Tối 11-4 đã diễn ra chương trình cầu truyền hình đặc biệt mang tên: “Hà Nội – Huế – TP.HCM – Nghĩa tình sắt son”.

Tiết mục văn nghệ tái hiện các cánh quân tiến vào Sài Gòn và vui mừng khi đất nước thống nhất – Ảnh: Thuận Thắng

Tối 11-4, khoảng cách mấy chục năm dài của lịch sử như được xóa mờ khi biết bao cảm xúc đau thương, mất mát của sự chia cắt, khí thế hừng hực “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và niềm vui ngày đại thắng lần lượt được gọi về bằng những câu thơ, lời hát, bằng những ký ức của nhân chứng lịch sử trong chưong trình cầu truyền hình mang tên: “Hà Nội – Huế – TP.HCM – Nghĩa tình sắt son”.

Ngược dòng thời gian, ngày 8-10-1960  tại Thủ đô Hà Nội đã diễn ra Lễ kết nghĩa ba thành phố: Hà Nội – Huế – Sài Gòn. Nhân dân Huế đã tặng nhân dân Hà Nội, nhân dân Sài Gòn bức trướng thêu: "Hà Nội – Huế – Sài Gòn/ Là cây một cội, là con một nhà". Lễ kết nghĩa là một biểu tượng.

Và trên khắp ba miền của đất nước, đồng bào cả nước đã thắt chặt tình, kết chặt nghĩa bằng nhiều cách, để vĩ tuyến 17 không thể chia cắt được lòng dân, không lay chuyển được nghĩa tình thủy chung Hà Nội – Huế – Sài Gòn – những trái tim luôn cùng một nhịp đập.

“Lửa gươm không thể cắt rời núi sông…”

“Tôi đứng bên này sông, nhìn thấy vợ ở bên kia sông giặt quần áo . Thấy vậy mà chỉ dám nhìn không dám nói gì, 20 năm vợ chồng chia cắt, xa cách ngay trên một dòng sông” – giọng kể chậm buồn của ông Trần Ngọc Châu, nguyên huyện đội trưởng Gio Linh trong đoạn phim tài liệu Đôi bờ Bến Hải mở đầu chương trình – đã gợi nhiều kỷ niệm về một thời.  

Tiết mục văn nghệ tái hiện các cánh quân tiến vào Sài Gòn và vui mừng khi đất nước thống nhất – Ảnh: Thuận Thắng

Hơn nửa thế kỷ đủ để mái tóc của nữ “Kiện tướng bèo hoa dâu” Nguyễn Thị Mười ngày nào của Hợp tác xã Đại Xuân, xã Ứng Hòe, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương ngả màu năm tháng nhưng không làm phai những ký ức của một thời thanh niên sôi nổi ở tuyến lửa Vĩnh Linh.

Cô còn nhớ đó là những năm 1965 – 1970, những xã viên như cô đã làm việc với tinh thần “Một người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”.

Đến năm 1970, cô được cử vào tuyến lửa Vĩnh Linh để hướng dẫn kỹ thuật cấy theo lối mới cho 19 xã. “Lúc ấy chúng tôi chỉ nghĩ đơn giản. Ngoài kia chiến trường đang ác liệt, chúng tôi ở hậu phương làm sao phải chạy đua với máy bay Mỹ để giúp dân Vĩnh Linh tự túc được lương thực, tạo đà cho tiền tuyến chiến thắng.” – cô Mười kể lại.

Trong thời gian này, chồng cô Mười đang chiến đấu tại chiến trường miền Đông Nam Bộ. Lửa yêu thương, niềm tin vào ngày thắng lợi của họ chỉ được nuôi dưỡng bằng những dòng thư giản dị.

Lá thư chồng cô Mười viết: “Anh đi sông núi ầm vang động/ Xốc tới chiến trường chống Mỹ đây/ Hẹn ngày thống nhất anh trở lại/ Đầu gối tay kề mãi bên nhau”.

Cô Mười trả lời: “Anh với em cả hai đều là một/ Cùng trái tim, cùng ước hẹn ngày mai/ Cùng sản xuất và chiến đấu hăng anh nhé!”. Vậy là tin nhau, chờ nhau và cùng đi đến trọn con đường.

Một tiết mục văn nghệ diễn tả tình cảm nghĩa tình sắt son Hà Nội, Huế, TP.HCM – Ảnh: Thuận Thắng

“Nghe miền Nam mất mát mà đau. Chúng tôi theo dõi thông tin rất sát. Ai nghe được tin gì từ người thân, hoặc qua báo đài thì đều chia sẻ  với nhau. Thời đó, phương tiện thông tin còn rất khó khăn. Mỗi đầu làng đều có một loa phóng thanh, thì cứ đến giờ phát thanh, mọi người đang làm việc đều ngừng lại để nghe tin tức từ miền Nam. Ngóng tin miền Nam là ngóng tin chiến thắng, ngóng chờ ngày thống nhất” – một người Hà Nội, bà Lê Thị Bảo Hằng kể.

Đó có lẽ là tâm trạng chung của nhiều người trong giai đoạn ấy, khi mà khát vọng hòa bình, khát vọng được “về chung một nhà” đã trở thành khát vọng của cả dân tộc.

Ngày vui thống nhất

Là một trong những văn nghệ sĩ quân đội đầu tiên đã đi theo quân đoàn 2 vào giải phóng Sài Gòn, ngay ngày 1-5-1975, Đại tá Phạm Thanh Tâm đã có mặt tại Sài Gòn với tư cách vừa là họa sĩ, vừa là phóng viên chiến trường.

Ông hóm hỉnh kể: “Những ngày đầu tiếp quản, có hôm chúng tôi đứng trước trước dinh Độc Lập thì thấy các cô gái Sài Gòn đứng sẵn bên ngoài, tiến đến chúng tôi nhưng cách xa khoảng 3-4m. Có cô rụt rè hỏi: “Chúng em nghe nói khi Việt cộng vào Sài Gòn thì Việt cộng sẽ rút móng tay đàn bà con gái và tắm máu cả Sài Gòn có đúng không?”. 

"Bọn tôi cười xòa giải thích: Chúng tôi có mẹ, có chị, có cả người yêu ở quê nhà. Làm sao có thể đối xử với bà con như thế. Sài Gòn đẹp hơn chúng tôi tưởng rất nhiều khi còn ở ngoài Bắc." 

"Và thật xúc động, chính các mẹ, các chị, các em gái đã mang bánh trái, nước uống cho các chiến sĩ xe tăng hàng đêm ngủ ngay bên xe tăng trước cổng dinh Độc Lập."

Một tiết mục văn nghệ diễn tả tình cảm nghĩa tình sắt son Hà Nội, Huế, TP.HCM – Ảnh: Thuận Thắng

Những hình ảnh của ngày ấy- bây giờ.

Bên cạnh những thước phim tư liệu trắng đen mù mịt khói đạn bom của Hà Nội, Huế, Sài Gòn ngày ấy là hình ảnh Hà Nội với khu Mỹ Đình và những khu đô thị mới vươn cao trong nắng; TP.HCM sau ngày giải phóng còn vắng vẻ thì nay đã mọc lên nhiều công trình ấn tượng như đại lộ Võ Văn Kiệt thênh thang; Huế trầm mặc, lặng lẽ ngày nào sau ngày giải phóng đến nay cũng đã phát triển với nhiều khu đô thị mới, với cầu Trường Tiền rực sáng.

Kỷ niệm 40 năm ngày giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước, kỷ niệm 55 năm Lễ kết nghĩa ba thành phố Hà Nội – Huế – Sài Gòn, Đài Truyền hình TP Hồ Chí Minh phối hợp cùng Đài PT-TH Hà Nội, Đài PT-TH Thừa Thiên Huế tổ chức cầu truyền hình đặc biệt mang tên:  “Hà Nội – Huế – TP.HCM- Nghĩa tình sắt son”.

Chương trình diễn ra tại ba điểm cầu là Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam (Hà Nội), Quảng trường Ngọ Môn (Huế), Hội trường Thống Nhất (TP.HCM) với sự tham dự của nhiều vị lãnh đạo, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các Anh hùng Lực lượng vũ trang, các cựu chiến binh và đông đảo các tầng lớp nhân dân.

theo Tuổi Trẻ Online