Năm 2015, ông Tà Thía Banh ở xã Phước Hà, huyện Thuận Nam (tỉnh Ninh Thuận) là 1 trong 9 nghệ nhân của tỉnh Ninh Thuận được Chủ tịch Nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú. Những năm qua, ông Tà Thía Banh đã có nhiều đóng góp trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Raglai. Trong đó, có việc truyền dạy nhạc cụ mã la cho người dân trong xã và phối hợp với Trường THCS Phước Hà tổ chức lớp học để đưa nhạc cụ mã la vào giảng dạy cho học sinh Raglai của trường.

Là Bí thư Đảng ủy xã Phước Hà, huyện Thuận Nam, mặc dù rất bận với công việc chuyên môn, nhưng mỗi tuần 2 buổi vào chiều thứ năm và thứ sáu, sau khi xong việc ở xã, ông Tà Thía Banh đến Trường THCS Phước Hà tổ chức dạy đánh mã la cho học sinh Raglai của trường.
Nghệ nhân ưu tú Tà Thía Banh cho biết: “Mặc dù các em nhỏ dạy rất khó nhưng mình phải cố gắng. Bây giờ các em thuộc được 5 bài. Mình còn 2 tháng tiếp tục dạy các em học, đó là trách nhiệm của nghệ nhân. Bản thân ước mơ làm sao các em phải say mê, hâm mộ nhạc cụ mã la và các loại khác để bảo tồn bản sắc dân tộc Raglai.”
Ông cũng chia sẻ : Khi được Nhà nước phong tặng nghệ nhân ưu tú, ông thấy đó không chỉ là vinh dự mà còn là trách nhiệm của bản thân. Chỉ trong thời gian ngắn, ông đã dạy cho các em 5 bài mã la cổ. Những bài mã la này sau khi học, nhà trường sẽ chọn trình diễn trong các ngày lễ do nhà trường tổ chức.
Thầy Thuận Văn Lợi, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Phước Hà, Thuận Nam, Ninh Thuận. Cho biết: “Nghệ nhân Tà Thía Banh rất nhiệt tình trong công tác giảng dạy. Kết hợp với nhà trường để các em tiếp thu được nhạc cụ mã la. Đối với các em học sinh, một số em có am hiểu về nhạc cụ các em dễ tiếp thu, học được. Và học được nhạc cụ mã la. Nghệ nhân Tà Thía Banh dạy cũng rất nhiệt tình trong dạy Mã la”.
Qua lớp học, những lo lắng của ông Tà Thía Banh lâu nay về sự mai một của nhạc cụ truyền thống đã phần nào được giải tỏa khi ông nhận thấy sự ham thích từ chính học sinh là con em của dân tộc mình. Từ chỗ chỉ có thể nhìn người lớn đánh mã la, chơi các loại nhạc cụ trong các dịp lễ hội, giờ đây, học sinh Trường THCS Phước Hà có thể sử dụng những nhạc cụ truyền thống và tự tay tạo nên những thanh âm độc đáo, vốn là nét đẹp cần được gìn giữ trong văn hóa Raglai.
Em Tà Yên Đông, Trường THCS Phước Hà, Thuận Nam, Ninh Thuận nói: “Em rất thích đánh mã la. Nhờ nhà trường mở lớp dạy mã la mình rất thích. Nhờ chú Banh dạy em đánh, chú dạy rất nhiệt tình. Nhờ đó, em hiểu nhạc cụ mã la của dân tộc. Mỗi buổi chiều các lớp tập trung ở đây tập mã la. Tập xong tụi em sinh hoạt rất là vui”
Việc đưa Mã la vào giảng dạy trong trường học đã truyền cho các em cảm xúc về âm nhạc dân gian gắn bó với văn hóa dân tộc mình. Những giờ học đánh Mã la tại trường đã giúp các em yêu mến trường lớp như ngôi nhà của mình. Đối với học sinh Raglai ở đây, mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui. Còn đối với ông Tà Thía Banh, lớp học dạy đánh mã la là chiếc cầu nối để các em đến gần hơn, hiểu nhiều hơn truyền thống văn hóa của dân tộc./.
Minh Triều