Hiện tại, các cánh đồng mía lưu gốc không nảy mầm và có hiện tượng khô cháy, còn những ruộng mía trồng mới đa phần không lên nổi. Chỉ những nơi cầm cự được ít nước, cây mía còn phát triển, nhưng số này cũng rất ít. Bà con cho biết, hiện tại các nguồn nước gần như đã bị cạn kiệt, nếu tiếp tục kéo dài thêm một thời gian ngắn nữa thì nguy cơ mía chết cháy là không tránh khỏi.

Ông Nay Thác, xã Ia Tul, thị xã Ayun Pa cho biết: Nước không có nên mía khô hết rồi. Không tìm đâu ra được nước để cứu. Như này chắc mía chết hết.

Trên địa bàn thị xã Ayun Pa, ngoài cây lúa, cây mì, bắp thì mía cũng là cây trồng chính của nhiều nông dân, đặc biệt là bà con dân tộc thiểu số thuộc các xã Ia Sao, Ia RBôn, Ia Rtô… Với tình hình như hiện nay, nguy cơ mía chết cháy do thiếu nước tưới là rất cao, theo đó cuộc sống của người dân được dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới.

Ông Nay Suân, Phó Chủ tịch UBND xã Ia Sao, huyện Krông Pa cho biết: “ Không có nước nên cả mía lưu gốc và mía trồng mới đều bị ảnh hưởng. Có nơi đã chết hơn 30% diện tích, có nơi chết gần 90% rồi. Với tình hình này thì mía khó có khả năng cứu được, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người”.

Theo dự báo thời tiết, hiện tượng El Nino vẫn đang hoạt động mạnh, tình hình nắng hạn nhiều khả năng sẽ còn tiếp diễn và dự báo giữa tháng 5 mới có mưa. Trong khi đó hiện nay các nguồn nước đã dần bị cạn kiệt, vì vậy khả năng diện tích mía bị chết cháy sẽ còn tăng cao.

Đánh giá về tình hình mía bị thiếu nước, ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó Trưởng phòng Kinh tế thị xã Ayun Pa cho biết:  Số mía lưu gốc thì hiện nay không nảy mầm, còn mía trồng mới thì nhiều nơi không đủ nước thì không lên được. Chỉ còn những vùng còn cầm cự được nước và được người dân chăm sóc kỹ lưỡng hơn thì phát triển. Tuy nhiên với tình hình thời tiết này thì e là số mía này cũng bị ảnh hưởng. Với tình hình này thì đời sống của người dân sẽ gặp nhiều khó khăn.

Theo dự báo, ảnh hưởng của thời tiết nắng hạn, vùng nguyên liệu mía cung cấp cho nhà máy trong niên vụ tới sẽ giảm khoảng 2000 ha. Hiện nay về phía nhà máy đường Ayun Pa là Công ty TNHH MTV Thành Thành Công cũng đã triển khai một số biện pháp hỗ trợ cho người dân trong việc tìm nguồn nước tưới. Tuy nhiên để đảm bảo ổn định được vùng nguyên liệu về lâu dài, vấn đề nguồn nước vẫn đang là bài toán nan giải.

Bà Vũ Thị Lan, Phó Giám đốc khối nguyên liệu – Công ty TNHH MTV Thành Thành Công Gia Lai cho biết : Khó khăn nhất hiện nay của chúng tôi là làm sao để xác định được khu vực nước ngầm và thiếu các công trình thủy lợi để chủ động được nguồn nước. Đây là chương trình dài hơi mà chúng tôi đang phối hợp với các cấp, các ngành để làm thế nào để hỗ trợ người dân trong việc chủ động được nguồn nước tưới, như vậy mới đảm bảo hoạt động sản xuất được ổn định.

Nhiều nông dân vốn đã quen với kiểu sản xuất tự phát, giá cả, thị trường tiêu thụ chủ yếu phụ thuộc, nay lại bị động trước những tác động của thời tiết, rõ ràng sản xuất nông nghiệp thiếu sự bền vững. Nếu những tồn tại trên không sớm được khắc phục thì câu chuyện về những thiệt hại, thất bại trong sản xuất sẽ còn lặp đi lặp lại trong thời gian tới và không chỉ với cây mía mà còn nhiều loại cây trồng khác.

Hồng Uyên; Duy Linh ; Đặng Trà