Ứng trước trả sau, vay tiền nặng lãi… mà thực chất là tín dụng đen là thực trạng khá phổ biến hiện nay ở nhiều thôn làng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Nhất là trong thời điểm này, cây trồng, vật nuôi bị thiệt hại do nắng hạn gây ra khiến cuộc sống bà con ngày càng khó khăn hơn. Và những điều này lại càng tạo cơ hội cho nạn tín dụng đen hoạt động dưới nhiều hình thức. Phóng sự thực hiện tại xã Đất Bằng, một trong những xã khó khăn của huyện Krông Pa.
Bình quân, vay 1 triệu mỗi tháng bà con phải trả lãi 40.000 đồng. Nhiều người không trả được, cứ thế lãi mẹ đẻ lãi con, nợ nần chồng chất
Các năm trước gia đình ông H’Nhưng vừa làm lúa, vừa làm mì, năm nay nắng hạn thiếu nước ông chỉ trồng được hơn 1hecta mì nhưng sản lượng đạt thấp hơn so với mọi năm. Làm không đủ ăn, ông phải ứng gạo ăn trước đợi thu hoạch mì trả lại. Lợi dụng lúc bà con khó khăn, các chủ hàng tăng giá lên gấp đôi, gấp rưỡi. Cụ thể, 1 bao gạo 50 ký giá thị trường khoảng 430 ngàn đồng nhưng nếu trả chậm bằng mì thì phải mất 3 tạ, tương đương khoảng 900 ngàn đồng.
Ông Rơ Ô H’Nhưng. Buôn Ma Giai, xã Đất Bằng, huyện Krông Pa cho biết: “Trong làng ai cũng vậy, không chỉ một vài nóc nhà mà hầu hết cả làng nhà nào cũng vậy. Không ứng trước thì không có cái ăn. Ứng ăn xong đến khi thu mì trả lại có khi không đủ”.
Không chỉ ứng gạo, nhiều người còn vay tiền nóng để trang trải cuộc sống. Bình quân, vay 1 triệu mỗi tháng bà con phải trả lãi 40.000 đồng. Nhiều người không trả được, cứ thế lãi mẹ đẻ lãi con, nợ nần chồng chất. Với tình hình như năm nay, hạn hán mất mùa, nhiều người không có khả năng để trả, không những vậy còn tăng thêm những món nợ mới.
Ông Rơ Lah Se. Buôn Ma Giai, xã Đất Bằng, huyện Krông Pa cho biết: “Bây giờ không có thì phải đi vay thôi, đến tháng có thì trả không có thì cứ để nợ đó khi nào có thì trả. Năm ngoái đến nay vay 12 triệu rồi. Năm nay làm mì cũng không đủ trả, biết sao được”.
Buôn Ma Giai có 142 hộ, trong đó có đến 121 hộ nghèo, chiếm hơn 85%. Quanh năm lao động văt vả, nhưng mãi vẫn sống kiểu ứng trước, trả sau, làm không đủ trả nợ. Càng trớ trêu hơn, cuộc sống bà con càng khó thì nạn tín dụng đen càng phát triển mạnh và núp dưới nhiều hình thức. Với cái vòng lẩn quẩn như hiện nay, thật khó để trả lời cho câu hỏi “bao giờ bà con mới hết nghèo”?
Hồng Uyên – Duy Linh