để hỗ trợ đào một số các giếng nước để giúp dân có nước tưới, chống chịu khô hạn”…
Thực tế cho thấy, khi chuyển đổi cây trồng, phần lớn nông dân vẫn phải tự bơi trên thửa ruộng của mình và vẫn dừng lại ở kiểu làm tiểu nông. Do tính liên kết chưa rõ, quy mô sản xuất hàng hoá chưa có nên đầu ra nông sản rất bấp bênh. Người dân có đủ kinh nghiệm và có thừa quyết tâm để thực hiện chuyển đổi cây trồng theo chủ trương của tỉnh và của ngành nông nghiệp, vấn đề mà người nông dân cần là công tác quy hoạch, đầu tư các điều kiện sản xuất cần thiết, định hướng sản xuất cây trồng, quy mô sản xuất phù hợp và hỗ trợ trong liên kết tiêu thụ sản phẩm. Những điều này cần vai trò rất lớn của nhà nước. Làm được như vậy việc chuyển đổi cây trồng mới mang lại hiệu quả kinh tế cao./.
Lê Biết – Quốc Hoàn